هشدار جهانی برای احتمال شیوع «آبله میمون»

«آبله میمون» (Monkeypox) یک‌نوع بیماری عفونی واگیر ناشی از ویروس «آبله میمون» است که می‌تواند در برخی از جانوران و انسان ایجاد شود. نشانه‌های آن با تب، سردرد، دردهای ماهیچه‌ای، لنفادنوپاتی و احساس خستگی آغاز می‌شود. به‌دنبال‌آن دانه‌هایی ایجاد می‌شوند که تاول‌ها و پوسته‌ها را روی آن ایجاد می‌کند. زمان قرارگرفتن درمعرض تا شروع نشانه‌ها حدود ۱۰‌روز است. مدت‌زمان نشانه‌های بیماری معمولاً دو تا چهارهفته است. تشخیص ضایعه را می‌توان با آزمایش دی‌ان‌ای ویروس تأیید کرد. این بیماری می‌تواند شبیه آبله‌مرغان باشد. «آبله میمون» نخستین‌بار در سال ۱۹۵۸ در بین میمون‌های آزمایشگاهی در کپنهاگ دانمارک شناسایی شد. این بیماری بیشتر در مناطق دورافتاده جوامع مرکز و غرب آفریقا در نزدیکی جنگل‌های بارانی استوایی دیده شده است. طبق همین موقعیت مکانی، ویروس «آبله میمون» به دو سویه اصلی آفریقای غربی و آفریقای مرکزی دسته‌بندی می‌شود. نخستین مورد در انسان در سال ۱۹۷۰ در جمهوری دموکراتیک کنگو یافت شد. همه‌گیری بیماری در ایالات‌متحده در ۲۰۰۳ در فروشگاه حیوانات خانگی که در آن جوندگان وارداتی از غنا فروخته می‌شد ردیابی شد. مجموعاً ۸۱‌مورد گزارش شد که هیچ‌کدام منجربه‌مرگ نشدند. در سال ۲۰۱۷ و پس از نزدیک به ۴۰‌سال، نیجریه بزرگ‌ترین همه‌گیری ثبت‌شده را تجربه کرد. این‌کشور ۱۷۲‌مورد مشکوک به «آبله میمون» را گزارش کرده که ۷۵‌درصد قربانیان را مردان بین ۲۱ تا ۴۰‌سال تشکیل می‌دادند. همه‌گیری «آبله میمون» در ۲۰۲۲ نشانه اولین همه‌گیری انتقال گسترده جامعه در خارج از آفریقاست که در می ۲۰۲۲ در بریتانیا آغاز شد و موارد بعدی در اروپا، آمریکای شمالی و استرالیا تأیید شد. نشانه‌های اولیه «آبله میمون» شامل تب، سردرد، ورم، کمردرد، درد ماهیچه‌ها و بی‌حالی عمومی می‌شوند. با آغاز تب، التهاب‌های پوستی و جوش صورت ایجاد می‌شود و سپس به سایر قسمت‌های بدن، معمولاً کف دست‌ها و کف پا گسترش می‌یابند. این جوش‌ها که می‌توانند خارش زیاد ایجاد کنند چندین‌بار تغییر حالت می‌دهند تا درنهایت یک جای زخم ایجاد می‌شود که بعداً می‌ریزد. ضایعات می‌توانند باعث باقی‌ماندن جای زخم شوند. عفونت «آبله میمون» معمولاً بین ۱۴ تا ۲۱‌روز طول می‌کشد و خودبه‌خود برطرف می‌شود. «آبله میمون» توسط ویروس «آبله میمون» ایجاد می‌شود که از اعضای خانواده ویروس‌های آبله است؛ اما شدت همه‌گیری و بیماری آن بسیارکمتر است. هرفردی‌که درمعرض ویروس «آبله میمون» قرار بگیرد می‌تواند به این بیماری مبتلا شود. این ویروس می‌تواند ازطریق زخم، دستگاه تنفسی، چشم، بینی یا دهان وارد بدن شود. «آبله میمون» ممکن است از دست‌زدن به گوشت شکار، نیش یا خراش جانوران، مایعات بدن، اشیاء آلوده یا تماس نزدیک با فرد آلوده منتقل شود. این ویروس معمولاً بین جوندگان خاص در آفریقا گردش می‌کند. تماس با جانوران آلوده یا اشیاء آلوده به ویروس باعث انتقال بیماری می‌شود. هیچ درمانی برای آن وجود ندارد اما با پیشگیری از سرایت، می‌توان از گسترشش جلوگیری کرد. واکسن آبله می‌تواند با ۸۵‌درصد اثربخشی از عفونت جلوگیری کند. در سال ۲۰۱۹ واکسن Jynneos برای مقابله با «آبله میمون» برای بزرگ‌سالان در ایالات‌متحده تأیید شد. استاندارد کنونی برای درمان، تکوویریمات است؛ یک آنتی‌ویروس که به‌طورخاص برای درمان عفونت‌های ارتوپاکس‌ویروس، ویروس‌هایی مانند آبله و «آبله میمون» درنظر گرفته شده است. این دارو برای درمان «آبله میمون» در اتحادیه اروپا و ایالات‌متحده تأیید شده است. سیدوفوویر یا برین‌سیدوفوویر نیز ممکن است مفید باشد. در آفریقا گزارش‌های مربوط به خطر مرگ درصورت عدم‌درمان به ۱۰ تا ۱۱‌درصد در سویه «آبله میمون» آفریقای مرکزی می‌رسد. درمان بیماری «آبله میمون» شامل: مصرف مایعات، مصرف داروی تکوویریمات، مصرف داروهای تب‌بر؛ و استفاده از پمادهای ضد‌خارش هنگام بروز خارش روی بثورات است. شیوع «آبله میمون» برای نخستین‌بار در ۲۹ آوریل ۲۰۲۲ در بریتانیا با بروز علائم «آبله میمون» در یک شهروند بریتانیایی که به نیجریه، جایی‌که یک بیماری بومی‌ست، سفر کرده بود شناسایی شد. فرد متعاقباً در ۴ می به بریتانیا بازگشت و بیمار صفر شیوع این بیماری به کشور شد. از ۱۸ می به‌بعد، موارد ابتلا از تعداد فزاینده‌ای از کشورها و مناطق دیگر، عمدتاً در اروپا اما همچنین در آمریکای شمالی و جنوبی، خاورمیانه و استرالیا گزارش شده. سازمان جهانی بهداشت در ۲۳ ژوئن ۲۰۲۲ شیوع «آبله میمون» را وضعیت اضطراری جهانی اعلام کرد. منشأ چندمورد از موارد «آبله میمون» در بریتانیا ناشناخته است. برخی از ناظران از اواسط ماه می شاهد انتقال اجتماعی در منطقه لندن بودند. موارد بیشتری از این ویروس در شمال‌شرقی و جنوب‌شرقی انگلستان، اسکاتلند، ولز و ایرلند شمالی گزارش شده است. «آبله میمون» یک عفونت ویروسی‌ست که یک یا دوهفته پس از قرارگرفتن درمعرض آن با تب و سایر علائم غیراختصاصی ظاهر می‌شود و بعد جوش‌هایی ایجاد می‌کند که می‌تواند تا چندهفته ادامه داشته باشد و معمولاً برطرف می‌شود. موارد در کودکان به‌احتمال‌زیاد شدیدتر است. قبل از شیوع ۲۰۲۲، بریتانیا تنها هفت‌مورد قبلی «آبله میمون» را ثبت کرده بود که تمام موارد، وارداتی از آفریقا یا کارکنان مراقبت‌های بهداشتی بودند که در درمان آن‌ها شرکت داشتند. سه‌مورد اول ازاین‌قبیل در سال ۲۰۱۸ و پس‌ازآن یک‌مورد دیگر در ۲۰۱۹ و سه‌مورد دیگر در سال ۲۰۲۱ بود. تنها شیوع عمده «آبله میمون» که در یک کشور غربی قبل از ۲۰۲۲ ثبت شد، شیوع «آبله میمون» در غرب میانه در سال ۲۰۰۳ در ایالات‌متحده بود. بااین‌حال این شیوع انتقال در جامعه را نشان نداد. «آبله میمون» عمدتاً ازطریق تماس نزدیک با افراد عفونی منتقل می‌شود. در مقاله‌ای در کنورستیون، اویواله توموری اشاره کرد تعداد عفونت‌های «آبله میمون» در نیجریه تا تاریخ ۲۰۲۱ احیاناً کمتر گزارش شده است چون بسیاری از جمعیت نیجریه به‌دلیل ترس از مبتلاشدن به کووید ۱۹ از امکانات مراقبت‌های بهداشتی پرهیز نموده‌اند. نظارت نیجریه بر بیماری‌های مختلف ازجمله «آبله میمون»، باید بر روی دنیاگیری کووید-۱۹ در ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ تمرکز می‌کرد که بسیاری‌ازموارد را از دست داد و منجر به کم‌کردن آمار رسمی شد. همان‌طورکه مقام‌های بهداشتی بریتانیا نخستین‌مورد «آبله میمون» را در بریتانیا گزارش نمودند. در می ۲۰۲۲، دولت نیجریه اطلاعات و آماری را درمورد موارد گزارش‌شده و مرگ‌ومیر دراین‌کشور به اطلاع مردم رساند. در گزارش ۹ می ۲۰۲۲، NCDC اعلام کرد که میان‌سال ۲۰۱۷، ۲۳۰‌مورد در ۲۰ ایالت و منطقه پایتخت فدرال تأیید شده؛ و سال ۲۰۲۲. ایالت ریورز بیشترین آسیب را دید و پس‌ازآن بایلسا و لاگوس قرار گرفتند. در بازه زمانی ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۲، NCDC شش‌مورد مرگ را در شش ایالت گزارش نمود که نسبت مرگ‌ومیر ۳٫۳‌درصدی را نشان می‌داد. در اواخر آوریل ۲۰۲۲ گزارش شد که یکی از ساکنان بریتانیایی که به لاگوس و ایالت دلتا در نیجریه، یعنی مناطقی که «آبله میمون» به‌عنوان یک بیماری بومی درنظر گرفته می‌شود، سفر کرده. این فرد در ۲۹ آوریل درحالی‌که هنوز در نیجریه بود علائم «آبله میمون» ازجمله بثورات پوستی را نشان داد. او متعاقباً به بریتانیا پرواز کرد و در ۴ می رسید و درهمان‌روز به بیمارستان مراجعه کرد. عفونت این فرد بلافاصله به «آبله میمون» مشکوک شد و فرد در بیمارستان گایز بستری شد و پس از مثبت‌شدن تست ویروس، قرنطینه شد. آزمایش نمونه‌های سواب بیمار توسط واکنش زنجیره‌ای پلیمراز نشان داد شیوع این بیماری از تبارشاخه «آبله میمون» آفریقای غربی‌ست که در بین دو سویه شناخته‌شده «آبله میمون» با نرخ مرگ‌ومیر کمتر از یک‌درصد مرگبارتر است. ره‌گیری تماس گسترده افرادی‌که هم در پرواز بین‌المللی از نیجریه به بریتانیا و هم در داخل کشور پس از ورودشان با این‌مورد درتماس بودند، انجام شد؛ به تماس‌های احتمالی توصیه شد که از علائم «آبله میمون» آگاه باشند و بلافاصله درصورتی‌که علائم در عرض ۲۱‌روز از رویداد تماس دیده شوند، خود را قرنطینه کنند. سازمان بهداشت جهانی به‌دنبال این تلاش ره‌گیری تماس، انتقال بیشتر ویروس در بریتانیا را با خطر «حداقل» درنظر گرفت. طبق گزارش بهداشت عمومی اسکاتلند ره‌گیری تماس درپاسخ‌به این پرونده در تاریخ ۱۴ می به اسکاتلند گسترش یافت. به «تعداد کمی» از مردم در اسکاتلند دنبال تماس نزدیک با فردی‌که درابتدا گزارش شده بود به این ویروس مبتلا شده است، دستور داده شد تا خود را ایزوله کنند، اگرچه خطر کلی برای عموم مردم «بسیارکم» باقی مانده است.