توسط دانشگاه علوم‌پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران صورت گرفت؛
بررسی مؤلفه‌های مؤثر بر سلامت در استان مازندران
عباسعلی کوشکی
توجه به سلامت و افزایش بهداشت در جامعه مسئله مهمی‌ست که نمی‌توان به‌راحتی از کنار آن عبور کرد و درهمین‌راستا بهداشت از ارکان اصلی حکمرانی سلامت و یکی از مهم‌ترین بخش‌های سیاست‌گذاری کلان در کنار آموزش، رفاه و تأمین اجتماعی و محیط‌زیست است؛ به‌همین‌دلیل بر توسعه آن همواره تأکید شده است. مسئله بهداشت و توجه به سلامت در جامعه موجب شد تا محوریت نشست خبری معاون بهداشتی دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران در این حوزه به بخش‌های مختلف بهداشت و درمان اختصاص یابد. دکتر عباس علیپور؛ معاون بهداشتی دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران در گفت‌وگو با خبرنگاران که با حضور مدیران گروه این مجموعه و جمعی از خبرنگاران رسانه‌ها برگزار شد به موضوعات مهمی شامل پزشک خانواده، دیابت، آنفلوانزا، پرونده الکترونیک، سگ‌های ولگرد، خود مراقبتی و روز داوطلب پرداخت.
عدم مراجعه 30درصد مردم مازندران به پزشک خانواده
معاون بهداشتی دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران بااشاره‌به سابقه 10ساله فعالیت طرح پزشک خانواده در استان مازندران گفت: 30درصد مردم زیرپوشش این دانشگاه در این مدت حتی یک‌بار هم به پزشک خانواده خود مراجعه نکردند. دکتر علیپور بااعلام‌اینکه در حوزه بهداشت، دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران برای حدود دو‌میلیون و 600هزار‌نفر در‌حال خدمات‌رسانی‌ست، اظهار کرد: این افراد تحت‌پوشش پزشک خانواده هستند. وی افزود: برای ارائه خدمات دارای زیرساخت‌ها و ساختارهایی هستیم که در روستاها خانه بهداشت و در شهرها مراکز خدمات جامع شه ری و پزشک خانواده داریم و 282 مرکز خدمات جامع سلامت شهری و روستایی در مازندران به مردم ارائه خدمتمی کنند. دکتر علیپور گفت: درمجموع 80 مرکز خدمات جامع سلامت شهری و 202 مرکز خانه جامع روستایی در مازندران وجود دارد که 182 مرکز فعال هستند و درحال‌حاضر، 5 مرکز خدمات جامع سلامت شبانه‌روزی روستایی و 21 مرکز خدمات جامع سلامت شبانه‌روزی شهری در مازندران وجود دارد. دکتر علیپور بابیاناینکه مازندران از حیث پراکندگی مراکز ارائه خدمات در روستاها جزو گسترده‌ترین استان‌های کشوراست، یادآور شد: یک هزار و 86 خانه بهداشت فعال در مازندران وجود دارد. وی عنوان کرد: 5 مرکز مشاوره بیماری‌های رفتاری، 5 مرکز مراقبت معلولان و حدود 1645 بهورز در استان مازندران فعالیت دارند. رئیس مرکز بهداشت استان گفت: در برنامه پزشک خانواده روستایی، 378 پزشک و در برنامه پزشک خانواده شهری نیز 549 پزشک فعالیت دارند و در روستاها 316 ماما خانواده به روستائیان ارائه خدمات می‌دهند و در تلاش هستیم خدمات مطلوبی را به جامعه تحت‌پوشش ارائه دهیم. وی مطرح کرد: عمر پزشک خانواده در استان مازندران و فارس به یک‌دهه می‌رسد و استان مازندران تنها استانی‌ست که تمامی شهروندان شهری و روستایی دارای یک تیم سلامت اختصاص به خود است که بسیار ارزشمند است. معاون بهداشتی دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران گفت: یکی از اشکالات پزشک خانواده به عدم اطلاع کافی شهروندان بازمی‌گردد؛ در بررسی میدانی مشاهده شد که 30درصد مردم حتی یک ویزیت پزشک خانواده ندارند. این مسئول تصریح کرد: نظرسنجی، راه‌اندازی پرونده الکترونیک سطح یک، آموزش، پایش و ارزیابی پزشکان، ارائه برنامه خدمات، ظرفیت‌های قوانین موجود و پزشک محله‌محور، هفت سیاستی است که برای بهبود رضایت مردم از پزشکان خانواده در دستور کار قرار دارد و بابیاناینکه درراستای احصاء مشکلات پزشک خانواده پرونده الکترونیک سلامت سطح یک، سامانه http://myehr.ir راه‌اندازی شد، اظهار کرد: هدف از راه‌اندازی این بستر، آگاهی هر فرد از اطلاعات سلامت خود است و اینکه برای رسیدن به اهداف نظام سلامت، منتظر عملکرد سایر دستگا‌ه‌ها نماندیم و به‌صورت ابتکاری این سامانه را راه‌اندازی کردیم. رئیس مرکز بهداشت استان افزود: معیارهای سابق پایش و ارزیابی پزشکان چندان مطلوب و دقیق نبود و اکنون این معیارها در کنار بازدید میدانی، به‌روز و دقیق است. علیپور اظهار کرد: هر فرد می‌تواند در سال دو الی سه بار پزشک خانواده خود را عوض کند و هیچ منع قانونی وجود ندارد. معاون بهداشتی دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران بااعلام‌اینکه استاندارد تعداد جمعیت مردم به پزشک در ایران، به ازای هر 2500نفر یک پزشک عمومی و یک مراقب ماماست، خاطرنشان کرد: در نسخه جدید که در‌دست‌تدوین است، بنا‌ست تا به‌ازای هر سه‌هزار‌نفر یک پزشک و دو مراقب داشته باشیم که هنوز عملیاتی نشده است.
181هزار‌نفر از مازندرانی‌ها مبتلا به دیابت
معاون بهداشتی دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران در ادامه بااشاره‌به بیماری دیابت افزود: در استان در سال گذشته، 174194نفر مبتلا به دیابت ثبت و گزارش شد که این رقم در نیمه نخست امسال به 181803 مورد رسید. دکتر علیپور گفت: در‌خصوص بیماری‌های خاص، صعب‌العلاج و نادر بنا‌ست بیماران ابتدا در سامانه شهروندی بیمه سلامت ثبت‌نام و بیماری آنان ازسوی معاونت درمان تأیید شود و سپس هزینه درمان آنان تا سقف 50میلیون‌تومان ازسوی بیمه سلامت پرداخت شود. معاون بهداشتی دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران همچنین یادآور شد: تعداد مبتلایان فشارخون از رقم بیش از 275هزارنفری سال گذشته به رقم 286هزار‌نفر طی نیمه نخست امسال رسیده است.
طغیان بیماری‌های ناشی از آلودگی‌های آب در مازندران
معاون بهداشتی دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران بااشاره‌به طغیان بیماری ناشی از آلودگی آب مازندران اظهار کرد: در شش‌ماهه نخست امسال 282 مورد طغیان بیماری ناشی از آب داشتیم. دکتر علیپور تصریح کرد: متأسفانه سامانه آب‌رسانی ما در بسیاری از روستاهای استان و حتی برخی از شهرهای کوچک ما تحت‌پوشش آب‌و‌فاضلاب نیست و توسط شوراها مدیریت می‌شود که شوراها وظیفه خود را در مورد نگهداری مناسب از آن به‌خوبی انجام نمی‌دهند. رئیس مرکز بهداشت استان خاطرنشان کرد: متأسفانه عمدتاً در روستاها نگهداری و کلرزنی آب‌ها به‌خوبی صورت نمی‌گیرد و شاهد رشد بیماران متأثر از مصرف آب آشامیدنی هستیم. این مسئول بابیاناینکه اکنون بیش از 30درصد سامانه‌های آب‌رسانی استان تحت پوشش آبفا نیست و موجب بروز معضلات بس یاری شده است، گفت: طی سال جاری شاهد دو طغیان بسیار بزرگ در غرب استان در شهر کلاردشت و یکی از روستاهای چالوس بودیم که در هرکدام از این دو مورد بیش از 500نفر دچار بیماری شدند و همچنان نیز ادامه دارد و خاتمه طغیان بیماری را اعلام نکرده‌ایم.
سگ‌های ولگرد؛ عامل اصلی افزایش کانون بیماری هاری در مازندران
رئیس مرکز بهداشت استان اعلام کرد: وجود سگ‌های ولگرد یکی از معضل فوق‌العاده حاد در استان مازندران است که امسال به نسبت سال قبل، 60 تا 70درصد واکسن و سرم بیشتری تزریق کردیم و متأسفانه امسال دو مورد فوتی ناشی از بیماری هاری نیز داشتیم. معاون بهداشتی دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران گفت: متأسفانه برای نخستین‌بار در استان شاهد انتقال بیماری هاری به سگ‌های چوپان و دام اهلی نظیر گاو هستیم که بسیار خطرناک است و جای نگرانی‌ست. این مسئول بااشاره‌به شناسنامه‌دار بودن سگ‌هایی که توسط مسافران به مازندران وارد می‌شوند، اظهار کرد: این سگ‌ها باید حتماً دارای شناسنامه باشند و واکسن هاری زده باشند و این موارد جزو مطالبات جدی‌ست که سهل‌انگاری در‌این‌مسئله می‌تواند برای استان بسیار خطرآفرین باشد. دکتر علیپور بااشاره‌به افزایش روزافزون تعداد سگ‌های ولگرد در مازندران گفت: شهرداری متولی اصلی ساماندهی و جمع‌آوری سگ‌های ولگرد است و متأسفانه این ساماندهی به‌خوبی انجام نمی‌گیرد و ممکن است این مسئله موجب بروز فاجعه‌های جبران‌ناپذیری شود. سرایت بیماری هاری به انسان و دام بسیار فاجعه‌بار است و هم‌اکنون تمامی واحدهای بیماری هاری ما در سراسر استان به‌صورت شبانه‌روزی در حال ارائه خدمات هستند و سالانه در استان مازندران نزدیک به 100میلیارد‌تومان بابت سرم و واکسن بیماری هاری هزینه می‌شود. معاون بهداشتی دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران گفت: مراجعه همراه با تأخیر بیمارانی که دچار گزیدگی ازسوی سگ‌های ولگرد می‌شوند متأسفانه منجر به تبدیل عفونت ویروس هاری به بیماری هاری می‌شود که تاکنون در دنیا درمانی برای آن یافت نشده است و درنهایت منجر به مرگ بیمار می‌شود. این مسئول یادآور شد: افرادی‌که دچار گزیدگی سگ می‌شوند باید ابتدا سریعاً به‌مدت 20دقیقه محل گزیدگی را با آب و صابون شست‌وشو دهند و سپس بدون درنگ به مراکز درمانی و بهداشت مراجعه کنند.
تشخیص ابتلا به بیماری ایدز تنها ازطریق آزمایش
دکتر آزیتا دلیلی؛ مدیر گروه بیماری‌های واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران هم بابیاناینکه روز اول دسامبر روز جهانی ایدز نام‌گذاری شده است، گفت: باتوجه‌به‌اینکه دوسال درگیر شیوع بیماری کرونا بودیم نیاز است تا دوباره به مردم آگاه‌سازی کنیم که ایدز(HIV) یک بیماری عفونی‌ست و با درمان، امکان افزایش عمر فرد وجود دارد. وی افزودد: مراکز مشاوره رفتاری دانشگاه علوم‌پزشکی در تمام شهرستان‌ها فعال هستند که مردم می‌توانند به آنجا مراجعه کنند. دلیلی بااشاره‌به‌اینکه ایدز به سیستم دفاعی بدن حمله می‌کند و ازطریق خون و ترشحات منتقل می‌شود، اضافه کرد: ایدز ازطریق تماس جنسی، سرنگ و مادر به فرزند منتقل می‌شود. مدیر گروه بیماری‌های واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران بابیاناینکه تشخیص ابتلا به بیماری ایدز تنها ازطریق آزمایش انجام می‌شود، یادآور شد: این بیماری بین دو هفته تا سه‌ماه زمان برای نشان‌دادن علائم دارد.
وجود بیش از 350هزار‌نفر سفیر سلامت خانوار در مازندران
زری عنایتی؛ رئیس گروه آموزش و ارتقای سلامت معاونت بهداشتی دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران در ادامه بابیان اهمیت خودمراقبتی در بهبود بیماری، گفت: 65درصد از مرحله درمان به خودمراقبتی مربوط می‌شود. وی بابیاناینکه خودمراقبتی اعمالی‌ست که درراستای مراقبت از اعضای خانواده انجام می‌دهیم، افزود: برنامه خودمراقبتی با رویکرد فردی، سازمانی، اجتماعی و خودیاری انجام می‌شود. عنایتی ادامه داد: در نوع خود مراقبتی فردی خودمان از سلامتی خود، در نوع سازمانی یک سازمان از سلامتی پرسنل و در نوع اجتماعی هم تمام افراد مورد مراقبت قرار می‌گیرند. رئیس گروه آموزش و ارتقای سلامت معاونت بهداشتی دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران بااشاره‌به‌اینکه در گروه خودی آر افراد دارای درد مشترک با همدلی درد خود را کاهش می‌دهند، افزود: همه ما در ترویج فرهنگ خودمراقبتی در جامعه نقش داریم و با اطلاع‌رسانی می‌توانیم از افزایش بیماری پیشگیری کنیم. وی بابیاناینکه بیش از 350هزار‌نفر سفیر سلامت خانوار در استان داریم، گفت: این افراد با فراگیری آموزش‌های لازم آن را به خانواده خود ارائه می‌دهند. عنایتی بااشاره‌به وجود بیش از هفت‌هزار داوطلب سلامت محله در مازندران افزود: این افراد بین 5 تا 20 خانوار را تحت پوشش قرار دارند که آموزش و خدمات لازم را به خانواده‌هایی که واجد داوطلب سلامت نیستند، ارائه می‌دهد. کوشش‌های اجتماعی همراه با علم پیشگیری از بیماری‌ها، طولانی‌کردن عمر و بالا‌بردن سلامتی ضروری‌ست که بر‌همین‌اساس، به بهداشت فردی، عمومی، روانی کمک می‌شود و لذا نمی‌توان منکر نقش کلیدی بهداشت در سلامت جامعه شد و همین امر لزوم توجه همگانی به نقش کلیدی بهداشت را چند‌برابر می‌کند که نباید از آن غفلت کرد.
کسب رتبه برتر دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران در جشنواره ملی مدیریت دانش
نفیسه نیکو؛ سرپرست مدیریت توسعه سازمان و تحول اداری دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران هم در این نشست خبری بااشاره‌به کسب رتبه برتر دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران در جشنواره ملی مدیریت دانش گفت: در چهارمین همایش معاونین توسعه مدیریت و منابع دانشگاه‌ها، دانشکده‌ها و سازمان‌های وابسته وزارت بهداشت از دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران به‌عنوان یکی از دانشگاه‌های برتر درزمینه ثبت تجربیات موفق مدیریت و مهار کرونا، تقدیر شد. وی بابیاناینکه دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران با ارائه 15 تجربه همکاران حوزه معاونت توسعه مدیریت، منابع و برنامه‌ریزی در سطح استان در این جشنواره شرکت کرد، افزود: با انتخاب هشت تجربه موفق از بین تجارب ارسالی به جشنواره مدیریت دانش که درزمینه مدیریت و مهار کرونا دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران جزو دانشگاه علوم‌پزشکی برتر کشور قرار گرفت. سرپرست مدیریت توسعه سازمان و تحول اداری دانشگاه علوم‌پزشکی مازندران از رونمایی کتاب مجموعه تجربه‌های معاونت توسعه مدیریت و منابع دانشگاه‌های علوم‌پزشکی کشور در این زمینه خبر داد و اظهار کرد: این دانشگاه با انتخاب و ثبت هشت تجربه از 87 تجربه موفق دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم‌پزشکی کشور، بیشترین سهم را از تجارب موفق و منتخب در این کتاب به‌خود اختصاص داد.