گرفتاری روباه پیر در تله خودساخته!

«پلیس انگلیس» روز جمعه گفت که نیروهای سراسر این‌کشور اکنون نزدیک به ۶۰۰‌نفر را مظنون به شرکت در ناآرامی‌هایی که از ۳۰ جولای آغاز شد، دستگیر کرده‌اند و حدود ۱۵۰ اتهام برای آن‌ها تشکیل شده. دادگاه‌های سراسر «انگلیس» شروع به صدور حکم برای شرکت‌کنندگان در‌این‌اختلال کرده‌اند که برخی‌ازآن‌ها با «سال‌ها حبس» روبرو هستند. ۱۲‌نفر نیز پنجشنبه به‌دلیل دست‌داشتن دراین‌رابطه زندانی شدند. درهمین‌حال، «ایلان ماسک» (تاجر میلیاردر صاحب پلتفرم شبکه اجتماعی X) از «پلیس بریتانیا» به‌دلیل «دستگیری آشوبگران» انتقاد کرده است! او همچنین با «کِر استارمر» در X درگیر شده و رهبر بریتانیا را به انجام «رفتار پلیسیِ تبعیض‌آمیز و استانداردی دوگانه» متهم کرده است؛ چراکه مقامات تنها درتلاش برای «سرکوب شورش‌های خشونت‌آمیز راست افراطی» هستند. جالب‌آنکه دولت بریتانیا طیِ سال‌های اخیر با همین «بهانه» درمواردی‌که خارج از مرزهای جغرافیاییِ این‌کشور بوده، انگشت اتهام را به‌سوی دولت‌های دیگر (ازجمله ایران) در بحبوحه ناآرامی‌ها می‌گرفت و آن‌ها را به‌خاطر تلاششان برای مدیریت آشوب‌ها ملامت می‌کرد و دربابِ «لزوم رعایت حقوق‌بشر» بیانیه می‌داد و خواستار جلوگیری از «سرکوب» اعتراضاتِ مدنی می‌شد؛ ضمن‌آنکه دولت وقت بریتانیا درحالی انتقاد تندوتیزِ خود را متوجه پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی (ایکس، اینستاگرام، تلگرام، واتس‌اَپ و ...) به‌عنوان «عاملان تحریک» در شدت‌یافتنِ و گسترش دامنه اعتراضات مردمی نسبت‌ به سیاست‌های بالادستی، کرده است که در نمونه‌های مشابه برای کشورهای دیگر، آن‌را «نقض آزادی بیان» خطاب می‌کرد. حالا که «لبه تیز ماجرا» در داخل مرزهای انگلستان رخ نشان داده است، باردیگر تناقض آشکار در بیان و رفتار یک دولت غربی در کلیشه‌های اتهامی نظیرِ «عدم‌رعایت حقوق انسانی» که مدام با آن‌ها جوامع درحال‌‌توسعه و توسعه‌نیافته را موردهجمه قرار می‌دهند، مانند «دُم خروس» بیرون زده و می‌توان دید که چگونه «روباه پیر در تله خودساخته» افتاده است!

درحالی‌که «خشونت‌های راست افراطی» در سراسر بریتانیا در‌حال‌فراگیری‌ست، آشوبگران به مردم، مغازه‌ها، خودروها و فضاهای عمومی حمله کرده‌اند. «کِر استارمر» (نخست‌وزیر انگلیس) «اخلال‌های راست افراطی» را محکوم کرده است. اما قصه از کجا شروع شد؟ «عامل فوری» در بروز واقعه، نشرِ «اطلاعات نادرست در رسانه‌های اجتماعی» بوده ا‌ست. خبر این بود: قتل سه دختر جوان در ۲۹ ژوئیه طیِ حمله‌ای با چاقو به یک «کارگاه رقص و یوگا با تِم تیلور سوئیفت» در شهر شمالی «ساوت‌پورت» (انگلیس)، بریتانیا را شوکه کرد! مظنون که نوجوانی ۱۷‌ساله به‌نام «اکسل روداکوبانا» بوده، درارتباط‌با «بدترین خشونت یک‌دهه‌اخیر در بریتانیا» دستگیر شد ...؛ حالا اطلاعات نادرستی که گفتیم، در کدام بخش ماجراست؟ اینجا که روایتی در رسانه‌های اجتماعی درمورد «خاستگاهِ» مظنون به‌سرعت پخش شد و برخی «به‌دروغ» او را «مسلمان و مهاجر» نامیدند و این‌گونه نام «علی الشکاتی» (بدون منبع رسمی) به‌اشتراک گذاشته شد. حتی پس‌ازاینکه مظنون، «روداکوبانا» و یک نوجوان بریتانیایی‌الاصل که «نه مسلمان است و نه مهاجر»، معرفی شد، «آژیتاتور(ها)» (آژیتاسیون (Agitation) به هرگونه تلاش کسی یا گروهی برای شرکت‌دادن مردم در اهداف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی از راه تبلیغات و نطق در رسانه‌های گروهی یا پخش اعلامیه یا جمع‌آوری امضاء گفته می‌‌شود. فاعل اقدام را آژیتاتور (Agitator) می‌گویند. غالب آن‌ها گمراه‌کننده، دروغ‌گو، متقلب و سوء‌استفاده‌چی بوده؛ و منافقانه کار می‌کنند) به انتقاد از مهاجرت و مسلمانان ادامه دادند. طیِ روزهای پس از حمله در «ساوت‌پورت»، اعتراضات به‌رهبری «گروه‌های راست افراطی»، به درگیری با پلیس در چندین شهر تبدیل شد؛ چراکه موجی از ناآرامی‌ها باعث شد تا شورشیان، مساجد و مشاغل متعلق به جامعه اقلیت و هتل‌های اسکان پناه‌جویان را هدف قرار دهند. درمورد‌اینکه «چه‌کسی» پشت این شورش‌هاست؟ پلیس گفته است که بسیاری از شورشیان، حامیان «راست افراطی» به‌شمار می‌روند. چهره‌های معروف این گرایشِ سیاسی همچون «تامی رابینسون» (41ساله و با نام اصلیِ «استفان یاکسلی-لنون»؛ رهبر سابق و از بنیان‌گذاران گروه راست افراطی EDL) و «اندرو تِیت» (37ساله و با نام اصلیِ «اِموری اندرو تیت سوم»؛ بازرگان و کیک‌بوکسور حرفه‌ای سابق آمریکایی-بریتانیایی با سابقه تجاوز جنسی، قاچاق انسان، ترویج خشونت و ‌زن‌ستیزی و تشکیل گروه جرائم سازمان‌یافته) پست‌هایی را منتشر کرده‌اند که برانگیختگیِ «نفرت آنلاین» را درپی داشت. «تِیت» در ویدئویی در X گفت: یک «مهاجر غیرقانونی» که «با قایق رسیده» به دختران در «ساوت‌پورت» حمله کرده است. «رابینسون» نیز به 800هزار فالوئر خود در X گفت: «شواهد بیشتری وجود دارد که نشان می‌دهد اسلام به‌جای دین صلح، یک مسئله بهداشت روانی‌ست». گفته شده که «نایجل فاراژ» (رهبر اصلاحات بریتانیا؛ و مؤسس حزب یوکیپ) با طرح این پرسش که «آیا پلیس درباره ارتباط با تروریستی‌بودن حمله ساوت‌پورت صادق است یا خیر؟!» نیز به این تنش، دامن زده است. درحال‌حاضر، ناآرامی‌ها اکثر مناطق بریتانیا؛ ازجمله «ولز» و «ایرلند شمالی» را دربرگرفته است؛ بااین‌حال، اکثریت ناآرامی‌ها در شهرهای انگلیسی بوده است. برخی از مکان‌ها عبارت‌اند از «الدرشات، بلفاست، بیرمنگام، بلکبرن، بلکپول، بولتون، بریستول، کاردیف، هال، دارلینگتون، هارتل‌پول، های‌ویکام، لیدز، لستر، لیورپول، لندن، منچستر، میدلزبرو، ناتینگهام، پلیموث، پورتسموث، پرستون، روترهام، ساوت‌پورت، استوک-آن-ترنت، ساندرلند، تامورت و ویموث». یک پرسش اساسی این‌است‌که «چرا مسلمانان، مهاجران و سایر گروه‌های اقلیت، هدف قرار می‌گیرند؟» قطعاً «مسلمانان» بیشترین بار حملات را به‌دوش کشیده‌اند؛ اما «سیاه‌پوستان بریتانیایی» و «مهاجران» نیز هدف حمله بوده‌اند. این احساس در بین بسیاری از بریتانیایی‌ها هست که هرکسی در‌این‌کشور «سفیدپوست» نیست، می‌تواند «هدف» باشد! در «استوک-آن-ترنت» یک مسجد به‌عنوان بخشی از تظاهراتی که روز شنبه به خشونت کشیده شد، تخریب شد. اساساً دلایل شورش‌ها پیچیده است. به‌نظر می‌رسد «فاجعه ساوت‌پورت» به «راست افراطی» درواقع «دلیلی» برای شورش داده است؛ اما عوامل بلندمدتی مانند «روایاتِ ضدمهاجرتی» که توسط چندین سیاستمدار برجسته اتخاذ شده، دراین‌میان نقشی مهم دارند. برخی از رسانه‌های بریتانیایی می‌پرسند: «آیا شورشیان راست افراطی نگرانی‌های مشروعی درمورد مهاجرت دارند؟» نظرسنجی اخیر YouGov نشان داده که هشت‌درصد از بریتانیایی‌ها با آشوبگران «همدردی» می‌کنند. حال چه می‌شود؟ پلیس و مقامات به مردم می‌گویند عاملان خشونت و سوءاستفاده‌چی‌ها «مجازات» خواهند شد؛ امری‌که بی‌شک اقلیت‌های قومی و جوامع مهاجر را درنظرِ معترضان، «منفورتر» ساخته؛ و متعاقباً اقلیت‌های قومی و جوامع مهاجر را در ترس بیشتری فرو خواهد بُرد. در یک اجلاس خبری اخیر، «لیندسی باترفیلد» (دستیار پلیس یورکشایر جنوبی) گفت: «اگر به اعتراضات بپیوندید، شما را خواهیم یافت و در قبالِ خشونت‌ها پاسخگو خواهید کرد!» نیز «داین جولی ابوت» (سیاستمدار کهنه‌کار حزب کارگر) در X گفت: «شورش‌های سرتاسری ضدِمهاجران که پیش‌تر رخ داده، در‌این‌مقیاس نبوده‌اند. تهدید جان، مال و نیروی پلیس. ما باید پارلمان را فراخوانی کنیم». پلیس می‌گوید هرلحظه احتمال برگزاری صدها تجمع دیگر «راست افراطی» ممکن است؛ ‌و هزاران افسر برای جلوگیری از حملات احتمالی، به «وکلای مهاجرت» و «مراکز پناهندگان» در مکان‌های مختلف مستقر شده‌اند.
این مطلب باعنوان Mapping Far-Right Riots In The UK به‌تاریخِ 7 اوت 2024 توسط گروه رسانه‌ایِ «الجزیره» منتشر شده است.

مصطفی رفعت