درمان رایگان کودکان؛ سرمایهگذاری نو برای «سلامت»
«حذف پول» از درمان کودکان زیرهفتسال»؛ جدیدترین اقدام وزارت بهداشت درجهت دسترسی به خدمات پزشکی و بهنوعی سرمایهگذاری برای سلامت جامعه است؛ خبر خوبی که با وجود تحریمها و مشکلات اقتصادی، توسط دولت اعلام و اجرایی شد و مراکز درمانی موظف به اجرای آن هستند. هزینههای کمرشکن سلامت و لزوم کاهش سهم جیب بیماران در پرداخت این هزینهها، همواره محل بحث مسئولان و حتی قوانین توسعهای در ادوار مختلف بوده و کم نیستند بیمارانی که یا بهبهانه هزینهها، قید درمان را میزنند یا با وجود داشتن بیمه درمانی؛ اما در پرداخت هزینهها باز ناتواناند. درهمینراستا چندیقبل رئیس مرکز پژوهشهای مجلس نیز ضمن تأکید بر لزوم لحاظ راهکارهایی جهت محافظت مالی از خانوادهها در برابر مخارج کمرشکن سلامت، اعلام کرد که «در سال ۱۴۰۰، خانوادههای ایرانی بهمیزان ۲.۴۲ درصد با هزینههای کمرشکن سلامت مواجه شدهاند».
پس از اقدامات دولت در پوشش رایگان بیمهای برای پنج دهک اول جامعه، تخفیفهای بیمهای برای سایر دهکها، افزایش پوشش بیمهای درمانهای ناباروری، حمایت ویژه مالی از ۱۰۷ گروه بیماری خاص و صعبالعلاج و ازجمله سرطانها در قالب تشکیل صندوقی ذیل سازمان بیمه سلامت و ... از اواخر سال قبل درمان رایگان کودکان زیرهفتسال مکرراً مطرح و نهایتاً هم از حدود اسفندماه بهاجرا گذاشته شد تا والدین این کودکان بهشرط برخورداری از بیمه پایه، در روند درمان دلبندشان، رنجی جز رنج بیماری نداشته باشند و با خیالی آسوده از بابت هزینهها، مراحل درمانی را طی کنند. درمجموع درمان رایگان کودکان زیرهفتسال درراستای اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت و بااستنادبه بند الف ماده ۹ قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور، صورت گرفت و طبق آن؛ همه خدمات بستری و سرپایی کودکان زیرهفتسال، بهجز داروهای سرپایی در مراکز دولتی دانشگاهی رایگان شد. براینمبنا؛ سازمانهای بیمهگر پایه مکلفاند ۱۰۰درصد تعرفه دولتی برای خدمات سرپایی و سرپایی فوریتهای پزشکی شامل معاینه، آزمایشگاه، تصویربرداری و توانبخشی و خدمات بستری و بستری فوریتهای پزشکی را پرداخت کنند. اخیراً نیز با حضور وزیر بهداشت از سند رایگانشدن درمان کودکان زیرهفتسال رونمایی شد و دراینمراسم نیز دکتر بهرام عیناللهی بابیاناینکه پزشکی، مقاطع مختلفی از زندگی را دربرمیگیرد و بخشی مربوط به کودکان میشود که از اهمیت فراوانی برخوردار است، تأکید کرد: «هنگامیکه یک نوزاد متولد میشود، اعضا و جوارح او در بدو تولد کامل نیستند و درگذرزمان کامل میشود. باتوجهبهاینکه اعضا و جوارح نوزادان در بدو تولد کامل نیست و درگذرزمان کامل میشود، توجه به سلامت کودکان از اهمیت فراوانی برخوردار است. بهطورمثال، اگر یک کودک دچار تنبلی چشم شود دیگر نمیتوان برای او کاری انجام داد و تا سالها گرفتار این مشکل میشود». وزیر بهداشت همچنین معتقد است، هنگامیکه یک جامعه سالم باشد از منظرهای مختلف میتواند به رشدونمو دست پیدا کند و میگوید: «ما در وزارت بهداشت براینباور هستیم که درمان کودکان جزو درمانهای پایه بهحساب میآید و شرایط نباید بهنحوی باشد که یک کودک بهدلیل مشکلات مالی خانواده خود از درمان محروم باشد. البته موضوع محرومیت کودکان از خدمات درمانی بهدلیل مشکلات مالی موضوعی جدید نیست و حتی برخی اساتید دانشگاهها دچار نارساییهایی هستند که اینموضوع در فقر خانواده آنها در دوران کودکی ریشه دارد و بههمیندلیل آنها از خدمات درمانی محروم بودند». وی همچنین گفت: «اگرچه کشور با مشکلات اقتصادی و تحریمهای متعدد روبرو است اما در مسیر ارائه خدمات درمانی رایگان کودکان کمتر از هفتسال گام برداشتیم و هرچند اینامر هزینهبر است اما یک سرمایهگذاری برای نظام سلامت کشور بهحساب میآید». دکتر سعید کریمی؛ معاون درمان وزارت بهداشت هم ازلحاظ بودجه ۲.۵همتی برای درمان رایگان کودکان کمتر از هفتسال خبر داده و تأکید دارد که «تمام هزینههای درمانی سرپایی و بستری بهجز داروی سرپایی از خدمات رایگان درمان اینگروه سنی است». وی بااشارهبه فعالیت ۲۳ بیمارستان تخصصی کودکان در کشور، گفت که «نهتنها بیمارستانهای تخصصی به ارائه خدمات میپردازند بلکه ۷۰۰ بخش ویژه کودکان در بیمارستانهای کشور وجود دارد». معاون درمان وزارت بهداشت تأکید دارد «هیچ بهانهای برای اجرانکردن اینطرح وجود ندارد؛ زیرا به یک قانون تبدیل شده و همه موظف به اجرای آن هستند». دکتر شمسالله نوریپور؛ رئیس بیمارستان کودکان مفید درباره این اجرای اینطرح گفت: «کودکان زیرهفتسال دارای بیمه پایه مانند تأمین اجتماعی، بیمه سلامت و نیروهای مسلح میتوانند از طرح یادشده بهرهمند شوند و هیچ فرانشیزی را پرداخت نکنند». وی بااشارهبه کاهش قابلتوجه پرداختی از جیب بیماران با این مصوبه دولت و وزارت بهداشت، افزود: «اینموضوع قطعاً برای خانوادههای دارای فرزند بیمار کمککننده است؛ بهویژهآنکه اغلب بیماران مراجعهکننده به این بیمارستان بیماران خاص هستند که نیاز است مراجعات متعددی داشته باشند». وی بابیاناینکه قطعاً اینطرح میتواند نتایج مثبتی برای سلامت کودکان داشته باشد، گفت: «قبلاً شاید خیلی از خانوادهها بهدلیل فرانشیزهای نقدی که باید پرداخت میکردند، برای درمان مراجعه نمیکردند و اینطرح باعث میشود اینافراد برای پیگیری روند درمان راغب شوند و اگر بیمارشان نیازمند خدمات بستریست جهت درمان مراجعه کنند». وی در ادامه صحبتهایش بااشارهبه توان مالی محدود بیمارستانها و بهویژه بیمارستانهای کودکان، افزود: «بنابراین جا دارد تعرفههای مربوط به بیماریهای کودکان و نوزادان تقویت شود؛ چراکه قسمتی از کار بیمارستانها خودگردان است و باید با درآمدهای خود بیمارستان انجام شود و با اجرای اینطرح چون فرانشیز نقدی تقریباً حذف میشود و خدمات بهصورت بیمهای محاسبه میشود، انتظار است که بیمهها پرداختی به بیمارستانهای کودکان را در اولویت قرار دهند تا انشاءالله اینطرح که طرح بسیارخوبی است و برای سلامت کودکان کمککننده است، پایدار شود و بتواند در آینده تعداد بیشتری از بیماران را زیر پوشش قرار دهد». رئیس بیمارستان کودکان مفید درباره نقش حمایتی وزارت بهداشت و سازمان برنامهوبودجه از درمان رایگان کودکان زیرهفتسال، گفت: «قطعاً وزارت بهداشت بهعنوان سردمدار و تأمینکننده آتیه سلامت کودکان کشور اینطرح ارزشمند را بهاجرا گذاشته و بسیارمهم است که این نقش حمایتی تداوم داشته باشد. بههرحال در ابتدای شروع طرح هستیم و حمایتهای مالی وزارتخانه جدا از پرداختهای بیمهها، میتواند در پیشبرد اهداف طرح کمککننده باشد. دراینراستا نیز امیدوارم یکسری بستههای تشویقی ازطریق وزارت بهداشت به بیمارستانهای کودکان اختصاص یابد که بیتردید مشوقی خواهد بود تا اینطرح بتواند با قدرت بیشتری به بقای خود ادامه دهد». وی همچنین در پیشنهادی برای تحقق بهتر اهداف طرح، گفت: «دراینراستا لازم است ردیف بودجه اختصاصی برای طرح در سازمان برنامهوبودجه به وزارت بهداشت اختصاص یابد تا به بیمارستانهایی مانند بیمارستان کودکان که مراکز ارجاعی فوقتخصصی هستند و خدماتشان جامع شمول است، اختصاص یابد و این بیمارستانها بتوانند خدمات را بهصورت شایستهتری ارائه دهند». مشخص است همانند سایر طرحها، پاشنه آشیل طرح درمان رایگان کودکان زیرهفتسال و ماندگاری آن، تأمین پایدار منابع مالیست؛ موضوعی که دولت اعتبار لازم را درنظر گرفته است و برهمیناساس نیز دکتر ناصحی؛ مدیرعامل سازمان بیمه سلامت به بیمارستانها اطمینانخاطر داده که نگران تأمین هزینههای درمان رایگان این کودکان نباشند و منابع موردنیاز آن در کانون توجه قرار دارد. طبق توافقی که با معاون درمان وزارت بهداشت صورت گرفته، ۶۰درصد از هزینههای اسناد دریافتی بیمارستانها پرداخت میشود. اگر یک مرکز درمانی نسبت به ارائه اسناد خود اقدام نکرده باشد مبلغی بهعنوان علیالحساب بهحساب آنها واریز میشود. مجموعاً ۲۳ بیمارستان تخصصی کودکان در کشور فعالیت میکنند و منابع موردنیاز آنها در کانون توجه قرار دارد.
زهرا روز بروزی/ایسنا