اتاق مشاوره
تقویت مسئولیتپذیری در نوجوانان
ما بیآنکه انتظاری از فرزندمان داشته باشیم آنها را دوست داریم و تمام آنچه برایشان میخواهیم ایناستکه خوشبخت باشند؛ اما آیا شما وظیفه اصلی خود را بهعنوان پدرومادر انجام دادهاید؟ بهیاد داشته باشید کودک امروز بزرگسال فردا خواهد بود. آیا نوجوانی تربیت میکنید که وقتی بزرگ شود بهعنوان یک فرد مسئولیتپذیر شناخته شود؟ متأسفانه امروزه بسیاری از نوجوانان بدون احساس مسئولیت بزرگ میشوند و والدین از عدمتمرکز و بداخلاقی آنها شکایت میکنند که اینموضوع کاملاً ریشه در تربیت ناصحیح دارد. بهگزارش نمناک؛ اگر نمیخواهید شما نیز این اشتباه را تکرار نکنید، باید مسئولیتپذیری را به نوجوانتان آموزش دهید.
تعیین انتظارات
درست است که بدون هیچ انتظاری کودک خود را دوست دارید اما اکنون زمان خوبی برای تعیین برخی چیزهاست. وقتی نوجوان بداند از او چه انتظاری میرود، مجبور میشود برای رسیدن به آن تلاش کند و این اولینقدم برای مسئولیتپذیریست. از اینکه انتظارات منطقی باشند مطمئن شوید زیرا انتظارات غیرممکن فقط باعث ناامیدی نوجوان و خودتان خواهد شد.
تهیه فهرستی از کارها
یک روش عالی برای تعیین مسئولیتپذیری تهیه فهرست است؛ پس فهرستی از کارهاییکه انتظار دارید نوجوان آنها را انجام دهد تهیه و درباره آن با خانواده بحث کنید و در جایی قرار دهید. گرچه انجام کارهای روزمره برای نوجوانان سرگرمکننده نیست اما با بزرگشدن، اینکارها بخشی از زندگی آنها خواهد بود بنابراین از امروز باید آموزش را شروع کنید. اگر نوجوان نتواند کارهاییکه به او واگذار شده را انجام دهد، جریمهاش کنید مثلاً یکروز موبایلش را بگیرید تا بیاموزند چگونه یک نوجوان مسئولیتپذیر باشند.
انتخاب گزینهها
زندگی صحنه انتخابهاست و هرچه نوجوان زودتر متوجه اینموضوع شود برای خودش بهتر خواهد بود پس باید او را درگیر تصمیمات خانه کنید. مثلاً اگر قصد خرید لوازمخانگی جدید را دارید یا برنامهریزی تعطیلات، از نوجوان خود نظر بخواهید این به او احساس مسئولیت میدهد. میتوانید جلسات هفتگی خانوادگی را نیز برنامهریزی کنید و در آن درمورد فهرست کارها، ایدههای تفریحی و ... تصمیم بگیرید.
اعتماد به نوجوان
یکی از اصلیترین موارد اعتمادکردن به نوجوان است. اگرچه کار آسانی نیست اما بیاموزید به نوجوان خود اعتماد کنید تا بتواند گزینههای درست را انتخاب کند زیرا اینطور انگیزهای به وی میدهید که برای مسئولیتپذیری بیشتر به آن احتیاج دارد.
چشیدن عواقب بیمسئولیتی
اگر نوجوان کار خود را تمام نکرده از او حمایت نکنید و بهمنظور یادآوری کارها برایش یادداشت نگذارید تا بهاینترتیب متوجه عواقب طبیعی هرکاری شود و بداند آنچه میکارد درو میکند.
پاداشدادن به نوجوان
منظور از پاداشدادن به نوجوان رشوه نیست اما او باید بداند کار خوبش دیده شده و سزاوار تشویق است پس اگر در انجام مسئولیتش خوب عمل کرد، به او پاداش دهید. نحوه پاداشدادن به خودتان بستگی دارد و میتواند قدردانی زبانی، کتاب، سفر و سینما برای تماشای فیلم موردعلاقه باشد، درواقع هرچیزیکه نشان دهد متوجه تلاش او شدهاید.
کمک به تعیین اهداف
درمورد رؤیاها و برنامههای بلندمدت با او صحبت کنید و اگر او در ذهن خود برنامهای دارد تصویر کلی برای او ترسیم و کمک کنید تا گامهای کوچک بردارد. بگویید در برابر رؤیاهایش مسئولیت دارد و فقط اوست که میتواند آنرا به واقعیت تبدیل کند.
احترام به شخصیت او
شما نمیتوانید بهجای نوجوان زندگی کنید. باید یاد بگیرد مسئولیت زندگی با همه فرازونشیبهایش برعهده خودش است و والدین باید بپذیرند و بهروش متفاوت او احترام بگذارند و اگر انتخابی مغایر با خواستهتان انجام داد، آنرا بپذیرید مثلاً وقتی میخواهد با سلیقه خود لباسی بخرد یا انتخاب شغل انجام دهد به خواستهاش احترام گذاشته و او را یاری کنید.