پرسنل اورژانس؛ افسران جبهه فوریتهای پزشکی
وحید حاج سعیدی
عقربهها ساعت 2 نیمهشب را نشان میدهند. اورژانس بیمارستان کماکان شلوغ است. زوزه کشدار آژیر آمبولانس سکوت خیابان منتهی به بیمارستان را میشکند و آمبولانس با شیشه شکسته وارد حیاط بیمارستان میشود. مصدوم نوجوان 15سالهایست که نیمهشب حین انجام حرکات نمایشی با موتور با کامیون برخورد کرده و دچار جراحات شدید شده و پدر نیز بخشی از خشمش را با شکستن شیشه آمبولانس فرونشانده! حال کادر درمان خسته از شیفتهای متوالی بدون مرخصی، کمبود پرسنل و فحاشیها و هتاکیهای همراهان بیماران، باید به نوجوان مستی که نیمهشب هوس انجام حرکات نمایشی در خیابانهای بیکسی و بیصاحبی کرده، خدمات شایستهای ارائه کنند! روز ۲۶ شهریورماه؛ «روز اورژانس و فوریتهای پزشکی» نامگذاری شده است. افسران عرصه فوریتهای پزشکی اولین کسانیاند که در حوادث یا در مراکز درمانی بر بالین مصدومان حوادث و نیازمندان خدمات درمانی اورژانسی حاضر میشوند. حفظ حیات بیماران اورژانسی در لحظات طلایی یا بهقول خودشان گلدنتایم، نشان از اهمیت و عظمت جایگاه ارزشمند اورژانس و فوریتهای پزشکی دارد. اورژانس بیمارستان یکی از مهمترین بخشهای سیستم بهداشتودرمان است و نقش حیاتی در ارائه خدمات پزشکی به بیماران در شرایط بحرانی داشته و برای بیماران دچار حوادث ناگوار، حملات قلبی، سکته مغزی و سایر شرایط اضطراری بسیارحیاتیست. هردقیقه که از دست میرود عواقب جدی برای سلامت بیمار خواهد داشت. بااینحال در سالهای اخیر عدمرعایت مقررات راهنمایی و رانندگی، بیتوجهی به سلامت فردی و خودمراقبتی و کاهش سن مصرف الکل، موادمخدر و روانگردان اورژانس را به یکی از شلوغترین مراکز شهری تبدیل کرده. تصادفات متعدد وسایلنقلیه موتوری، اوردز جوانان و نوجوانان ناشی از موادمخدر و روانگردان، خودکشیهای نمایشی و واقعی، استفاده از وسایلنقلیه موتوری بدون داشتن صلاحیت فنی و گواهینامه، خودزنی و ایراد جراحات عمدی، درگیری، نزاع و استفاده از سلاح سرد و گرم و ... مشکلات عدیدهای را برای کادر درمان پدید آورده. درحقیقت با وجود تختهای اشغالشده توسط بیماران عادی، کمبود منابع انسانی و فرسودگی تجهیزات، خستگی مفرط و فرسودگی کادر درمان، ارائه خدمات به سانحهدیدگان ایندست حوادث، باعث ابجاد چالشهای جدی در بیمارستانهای کشور شده است. بماند که والدین اینافراد بهویژه نوجوانان هنگام مراجعه به بیمارستان زمان بروز حادثه از زمینوزمان طلبکارند و در قبال بیتوجهی به قوانین، عدم خودمراقبتی یا مصرف بیشازحد الکل و موادمخدر، با تهدید و ارعاب، از کادر خسته درمان انتظار دریافت خدماتی شبیه به بیمارستان هالیفکس تورنتو دارند! یادمان نرود از بین همه ساختمانهای موجود در ادارات کشور تنها فضایی که از نوجوان 12ساله گرفته تا پیرزن 80ساله در آن فحاشی کرده و میخواهند سقف را روی سر پرسنلش خراب کنند، ساختمان اورژانس بیمارستان است که مشخص نیست کادر درمانش فحشخور ملسی دارند یا مشکل از سقف اورژانس بیمارستان است؟! بهراستی کادر خسته و بیرمق درمان چه گناهی کردهاند که باید تاوان بیمبالاتی و سهلانگاری خانوادههایی را بپردازند که قادر نیستند حتی در منزل خود را قفل کنند یا سوئیچ وسیلهنقلیه را در جایی دورازدسترس قرار دهند که نوجوانشان نیمهشب هوس هنرنمایی با موتور و انجام حرکات نمایشی در خیابانها نکند؟! کجای عرف و قانون نوشته که خانواده تلاشی برای تربیت فرزند نکند ولی کادر درمان موظفاند صبورانه طوریکه نه زانوی آهوی بیجفت بلرزد و نه کسی متوجه ماجرا شود قرصهای کمبود محبت را از شکم دختر 14ساله خارج کنند و معده شستشوشده را تا خودکشی نمایشی بعدی، تحویل خانواده دهند؟! یا از نیمهشب تا 8 صبح زخمها و جراحات بدن نوجوانهایی را بدوزند که جای عقل و شعور، هورمون برایشان تصمیمگیری میکند! دراینبین مشکلات پرسنل فوریتهای پزشکی شاغل در مراکز 115 نیز شنیدنیست. فرسودگی ناوگان آمبولانسهای کشور ازیکسو و تماسهای متعدد شهروندان برای انتقال بیماران غیراورژانسی به چالشی دراینحوزه تبدیل شده تاجاییکه عدهای آمبولانس را با آژانس یا اسنپ اشتباه گرفتهاند! از بیمار سرماخورده یا ترسیده از صدای رعدوبرق گرفته تا مریضی که در غیاب پسرش ساکبهدست در خانه منتظر پرسنل اورژانس است تا فشارش را اندازهگیری کنند! هرچند اضافهکاری اجباری و فشار کاری رمقی برای پرسنل اینحوزه باقی نگذاشته اما بیتردید اولین خواسته این جماعت قبل از درخواست افزایش نیرو و ترمیم دریافتیهای شایسته منطبق با زحماتی که متقبل میشوند، حمایت قضایی و تأمین امنیت در محیط کار است؛ موضوعی که نجاتیان (رئیس سازمان نظام پرستاری) در اجلاس هیئتمدیرههای نظام پرستاری سراسر کشور مطرح کرد و باعنوان این مطلب که آمار خشونت علیه پرستاران در برخی از استانها نگرانکننده است، خواستار استقرار پلیس در اورژانس بیمارستانها شد. جا دارد دادستانهای استانهای مختلف همانند خراسانرضوی و تهران به مجموعههای قضائی دستور دهند اقدامات لازم بهمنظور «حمایت از کادر درمان» و پیشگیری از هرگونه آسیب به کادر درمان در مراکز درمانی، جلوگیری از سلب آرامش بیماران و اختلال در نظم عمومی بهویژه در اورژانس مراکز درمانی انجام شود.