آیا واردات خودرو باعث تضعیف صنعت خودروسازی می‌شود؟
پارک دوبل در خیابان تحریم!
مدتی‌ست که بحث واردات خودرو از کشورهای ترکیه و روسیه، بر سر زبان‌ها افتاده است. مطلب حائزاهمیت ایناستکه درصورت ورود این خودروها، تکلیف تولید خودروهای داخلی چه می‌شود و چه ضربه‌های اقتصادی به کشور وارد خواهد شد؟ به‌گزارشِ باشگاه خبرنگاران جوان؛ سال گذشته، ۱۴هزار و ۶۰۰دستگاه خودرو در گمرکات بلاتکلیف ماندند که تقریباً بالغ‌بر شش‌هزار و ۷۰۰دستگاه خودرو دارای اعتبار از گمرکات خارج شدند و مابقی خودروها که حدود شش تا هفت‌هزاردستگاه خودرو هستند، همچنان به‌دلیل عدم‌تمدید مصوبه و نقص، در گمرکات باقی مانده‌اند. باید گفت که در شرایط ویژه اقتصادی، انتظار ایناستکه تولید داخل تقویت شود و شرایط تحریم را می‌توان نوعی پله ترقی برای رشد خودروسازی تلقی کرد اما ممنوعیت ورود خودرو در شرایط تحریم باعث گرانی بسیاری از خودروها و لوازم آنها شد؛ همچنین شرایطی پیش آمد که تولید خودرو در داخل کشور نیز کاهش چشمگیری داشته باشد.
آمار تولید خودروهای سواری در کشور طی شش‌ماه نخست امسال نشان می‌دهد خودروسازان بزرگ کشور درمقایسه‌با پارسال، کاهش ۳۰درصدی را تجربه کرده‌اند. علاوه‌براین، آمار‌ها نشان می‌دهند که هشت خودروی عمدتاً مونتاژی، با توقف تولید در شهریورماه امسال مواجه شده و احتمالاً دیگر جایی در خودروسازی کشور نخواهند داشت. در سال گذشته، ۵۳۶هزاردستگاه خودروی سواری تولید شد که امسال به ۳۷۶هزاردستگاه رسید که شاهد کاهش چشمگیر تولید آن بودیم؛ حال، اگر بنا بر واردات خودرو باشد، وضعیت تولید همچنان کاهش خواهد داشت و تولیدکنندگان داخلی دیگر رغبتی به تولید نخواهند داشت و این‌گونه، به خودروسازان خارجی وابسته خواهیم ماند.
مهدی دادفر بااشاره‌به‌اینکه پس از واردات نه‌تنها اقتصاد کشور؛ بلکه تولیدکنندگان داخلی خودرو ضرر می‌بینند، افزود: «تولیدکنندگان کشورمان توانایی تولید خودرو را دارند و بار‌ها گفته‌ایم که خودمان می‌توانیم به‌خوبی خودرو تولید کنیم؛ با واردات خودرو، کشور و اقتصاد آن دچار مشکلات ارزی خواهد شد. واردات باتوجه‌به منابع ارزی محدود و محدودیت‌ها به‌صلاح نخواهد بود». دبیر انجمن واردکنندگان خودرو درباره غیرمنطقی‌بودن واردات خودرو از ترکیه، توضیح داد: «قائم‌مقام وزیر صمت، مطلبی را تحت‌عنوان واردات خودرو از ترکیه ارائه داد اما مطرح نکرد که قرار است با کدام برند ترک، تولید مشترک داشته باشیم؟ ما که سال‌های متمادی دراین‌حوزه فعالیت داریم، تا‌حالا اسم هیچ برند خودروسازی ترک را نشنیده‌‌ایم». او افزود: «ممکن است شرکت‌های ترکیه‌ای با شریک خارجی خود تفاهمی امضاء کرده باشند که درجهت دور‌زدن تحریم‌ها باشد؛ مثلاً، هریک از خودروها را به‌وسیله یک شرکت واسط وارد کنند اما نکته اصلی ایناستکه اگر دولت با هدف راه‌اندازی رونق بازار خودروی کشور، از ترکیه خودرو وارد کند، یک خیانت محض به واردکنندگان خودروی کشور کرده». او تشریح کرد: «این موضوع را ندیده نگیرید که فعالیت مشترک خودروسازی‌ها باعث تقویت این کالا می‌شود؛ مثلاً، همکاری شرکت آنادول با فورد باعث تولید فورد شده است؛ شرکتی مانند اتوکار، لندیور و ایمیکه را تولید می‌کند یا شرکت اویاکس با رنو کار کرده و انواع خودروهای رنو را تولید می‌کند». او بحث واردات خودرو را کاری غیرمنطقی و بیجا دانست و افزود: «اگر خودرو وارد کنیم، به سرمایه‌گذاران داخلی خیانت بزرگی شده؛ چراکه این افراد سال‌های زیادی‌ست در ایران، در بحث فرهنگ خودروی صفر سرمایه‌گذاری کرده‌اند و تلاش دارند تکنولوژی روز را در ایران جا بیندازند اما اگر خودروسازهای خارجی وارد کشور شوند، در حق این‌دسته از افراد خیانت شده و با این اتفاق، حتماً به مراجع قضایی شکایت خواهیم کرد».
امیر‌حسن کاکایی بابیان‌اینکه واردات خودرو از کشورهای دیگر به‌هیچ‌عنوان به‌نفع کشور نیست، گفت: «در شرایط کنونی، واردات خودرو از هر کشوری، کار اشتباهی‌ست». این کارشناس خودرو بیان کرد: «واردات خودرو به‌هر‌نوعی، نیاز ارز را در کشور بالا می‌برد و در کوتاه‌مدت ممکن است قیمت خودرو را کاهش دهد اما چون نیاز ارز را بالا می‌برد، باتوجه‌به محدودیت‌ها و جنگ اقتصادی، باعث افزایش قیمت ارز خواهد شد که درنتیجه، افزایش قیمت ارز به‌ضرر کشور خواهد بود». او افزود: «اگر جنگی که در آن به‌سر می‌بریم، به‌این‌حد پیچیده نبود و ما را محدود نمی‌کرد، می‌توانستیم ارز خودمان را استفاده کنیم و هیچ مشکلی در واردات به‌وجود نمی‌آمد اما در وضعیت فعلی، واردات برای کشور بسیار خطرناک بوده و تبعات اقتصادی کلانی دارد. برخی می‌گویند این ارز برای خودمان است و دوست داریم استفاده کنیم؛ اما برای شرایط جنگ فعلی اصلاً مناسب نیست». او باتأکیدبراینکه واردات خودرو نوعی خیانت به کشور است، گفت: «اگر کوچک‌ترین صحبتی در زمینه واردات خودرو شده، آن‌را یک خیانت محض می‌دانیم اما گویا صحبت‌های اخیر، حاکی از همکاری بین ایران و ترکیه است؛ خبری از واردات نیست و می‌تواند منطقی باشد». او صنعت خودرو را یک صنعت بین‌المللی دانست و گفت: «واقعیت ایناستکه نمی‌توانیم تمام زنجیره و قطعات را در یک کشور تأمین کنیم؛ مثلاً، شرکت بی‌ام‌دبلیو ۵.۲درصد قطعاتش در شرکتی آلمانی تهیه می‌شود و برای تکمیل قطعاتش، نیاز به این زنجیره دارد». او باتأکیدبراینکه واردات خودرو تأثیری در روند تولید خودرو در کشور نمی‌گذارد، تشریح کرد: «واردات و تولید، دو حیطه مختلفی دارند و هیچ اثری بر یکدیگر نمی‌گذارند و سطح قیمتی متفاوتی دارند». او گفت: «اگر واردات آزاد شود، اثری بر کار خودروساز نخواهد گذاشت و مشکل اصلی برای مملکت است که اقتصاد آن‌را بر زمین می‌زند. واردات، نیاز به ارز دارد؛ ما درآمد ارزی کمی داریم و باتوجه‌به شرایط کنونی و تحریم‌ها، واردات خودرو برای کشور سم است. مشکل خودروساز ایناستکه اکنون ارز ندارد تا خودرویی تولید و ماده اولیه لازمه را وارد کند. بحث بر سر تحریم است و منطق می‌گوید که دولت نباید اجازه واردات بدهد».
عبدالله رضیان نیز گفت: «واردات خودرو ممنوع است؛ مگر اینکه شورای اختصاصی سران قوا تصمیمی دراین‌حوزه گرفته باشند. وزارت صمت چنین کاری نکرده است و شورای اختصاصی سران قوا نیز این‌کار را هنوز تائید نکرده؛ اما یک‌سری صحبت‌هایی در انباره شده». عضو کمسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی بیان کرد: «اگر مذاکرات نتیجه دهد، ممکن است خودروهای چینی وارد شود اما هنوز تصمیمی دراین‌خصوص گرفته نشده. اگر شورای اختصاصی سران قوا واردات خودرو را اجازه دهند، می‌توان خودرو وارد کرد». او درباره خودروهای دپوشده و ترخیص آنها نیز گفت: «اگر بنا به ورود خودرو باشد، باید اتومبیل‌های دپوشده ترخیص شود و سپس خودرویی وارد کرد اما این‌نکته را باید گفت که قسمتی از خودروهای دپوشده نقص داشتند که ممکن است خودروسازان داخلی تأمین قطعات نکرده بودند و این خودروها درصورتی‌که نقص‌شان برطرف شود، ترخیص خواهند شد».