نام بیش از ۲۵۰۰ پژوهشگر ایرانی در میان دودرصد برتر پژوهشگران دنیا
«استناد»، یکی از سنجههای کلیدی ارزیابیست که در دهههای گذشته در کانون توجه بوده است. از استناد؛ هم بهرهبرداریهای درست و کارآمد شده، هم نادرست و بیهوده. بههرشکل، ازآنجاکه یکی از کنشگران کلیدی در زیستبوم علم و پژوهش، پژوهشگراناند، ارزیابی آنان برپایه شمار و نسبت استنادهایی که به آنها میشود، میتواند از نشانههای تأثیرگذاری آنان در زمینههای ویژه موضوعی باشد. براینپایه؛ یکی از نظامهای ارزیابی پژوهشگران که در چندسالگذشته پدید آمده است و از آن بهرهبرداری میشود، ارزیابی پژوهشگران برپایه شمار و نسبت استنادهای دریافتیشان و شناسایی دودرصد برتر آنان است. روششناسی این نظام ارزیابی را اولینبار پژوهشگران دانشگاه «استنفورد» معرفی کردند و حال این نظام در انتشارات «الزویر» و برمبنای دادههای نمایه استنادی «اسکوپوس» روزآمد میشود. بهگزارش آنا؛ دراینارزیابی، دادههای انتشاراتی و استنادی ۲۲ زمینه فراگیر موضوعی و ۱۷۴ زمینه جزئی موضوعی تحلیل میشوند. درهرزمینه علمی، آنانی که بیشترین شمار و نسبت استنادها را گرفتهاند و در میان دودرصد بالای لیست جای دارند، بهعنوان «پژوهشگران برتر» معرفی میشوند. برپایه گزارش تازه «الزویر» که در سپتامبر ۲۰۲۴ منتشر شده است؛ نام ۲۵۰۳ پژوهشگر از ایران بین دودرصد برتر پژوهشگران جهان جا گرفتهاند. درایننظام ارزیابی دو فهرست منتشر میشود. فهرست «عملکرد سالانه» دادههای یکسال مشخص (یعنی سال ۲۰۲۳) را بررسی و نام برترینها را منتشر میکند و فهرست دیگر (عملکرد شغلی)، پژوهشگران برتر را برپایه عملکرد همهسالها (از ۱۹۶۰ تا ۲۰۲۳) را شناسایی میکند. رویهم، فهرست عملکرد سالانه دربردارنده ۲۲۳هزار و ۲۵۲ پژوهشگر از سراسر جهان و 2327 پژوهشگر از ایران است. فهرست عملکرد شغلی نیز دربردارنده ۲۱۷هزار و ۹۷ پژوهشگر از سراسر جهان و 1020 پژوهشگر از کشور ایران است. برپایه این دادهها؛ «دانشگاه تهران» در هردو فهرست در صدر مؤسسههای ایرانی از دیدگاه شمار پژوهشگران است.