سیاستهای تعرفهای ترامپ و خطری علیه جایگاه جهانی دلار
الجزیره در تحلیلی، اعمال سیاستهای تعرفهای ازسوی دونالد ترامپ برای تحقق اهداف اقتصادی را دارای پیامدهای بسیار در بلندمدت ارزیابی کرد و نوشت: این سیاست میتواند هژمونی جهانی دلار آمریکا را نابود کند. اینشبکه، برخی از جسورانهترین سیاستهای رئیسجمهوری ایالاتمتحده برای تحقق شعار «عظمت را دوباره به آمریکا بازگردان»، میتواند آسیبهای جبرانناپذیری به اقتصاد اینکشور وارد کند. بهگزارش ایرنا؛ دراینتحلیل آمده است: دولت دوم ترامپ با طوفانی از تغییرات در واشنگتن و روابط آمریکا با جهان آغاز شد؛ از وضع تعرفه علیه کانادا بهعنوان یک متحد دیرینه حتی بیشتر از تعرفههای وضعشده علیه چین تا مطرحکردن اشغال غزه ازسوی آمریکا و تهدید به الحاق گرینلند و تماس با ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری روسیه با هدف پایان جنگ در اوکراین. این رسانه تعرفههای وضعشده در دولت دوم ترامپ را اگرچه بزرگترین شگفتی سیاست خارجی او نمیداند، اما درعینحال خاطرنشان کرد که ایناقدام میتواند پیامدهای اقتصادی بسیاری در طولانیمدت داشته باشد. ترامپ هدف از وضع تعرفه بر کالاهای وارداتی از کشورهای گوناگون را با هدف بازگرداندن تولید به ایالاتمتحده دانسته و آنرا گامی مهم درراستای تحقق شعار «عظمت را دوباره به آمریکا بازگردان» میداند؛ اما ازنقطهنظر نویسنده، چنین سیاستی بعید است او را به اهداف بلندمدت خود نزدیکتر کند، زیرا این تعرفهها درنهایت بر هژمونی جهانی دلار آمریکا تأثیر خواهد گذاشت. الجزیره با یادآوری اینموضوع که اساساً هزینههای تولید در آمریکا بسیاربالاتر از سایر کشورها و حتی اروپاست، تأکید کرده تأثیر نخستین اعمال تعرفه افزایش تورم و کشوقوس دلار در برابر سایر ارزهای رایج جهانی خواهد بود. اگرچه ممکن است بهنظر برسد که دلار قویتر تورم را تضعیف میکند، اما تعرفهها و خطر افزایش هزینهای که به دادوستد با کشورهای دوست و رقیب اضافه میشود، سود بالقوه را بهحداقل میرساند. علاوهبراین، فدرالرزرو نیز بهدلیل بیم افزایش مجدد تورم، چرخه کاهش نرخ بهره را برخلاف سایر کشورها ازجمله انگلیس متوقف کرده است. برای مدت طولانی تقاضای جهانی برای ارز آمریکا صادرات ارز و محصولات مالی مربوطبهآن بوده است. اینامر که بهنوشته الجزیره «امتیازی بزرگ» برای واشنگتن بشمار میرود آنرا قادر ساخته تا کسری تجاری و مالی را بدون هیچگونه فشار عمدهای بر اقتصاد مدیریت کند؛ بنابراین ترامپ با وضع تعرفه میخواهد اطمینان یابد که دلار آمریکا میتواند با ارزشی ضعیفتر درمقایسهبا سایر ارزها معامله شود، اما مرکزیت ارز و بهویژه اوراق بهادار دولتی ایالاتمتحده در سیستم پولی بینالمللی همچنان قدرتمند بماند. همینامر سبب شده تا بسیاری این پرسش را مطرح کنند که شاید ترامپ قصد دارد با بانک مرکزی و سایر بانکهای ایالتی به توافقهایی برای تثبیت دلار برسند؛ مشابه آنچه در دولت رونالد ریگان در دهه ۸۰ میلادی تحتعنوان «توافق پلازا» رخ داد؛ اما چنین اقدامی بسیاردشوار خواهد بود، زیرا برخلاف توافقات تثبیت دلار در دوره ریگان که در آن تمرکز بر ژاپن بود، امروز چنین توافقی باید بر چین متمرکز شود. درآنزمان، آمریکا ضعف ین ژاپن را تهدیدی برای منافع خود میدانست و برای اصلاح آن اقدام کرد؛ اما ازآنجاکه ژاپن متحد نزدیک آمریکا بود اینامر چندان چالشبرانگیز نبود. ایندرحالیستکه چین امروز هیچ شباهتی با ژاپن ندارد و این اینکشور هیچ تمایلی به مذاکرات اینچنینی هم ندارد. بهاعتقاد نویسنده، ترامپ بهدنبالآناست تا ازاینروش برای رسیدن به اهداف خود استفاده کند و کشورهایی را که آماده همکاری نیستند تهدید به اقدامی فراتر از وضع تعرفه میکند. ازجمله تهدیدهای وی علیه کلمبیا در اواخر ژانویه (بهمنماه) مبنیبر «تحریمهای خزانهداری، بانکی و مالی» درصورت عدمپذیرش هواپیماهای نظامی برای تحویل مهاجران اخراجی. حالآنکه تمایل دولت ترامپ برای استفاده از چنین تهدیداتی علیه متحدان بهاینمعناستکه وی امیدی به ورود به مذاکره با چین ندارد. علاوهبراین، پکن و سایر حامیان فرسایش سیستم دلار، بهدنبال بهرهبرداری از این ضعفها خواهند بود. بهعنوانمثال، برای ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری روسیه تضعیف دلار حتی از شکست ناتو هم مهمتر است و اظهارات وی از زمان آغاز جنگ در اوکراین خود سندی دال بر این واقعیت است. الجزیره در بخش دیگری از این مطلب، با یادآوری آنکه سیستم دلار آمریکا هرگز کاملاً آمریکایی نبوده، آورده است: بخش عمدهای از این سیستم در اروپا ایجاد شد؛ یعنی زمانیکه بانکها در دهه ۱۹۵۰ شروع به صدور وام به دلار کردند تا نیازها و تقاضای تأمین مالی منطقهای را برآورده کنند؛ بنابراین ترامپ با هدف رسیدن به هدف «عظمت را دوباره به آمریکا بازگردان» وحدت سیاست خارجی میان آمریکا و اروپا را برهم میزند و ممکن است ناخواسته سیستم دلاری را که برای دههها مسئول قدرت و عظمت آمریکا بوده را مختل کند. نویسنده بااستنادبه موارد یادشده نتیجهگیری کرده است که تحرکات ترامپ مانند وضع تعرفه و تهدید به الحاق، این سیستم را تضعیف کند. تهدیدهای ژئوپلیتیک او که هدفش نظمدادن مجدد به نظام پولیست، ممکن است پکن را هم هدف قرار میدهد. ضمناً اینرویکرد میتواند اتحاد اقتصادی واشنگتن با دوستان دیرینه را هم بهخطر اندازد. بهباور نویسنده، چنانچه رویکرد ترامپ باموفقیت همراه باشد، میتواند مزایایی نظیر رشد تولید ناخالص داخلی را درپی داشته باشد؛ اما خطر اصلی متوجه هژمونی جهانی دلار است که برای اقتصاد ایالاتمتحده ویرانگر خواهد بود و احتمالاً نهتنها باعث تورم بزرگ بلکه رکودی قابلتوجه میشود.