قزوین؛ چشمانتظار برنامههای عملی در حوزه گردشگری
علی بهبهانی
درشرایطیکه در نوروز امسال تردد بالغبر ۲۲میلیون خودرو در محورهای مواصلاتی قزوین و بازدید بیش از ۷۰۰هزارنفر از اماکن تاریخی و گردشگری استان به ثبت رسیده، اما برخی مشاهدات و گزارشها بر پایینبودن آمار اقامت گردشگران در این خطه صحه میگذارند. بهگزارش فارس؛ تعطیلات نوروز امسال هم با حال و هوای ماه مبارک رمضان سپری شد. برخی به سفر رفتند و برخی هم ماندن در محل زندگی و منزل خود را ترجیح دادند و سفر خود را به زمان دیگری موکول کردند. براساس آمار کشوری منتشرشده، رکورد سفرها و آمار بازدیدهای نوروزی امسال در شیراز شکسته شد و این شهر با فاصله از اصفهان و تهران در سکوی نخست بازدیدهای مسافران از اماکن و موزههای میراثفرهنگی کشور قرار گرفت. همچنین طبق اعلام روابطعمومی وزارت میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری ۱۰ استانی که بیشترین بازدید از اماکن فرهنگی و تاریخی را در نوروز ۱۴۰۳ ثبت کردهاند، شامل فارس، اصفهان، تهران و موزههای ستادی، خوزستان، خراسان رضوی، کرمانشاه، کرمان، آذربایجان شرقی، لرستان و همدان میشود.
در ایام نوروز در استان قزوین چه خبر بود؟
«قزوین» استانی است که بیش از ۱۰۰۰ اثر تاریخی ثبتشده دارد و در شاهراه استانهای مختلف قرار گرفته است. به گفته مدیرکل میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان قزوین از ۲۴ اسفند سال گذشته تا پایان تعطیلات نوروز ۷۱۳هزار و ۴۸٠ گردشگر از جاذبههای فرهنگی و تاریخی این استان بازدید کردند و طی این مدت ۴۵هزار و ۱۱۸نفر در مراکز رسمی اقامتی استان به ثبت رسیده است. آمارها نشان میدهد باوجوداینکه در برخی استانها با افزایش بازدیدها و سفرهای نوروزی مواجه بودهایم و گرایش مردم بیشتر به سفر به شمال، مرکز و جنوب کشور بوده اما این روند در استان قزوین مشاهده نشده است. باتوجهبه گزارشهای ارائهشده تعداد بازدیدکنندگان مسافران نوروزی از جاذبههای تاریخی و گردشگری استان قزوین و آمار ثبتشده در مراکز اقامتی رسمی استان باید گفت که از بین بازدیدکنندگان، ۶.۳۲درصد در قزوین اقامت گزیدهاند که آمار پایین اقامت را نشان میدهد. همچنین به گفته سرهنگ فرهاد ذاکری منش رئیس پلیسراه استان قزوین، بیش از ۲۲میلیون تردد خودرو از زمان اجرای طرح پلیس از ۲۴ اسفندماه در محورهای مواصلاتی استان قزوین صورت گرفته که افزایش هشتدرصدی نسبت به سال گذشته رقم خورده و میانگین سهنفر در خودروها حضور داشتهاند. ایندرحالیستکه در برخی استانها رشد منفی تردد وجود داشته اما ازنظر رشد تردد، قزوین در ایام نوروز امسال جزء سه استان اول کشور بوده است. باتوجهبه تردد این تعداد خودرو در محورهای مواصلاتی استان و اقامت صرفاً ۴۵هزار و ۱۱۸نفر در مراکز اقامتی استان قزوین باید گفت که فقط دودهم درصد گردشگران عبوری در این مراکز اقامت داشتهاند. در شرایط مشابه، درحالیکه امسال بالغبر ۲٠میلیون تردد در استان فارس به ثبت رسیده و از این میزان بیش از ۱۰میلیون بازدید نوروزی از اماکن مذهبی، تاریخی و طبیعی این استان صورت گرفته که آمار جالبی تلقی میشود؛ یعنی حدود ۵۰درصد جذب گردشگر تحقق یافته است.
چرا استقبال خوبی از جاذبههای گردشگری قزوین نشد؟
حال این سؤال در ذهن متبادر میشود که اگر ماه مبارک رمضان سبب شده از میزان آمار بازدیدکنندگان از آثار و اماکن گردشگری و تاریخی استان قزوین کاسته شود چه علت یا عللی سبب شده در برخی استانهای کشور شاهد رشد و افزایش مسافرت و گردشگر باشیم؟ چه خلأها و مشکلاتی وجود دارد که حتی گردشگران و جمعیت پایتختنشین نزدیک به قزوین، رغبتی برای اقامت یکشبه در استان ندارند؟ در این خصوص سؤالاتی قابلطرح است که به برخی آنها اشاره میکنیم. آیا کوتاهی از مسئولان است و هماهنگی و برنامهریزی لازم و مناسب بین دستگاههای اجرایی استان قزوین برای جذب گردشگر در ایام نوروز صورت نمیگیرد؟ استانداری، شهرداری، میراثفرهنگی و سایر دستگاههای مرتبط با موضوع شناساندن و معرفی استان قزوین در ایام نوروز، چه نقشی داشتهاند و در چه زمینههایی سهیم بودهاند؟ فعالان حوزه گردشگری چه وظایفی را برعهده داشته و اجرا کردهاند؟ آیا اصلاً به تشکلهای مردمی در حوزه گردشگری توجه شده و با آنان جلسهای برای ایام نوروز برگزارشده بود؟ چقدر مسئولان در جذب گردشگر از مشارکت و ظرفیتهای مردمی استفاده کردهاند؟ چقدر محله گردیها موردحمایت میراثفرهنگی بوده است؟ درحالیکه ترافیک، ایجاد آلودگی صوتی و هوا و بعضاً وقوع تصادفات جرحی در اتوبان تهران_قزوین بهعنوان پرترددترین اتوبان کشور، سهم قزوین است، چرا این استان از درآمدزایی توریسمی بینصیب مانده است؟ درزمینهٔ تبلیغات برای شناساندن استان چه اقداماتی صورت گرفته است؟ چه ضعفهایی در این حوزه وجود دارد که قزوین از معرفی به مردم کشور و جذب آنان به این سرزمین کهن عقبمانده است؟ با پاسخ به این سؤالات میتوان دریافت که چرا قزوین مقصد گردشگری متمرکز محسوب نمیشود که در گزارشهای بعدی به آنها خواهیم پرداخت.