درباره پروتئین «گلوتن» و «رژیم بدون گلوتن» بیشتر بدانیم
«گلوتن» پروتئینی‌ست که به‌طورطبیعی در گندم، جو و چاودار وجود دارد. این پروتئین به غذاها خاصیت کشسانی و چسبندگی می‌دهد و به‌همین‌دلیل در بسیاری از محصولات غذایی فرآوری شده استفاده می‌شود. درواقع، این ماده به‌عنوان یک عامل متصل‌کننده برای نگه‌داشتن غذاهای فراوری‌شده (مثل پاستا) درکنارهم عمل می‌کند و به آن‌ها شکل می‌دهد؛ بنابراین اگر بادقت توجه کنید، می‌بینید که این ماده، تقریباً در همه‌چیز هست؛ از نان، پاستا، ماکارونی و آبجو گرفته تا لوازم‌آرایشی و مکمل‌های غذایی. این پروتئین در اغلب غلات به‌ویژه گندم، جو و چاودار وجود دارد. هرچه که از گندم و جو تهیه شده باشد اغلب، دارای این پروتئین هست. به‌گزارش فیتامین؛ درادامه بیشتر درباره آن می‌خوانیم.
«گلوتن» یک پروتئین است و پروتئین، یک درشت‌مغذی بسیارباارزش در هرم غذایی به‌حساب می‌آید. توجه منفی رسانه‌ها در سال‌های اخیر به گندم و این ماده باعث شده برخی افراد به فواید و مزایای آن شک کنند؛ اما این پروتئین به‌جز برای آن‌هاکه حساسیت دارند، یک ماده مفید است. پروتئین برای رشد و ترمیم سلول‌های بدن لازم است. ازطرفی در محصولات گندم و جو وجود دارد که کربوهیدرات بوده و انرژی کافی را برای بدن تأمین می‌کنند. علاوه‌براین؛ یک منبع عالی از آنتی‌اکسیدان‌ها، فیبر، ویتامین‌های گروه B، ویتامین E، منیزیم، آهن، اسیدفولیک و سایر ویتامین‌ها و مواد معدنی‌ست؛ اما قسمت جالب تحقیقات درباره فواید «گلوتن» این‌است‌که مصرف غلات کامل (که حاوی این پروتئین‌اند) با کاهش خطر بیماری‌های قلبی مرتبط است. در یک پژوهش گسترده محققان مشاهده کردند که افرادی‌که روزانه محصولات دارای این ماده را دریافت می‌کنند به‌میزان قابل‌توجه کمتر دچار بیماری‌های قلبی عروقی می‌شوند. درنهایت باید به خاصیت پری‌بیوتیکی این ماده اشاره کنیم. «گلوتن» به‌عنوان یک پری‌بیوتیک عمل و به رشد باکتری‌های مفید روده کمک خواهد کرد. این باکتری‌ها به‌طورمعمول در روده انسان سالم وجود دارند و از بیماری‌های گوارشی ازجمله بیماری التهاب روده، سرطان کولورکتال و سندرم روده تحریک‌پذیر پیشگیری می‌کنند. با وجود فوایدی که این پروتئین دارد اما برای برخی افراد مضر است و می‌تواند عوارض جانبی جدی برایشان ایجاد کند. یکی از مشکلات این‌است‌که بیماری سلیاک است و دستگاه گوارش برخی افراد هم قادر به تحمل و هضم این ماده نیست. طبق تحقیقات یک‌درصد انسان‌های دنیا به این ماده حساسیت دارند و متأسفانه بیش از نیمی‌ازآن‌ها اصلاً خبر ندارند که این پروتئین برایشان مضر است یا با سایر بیماری‌ها اشتباه تشخیص داده شده‌اند. اگر فردی‌که به «گلوتن» حساسیت دارد و ناآگاهانه به خوردنش ادامه دهد، دچار التهاب روده و یکسری علائم گوارشی می‌شود. این علائم می‌تواند از خفیف (خستگی، نفخ، یبوست دوره‌ای و اسهال) تا شدید (کاهش وزن ناخواسته، سوءتغذیه، آسیب شدید روده) متغیر باشد. تحقیقات نشان می‌دهد که افراد مبتلا به بیماری سلیاک نیز به‌دلیل جذب ناقص کلسیم و آهن بیشتر در معرض خطر پوکی استخوان و کم‌خونی هستند. خبر خوب اینکه: حذف این پروتئین از رژیم غذایی افراد می‌تواند همه این آسیب‌ها را متوقف کند. «رژیم غذایی بدون گلوتن» اولین درمان پزشکی برای سلیاک است. «رژیم بدون گلوتن» رژیمی‌ست که غذاهای حاوی این پروتئین را حذف می‌کند. این رژیم به کسانی توصیه می‌شود که بدنشان نسبت به «گلوتن» واکنش نشان می‌دهد و با خوردن محصولات «گلوتن» اذیت می‌شود. دقت کنید: اولاً تجویز این رژیم توسط پزشک باید باشد و خودتان سرخود این ماده را از موادغذایی حذف نکنید. همان‌طورکه گفتیم: اگر مشکوک به حساسیت به «گلوتن» هستید، به پزشک مراجعه کنید. این رژیم، خاصیت لاغری یا چربی‌سوزی ندارد؛ پس اگر بدنتان با مصرف این پروتئین، مشکلی ندارد، بی‌دلیل خودتان را از آن محروم نکنید.