خطر مرگ؛ به این ماده نزدیک نشوید!
روانگردانی بهنامِ «الاسدی»
آنقدر داد میزد که تمام جنگل صدایش را میشنیدند. هرچقدر میپرسیدیم که چرا داد میزنی؟ نمیگفت؛ خودم هم اصلاً حال خوبی نداشتم. فکر کردم بهخاطر مواد است که صدای دوستم را بلند میشنوم. به تهران که برگشتیم تا چندروز از شدت دادوفریادهایی که آنروز زده بود، نمیتوانست خوب حرف بزند؛ فهمیدم که آنروز واقعاً فریادهایش بلند بوده است ... بهگزارش باشگاه خبرنگاران جوان؛ آرمین از فریادهای دوستش میگفت و در بین صحبتهایش، از حسهایی که قبلاً برای خودش بهوجود آمده حرف میزد؛ از گریههای بیاختیارش تا فشار عصبی، حال بد، از بدگمانی به اطرافیان، توهمهایی که فکر میکرد درختهای خیابان به او حمله میکردند و انواع و اقسام فکرهای واهی دیگر ... تنها یکبار استفاده، دنیا را بهقدری عجیب میکند و بر مغز مصرفکننده طوری اثر میگذارد که شخصیت فرد تا پایان عمرش غیرطبیعی میشود.
آرمین میگوید: «با چهارنفر از دوستانم به یکی از شهرهای شمال سفر کردیم و برای تفریح، به یکی از جنگلهای آنجا رفتیم. بهغیرازاینکه میخواستیم از تفریح در آنجا لذت ببریم و یکروز را در جنگل سپری کنیم، قصد کار دیگری هم داشتیم». آرمین حین صحبتمان، رول گل را هم آماده کرد. بعد از گرفتن چندکام از گل، نفسش را حبس کرد. درهمانحالت خواستم از او سؤال کنم که با دستش اشاره داد که صبر کنم! سپس چند سرفه کرد و گل را به دوستش داد و درحالیکه صورتش سرخ شده بود، گفت: «این، گل خوبیه؛ تازه گرفتیم. هر دوتا از این رولهایی که پیچیدیم، ۵۰هزارتومان شده است». آرمین به ادامه توضیح داستان شمالشان پرداخت و گفت: «آره، مستقر که شدیم و ناهار خوردیم، شروع کردیم به اسیدزدن. خودم چندباری اسید که الاسدی هم اسم دیگشه، مصرف کرده بودم؛ اما یکیدوتا از دوستام دفعه اولشون بود که امتحان میکردن». آرمین حرفش را ادامه داد که هرکسی بعد از مصرف این مواد، یک حس خاص دارد؛ اصلاً نمیشود گفت که برای فلان شخص دقیقاً چه اتفاقاتی میافتد. اسید، هوشیاری را بالا میبرد. تو میتوانی جزءبهجزء هرچیزی را ببینی؛ آنقدر به جزئیات توجه میکنی که دچار حالِ بدی میشوی و احساس میکنی مغزت درحالانفجار است. او ادامه داد: «توی جنگل با دوستام اسید رو روی زبون گذاشتیم و صبر کردیم که جذب شه. تقریباً نیمساعت نگذشته بود که کمکم اثراتش رو توی دوستام دیدم، بااینکه قبل از مصرف اسید به اونها گفته بودم به چیزای خوب فکر کنن؛ اما آنها گوش ندادن». او گفت: «بعد از گذشت یهساعت که همه ساکت نشسته بودن، افکار منفی سراغشون اومد. ازاونجاکه همه دوستای صمیمی بودیم، از بیشتر زندگی همدیگه خبر داشتیم. بهخاطر افکار بد، ظرف چنددیقه همهباهم بهبهانههای الکی و مسخره درگیر شدیم و کتککاری کردیم؛ بهشکلیکه خدا به دادمون رسد که کسی اون بین کشته نشد». از شکلوشمایل اسید از او پرسیدم که گفت: «از اولش شروع کنم؛ این ماده رو یه دانشمند بهاسم هافمن کشف کرده. این ماده توی کشورای دیگر تو بستهبندیای مختلف هستش. یه کاغذ مخصوصه که یک لیکویید یا مایع روش ریختن». از نوع ماده و آثار و جزئیات و ساختارش میگفت؛ من متعجب به او نگاه میکردم و او ادامه میداد که قیمت هریکازآنها که برای یکنفر استفاده میشود، حدود ۱۰۰هزارتومان شده و البته قیمتها مختلف است. ظاهر آرمین که جوانی حدوداً ۳۰ساله با قد بلند و جثه لاغر بود، به کسانیکه مواد مخدر صنعتی یا سنتی مصرف میکنند، شبیه نبود. اگر کسی تخصص خاصی در شناسایی این افراد نداشته باشد و به رفتار فرد دقت نکند، نمیتواند تشخیص دهد که آنها مصرفکننده این مواد روانگردان هستند. آرمین از بالارفتن قیمت موادی مانند گل ناراحت بود و میگفت اصلاً نمیارزد که بخواهیم آنقدر پول برای اینها خرج کنیم؛ چون کشیدن گل هم مثل سیگار عادی شده است. از او پرسیدم: «تویی که اینطور از این مواد بد میگویی و اتفاقهای بدی که برایت رخ داده، پس چرا بازهم سراغشان میروی؟» میگفت: «خودم نمیدونم؛ عادت کردم و وابسته شدم؛ اما مهمترین دلیل مصرفکردنم اینه که چندبار اول از بعضی مواد مخدر و روانگردونا لذت بردم. همین دنبال لذتِ دوبارهبودن، باعث میشه دوباره سراغ مواد برم و حتی به مواد قویتر رو بیارم. لذتی که دفعه اول وجود داره، بهاش زیاده و تموم اعصاب و روان آدم رو بههم میریزه». شاید در چهره کمتر مشخص باشد که آرمین از روانگردانها استفاده میکند؛ اما با چنددقیقه دقت به کسیکه این مواد را مصرف کرده، میتوان فهمید که در رفتار و کارهایش چقدر دچار اختلال شده است. آرمین، یکی از دوستانش را مثال زد که مواد مخدری مثل اسید و قارچ و قرصهای روانگردان را مصرف میکرده؛ اما باوجوداینکه چندسال است دیگر هیچ موادی مصرف نمیکند، در رفتار و زندگی روزمره هنوز دچار مشکل است. بهاعتقاد آرمین؛ او تعادل رفتاری ندارد و اخلاقش خیلی تغییر کرده است. اینها را درباره دوستش گفت؛ اما آرمین هم رفتار عجیبی داشت که مثل یک فرد عادی نبود ... اینها صحبتهای یکی از افرادی بود که تجربه مصرف این ماده توهمزا را داشت. باغبانیان؛ درمانگر اعتیاد بااشارهبه توهمزا بودن الاسدی (LSD) و ایجاد اختلال در حسهای پنجگانه فرد مصرفکننده این ماده مخدر، گفت: «اختلالات درکی در فرد مصرفکننده LSD بهوجود میآید و اختلالاتی مانند توهم و سوءظن به اطرافیان، از پیامدهای شایع این مواد مخدر است». وی ادامه داد: «مصرفکنندگان این ماده طی مدت مسمومیت با الاسدی، رفتارهایی خطرناک را از خود نشان میدهند که ممکن است منجر به صدمات جدی و حتی مرگ شود؛ مثلاً پرش از مکانهای مرتفع، پیادهشدن از ماشین حین رانندگی و نظایر آنها». این درمانگر اعتیاد افزود: «مصرف الاسدی ازنظر روانی، صدماتی جبرانناپذیر بر فرد دارد و باعث وابستگی روانی به این ماده مخدر شده و فرد برای استفاده دوباره، دچار وسوسه، وابستگی، اضطراب و سردرگمی میشود. مهمترین خطر مصرف الاسدی ایناستکه چون بر ذهن و شخصیت افراد اثر میگذارد، ممکن است مشکلات جدی روانی را ایجاد کند. در نوع شدید آن، فرد احساس میکند که دیوانه شده است». باغبانیان بااشارهبهاینکه الاسدی، یک داروی روانی،تقلیدیست و موجب شکلگیری واکنشهای تقلیدی میشود، گفت: «مصرف الاسدی و افزایش قدرت تلقینپذیری شخص موجب افزایش حساسیت پذیری وی نسبت به تأثیرات محیطی و گروهی (اجتماعی) میشود که موارد گفتهشده در فرد موجب ایجاد تمام اثرات مطروحه ناشی از الاسدی میشود». باغبانیان خواهان نظارت بیشتر بر نوجوانان ازسوی خانوادهها شد و ادامه داد: «هرگونه تغییر رفتار ناگهانی در نوجوان باعث میشود که خانواده، نظارت بیشتری را داشته باشد؛ مثلاً اگر نوجوانی در گذشته فعالیت کمی داشته و بهیکباره فعال شده یا اینکه در اشتها و خواب او تغییر ناگهانی بهوجود آمده، همین مسئله میتواند از علائم هشدار برای مراقبت بیشتر، از نوجوانان باشد». در تکمیل صحبتهای این درمانگر بیایید این ماده را بیشتر بشناسیم؛ الاسدی (LSD)، یکی از قویترین مواد روانگردان یا توهمزای نیمهصناعیست که ماده اصلی تشکیلدهنده آن، «اسید لایزرجیک دی اتیل آمید» است. الاسدی در سال ۱۹۳۵ توسط شیمیدانی بهنام آلبرت هافمن تصادفاً شناسایی شد. این ماده توهمزا معمولاً بهصورت خوراکی مصرف میشود و اثرات آن، شامل توهمات بینایی، شنوایی و تغییر شکل محیط و تصویر بدن است. الاسدی بهصورت مایع کمتر فروخته میشود؛ اما در برخیموارد شکل مایع آنرا بر روی کاغذهای جذبکننده با اشکال کارتنی ریخته و سپس آنها را به مربعهای کوچک تقسیم کرده و میفروشند. اثرات آن، از ۲۰دقیقه تا یکساعت بعد از مصرف آغاز شده و حدود ۶ تا ۱۲ساعت طول میکشد. همانطورکه گفته شد؛ الاسدی بهطورمعمول بلعیده یا روی زبان نگه داشته و جذب میشود؛ اما صرفنظر از نوع مصرف، اثرات آن باتوجهبه میزان مصرف و درجه خلوص آن، تقریباً یکسان است و فرد مصرفکننده، اسیر دنیای اوهام و خیالات شده و ارتباط آن با دنیای واقعی قطع میشود. تأثیرات مصرف مواد روانگردان مانند الاسدی در یکبار مصرف معمولاً یکسفر (تریپ) نامیده میشود که درصورتیکه این تجربه خوب و خوشایند باشد، آنرا سفر خوب و چنانچه این سفر بد و ناخوشایند باشد، آنرا سفر بد یا زندگی در جهنم مینامند. یکی از اختلالاتی که بهدنبال مصرف درازمدت مواد توهمزا همچون الاسدی ایجاد میشود، اختلال ادراکی ماندگار نامیده میشود؛ دراینحالت، شخص، بازگشت نشانههای توهمزا را تجربه میکند. مصرف الاسدی معمولاً باعث ایجاد وابستگی فیزیکی و اعتیاد نمیشود؛ اما مصرف مداوم و طولانیمدت آن باعث ایجاد مقاومت میشود و فرد مصرفکننده برای تجربه مصرف اولیه و حال خوش آن، نیاز به مصرف مقادیر بیشتری از این ماده روانگردان دارد. اکثر کسانیکه الاسدی مصرف میکنند، معتقدند که این ماده اعتیادآور نیست و اصلاً نیازی به ترک الاسدی ندارند. این افراد باتوجهبه آن احساس خوشی و شادی که بعد از مصرف این ماده دارند، از عوارض بعدی، ازبینرفتن اثر این دارو بیخبرند. باتوجهبهاینکه این ماده مخدر صدمات زیادی به روان و مغز فرد مصرفکننده میزند، برای ترکش، نیاز به مشاوره با پزشک متخصص و گروه روانکاویست. معمولاً ترک الاسدی با جلسات مشاوره و رواندرمانی فردی و گروهی و پیگیری، گروه متخصص تشکیلشده از روانپزشک، روانشناس و رواندرمانگر انجام میشود. باتوجهبه وابستگیهای روانی الاسدی، در روند ترک باید میل به مصرف دوباره و وسوسه در فرد مصرفکننده از بین برود.