صرفه‌جویی‌های ارزی با بومی‌سازی نانوداروها
دبیر ستاد نانو گفت: «تولید سه‌قلم نانوداروی ضدسرطان در سال‌های اخیر بخشی از نیاز کشور به نمونه‌های خارجی را تأمین کرده و تا انتهای ۱۴۰۱ از خروج بیش از ۹۰میلیون‌دلار ارز جلوگیری کرده است». به‌گزارش مهر؛ عماد احمدوند درباره اثرگذاری فناوری نانو در حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی توضیح داد و گفت: «فناوری نانو یک فناوری بین‌رشته‌ای با حوزه اثرگذاری و کاربرد گسترده است. امروز محصولات نانوی ساخت ایران در ۱۴ حوزه صنعتی-کاربردی تجاری شده و حجم بازار قابل‌توجه و روبه‌رشدی را نیز به‌خود اختصاص داده‌اند». وی افزود: «با وجود این‌محصولات مبتنی‌بر فناوری‌های پیشرفته ازجمله فناوری نانو فراتر از بازار مستقیم خود، اثرگذاری اقتصادی و اجتماعی بالایی دارند که ممکن است بسیاربیشتر و مهم‌تر از حجم بازار این‌محصولات باشد. یکی از این اثرات اقتصادی که برای بسیاری از محصولات نانو مشترک است صرفه‌جویی ارزی‌ست که در سال‌های اخیر با شدت‌گرفتن تحریم‌ها اهمیت بسزایی پیدا کرده است». احمدوند خاطرنشان کرد: «به‌عنوان‌مثال در حوزه سلامت و بهداشت، سه‌قلم نانوداروی ضدسرطان در سال‌های اخیر بخشی از نیاز کشور به نمونه‌های خارجی را تأمین کرده و تا انتهای ۱۴۰۱ از خروج بیش از ۹۰میلیون‌دلار ارز جلوگیری کرده‌اند که حدود ۱۰برابر صادرات این‌محصولات دراین‌مدت بوده است. مثال دیگر نانوکاتالیست‌ها هستند که محصولی راهبردی در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی به‌حساب می‌آیند». وی ضمن بیان اینکه در سال‌های گذشته عمده نانوکاتالیست‌های موردنیاز کشور از خارج تأمین می‌شد که اکنون حجم قابل‌توجه از این کاتالیست‌ها تولید داخل هستند، افزود: «معادل دلاری بازار فروش نانوکاتالیست‌های تولید داخل در سه‌سال‌گذشته ۳۲۵ میلیون‌دلار بوده است». دبیر ستاد نانو درادامه تصریح کرد: «یکی از اثرات اجتماعی محصولات نانو افزایش کیفیت زندگی مردم است که از نمونه‌های این اثرگذاری می‌توان به کاهش هزینه درمان بیماری‌های صعب‌العلاج مانند سرطان، کاهش عوارض درمان بااستفاده‌از نانوداروها یا تأمین آب آشامیدنی سالم و باکیفیت با کمک فناوری نانوحباب اشاره کرد. به‌عنوان‌مثال، داروی ضدسرطان دوکسوروبیسین داروی شیمی‌درمانی سرطان‌های مختلف مانند سینه، مثانه و تخمدان است. مصرف غیر نانویی این دارو می‌تواند منجر به عارضه قلبی شود. درحالی‌که استفاده از نمونه نانولیپوزمال این دارو احتمال این عارضه را تاحدزیادی کاهش می‌دهد که می‌تواند اثر قابل‌توجه در کاهش هزینه‌های درمان داشته باشد». احمدوند از جمله اثرات اقتصادی دیگر این داروها را کاهش هزینه دولت ازطریق کاهش هزینه‌های بیمه خواند و گفت: «طبق برآوردهای انجام‌شده در ستاد نانو برای سه نانوداروی موجود در بازار این کاهش هزینه نزدیک به دوبرابر کل فروش این داروها در بازار داخلی بوده است. در سال ۱۴۰۲، استفاده از فناوری نانوحباب در تصفیه‌خانه شهر ساوه موجب کاهش طعم و بوی نامطبوع و حذف جلبک از منابع آب شرب شده و رضایت‌مندی مردم این‌شهر را نیز به‌دنبال داشته است». وی افزود: این تصفیه‌خانه با ظرفیت ۵۰هزارمترمکعب در روز، تأمین‌کننده بخشی از نیاز آب شرب جمعیت ۲۵۰هزارنفری شهر ساوه است و سامانه نانوحباب مورداستفاده در تصفیه‌خانه این‌شهر ظرفیت تصفیه روزانه ۴۵هزارمترمکعب را دارد. ضمن‌اینکه استفاده از این فناوری به کاهش بین ۳۰ تا ۶۰درصدی مصرف برق، کاهش ۱۰ تا ۲۰درصدی سرمایه‌گذاری اولیه و کاهش ۴۰ تا ۶۰درصدی سرمایه‌گذاری در فرآیند بهره‌برداری منجر می‌شود». وی اضافه کرد: «استفاده از فناوری نانوحباب در حوزه کشاورزی منجر به کاهش مصرف آب، کاهش طول دوره کشت، کاهش سی‌درصدی نیاز به کود و افزایش بیست‌درصدی دربرداشت محصول شده است. همچنین طبق پروژه‌های انجام‌گرفته تحت‌نظارت ستاد نانو استفاده از فناوری نانوحباب در فرایند پرورش آبزیان از مرحله حذف عوامل بیماری‌زا و جلبک‌زدایی تا اکسیژن‌دهی، تراکم پرورش ماهی را می‌تواند بیش از دوبرابر افزایش دهد». وی درباره پیاده‌سازی فناوری‌نانوحباب در شهر ساوه گفت: «یکی از موفقیت‌های سال ۱۴۰۲ پیاده‌سازی فناوری‌نانوحباب در تصفیه‌خانه شهر ساوه بود که تأییدیه‌های لازم را نیز دریافت کرد. از فناوری‌نانوحباب در ایران و دیگر کشورها در حوزه‌های مختلف استفاده می‌شود. در ایران در سال‌های قبل، از فناوری‌نانوحباب برای تصفیه پساب استفاده شده بود اما در مقیاس بسیاربالا برای تصفیه آب قابل‌شرب تاپیش‌ازاین از فناوری‌نانوحباب استفاده نشده بود». دبیر ستاد فناوری‌های نانو و میکرو ادامه داد: «ما گزارشی از استفاده از فناوری‌نانوحباب در‌این‌مقیاس در جهان نداریم. این‌پروژه، از پروژه‌های بسیارمؤثر در افزایش کیفیت زندگی‌ست. این امیدواری وجود دارد که فناوری‌نانوحباب طی سال جاری و سال‌های آتی در دیگر شهرها پیاده‌سازی شود به‌طوری‌که در شهرهایی که با مشکل کیفیت آب روبرو هستند و می‌توان با فناوری نانوحباب مشکل کیفیت آب را رفع کرد، از این فناوری بهره‌مند شوند». وی درباره استفاده صنعتی از فناوری‌نانو در صنایع مختلف گفت: «فناوری‌نانو در بیش از ۱۵ صنعت به‌کار گرفته می‌شود. درحال‌حاضر درحدود ۳۶۰ شرکت در داخل کشور محصول نانویی دارند. حوزه سلامت یکی از بخش‌هایی‌ست که آثار فناوری‌نانو به‌خوبی در آن دیده می‌شود. هرچند در بخش دارو، مصرف‌کننده نهایی محصول، چندان متوجه اثرات فناوری‌نانو نمی‌شود و درواقع اینکه دارو از چه فناوری استفاده می‌کند را مصرف‌کننده در جریان قرار نمی‌گیرد اما داروهای نانویی اثرات اقتصادی و اجتماعی فراوانی دارند. در بخش اجتماعی، دسترسی مردم به‌روش‌های درمانی مؤثرتر و داروهای پیشرفته‌تر تسهیل شده است. هرقدر مردم ساده‌تر به داروهای پیشرفته دسترسی داشته باشند، روش‌های درمانی مؤثرتری را دراختیار خواهند داشت. ازنظر اقتصادی هم داروهای نانویی از خروج ارز جلوگیری می‌کنند و ازسوی‌دیگر بیمه‌ها می‌توانند ازمنظر اقتصادی از فناوری‌نانو بهره‌مند شوند».