مالیات؛ مشارکت همگانی در توسعه پایدار
علیرضا عباسی
مالیات در دنیا بهعنوان یک عنصر اقتصادی ویژه و مؤثر در نظام اقتصادی شناخته میشود و همواره بهعنوان یکی از منابع مهم تأمین هزینههای دولت مطرح است. همکاری و همراهی شهروندان در پرداخت بهموقع مالیات باعث میشود تا دولتها بتوانند وظایف اقتصادی و اجتماعی محوله را براساس منویات قانون اساسی، درجهت توسعه همهجانبه کشور محقق کنند؛ چراکه منابع مالی حاصل از مالیات صرف امور مختلفی خواهد شد که ازجمله آنها میتوان به تأمین بودجه طرحها و پروژههای دولتی، ایجاد پروسههای تجاری در امور مختلف بازرگانی، عمرانی، صادرات و واردات، تأمین هزینههای عمرانی پروژههای مختلف و ... اشاره کرد که رشد اقتصادی و افزایش رفاع اجتماعی کشور را سبب خواهد شد. در حقیقت مالیات ابزار اقتصادی حکومت، برای تأمین منابع هزینههای طرحها و برنامههای دولتی و درنهایت برقراری پایگاههای توسعهای در مقاطع برنامهای و زمانی متعدد است. پرداخت مالیات در همه کشورهای توسعهیافته و درحال توسعه امری طبیعی و رایج است و باتوجهبه میزان درآمد دولتها و سایر منابع درآمدی، قوانین مختلفی برای پرداخت مالیات توسط اقشار مختلف جامعه با سطوح درآمدی متفاوت طراحی شده است. با تدوین این قوانین مشارکت شهروندان در توسعه و آبادانی کشور شکل میگیرد و شهروندان با پرداخت بخشی از درآمد خود به دولتها در قالب مالیات به دولت اختیار میدهند برای ادارۀ امور کشور، اجرای سیاستهای کلان مالی، تأمین کالاها و خدمات عمومی و ضروری، کاهش نقدینگی، کاهش اتکا دولت به منابع نفتی، تضمین امنیت، اجرای برنامه های توسعه و عمرانی کشور و ... از آن استفاده کنند. تحقق کامل برنامههای مالیاتی، با آثار مثبتی در سطح جامعه همراه خواهد بود و کارشناسان پرداخت مالیات را از مهمترین عوامل رشد و توسعه اقتصادی یک جامعه قلمداد میکنند. تشریح فواید و آثار مثبت مستقیم و غیرمستقیم مالیات بر رفاه اجتماعی قطعاً در همراهی شهروندان تاثیر دارد. به زبان ساده در یک سیستم استاندارد افراد متمکنی که پرمصرف هستند و سرمایه و ثروت آنها از سایر افراد جامعه بیشتر است؛ الزاماً مالیات بیشتری میپردازند و همین امر منجر به کاهش فاصله طبقاتی و به تبع آن افزایش قابلتوجه رونق اقتصادی و رفاه اجتماعی خواهد شد. در جموع مالیات را می توان اهرم هدایت اقتصاد به مسیر رشد و توسعه و کنترلکننده کژتابیهای مالی و اقتصادی قلمداد کرد که با قانونمند کردن الگوی مصرف، تولید و توزیع درآمد در سیستم اقتصادی، علاوهبر ایجاد توازن اقتصادی و زمینهسازی رفاه اجتماعی برای قاطبه جامعه، مانع از ثروتاندوزیهای غیرمشروع عدهای سودجو نیز خواهد شد. برهمیناساس دولت در سالهای اخیر برنامههای متنوعی برای جلوگیری از فرار مالیاتی و اخذ مالیات جدی و غیرکلیشهای از ثروتمندان و دهکهای متمکن جامعه طراحی کرده است که امید است با اجرای این سیاستها و ایجاد یک نظام مالیاتی مناسب و برقراری یک رابطه مبتنیبر اطمینان بین مردم و دولت، ساختار نظام اقتصادی کشور در مسیر درست و توسعهای قرار گیرد و شاهد رسیدن به اهداف اقتصادی همراه با توسعه رفاه عمومی و اجتماعی در سطح جامعه باشیم.