راهپیمایی اربعین؛ گامی در خودسازی
یکی از بهترین اعمال صالح که موجب پاکی انسان از گناهان میشود، زیارت اربعین و پیادهروی بهقصد زیارت سیدالشهداء ؟ع؟ در کربلاست. وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُکَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَیِّئَاتِهِمْ وَلَنَجْزِیَنَّهُمْ أَحْسَنَ الَّذِی کَانُوا یَعْمَلُونَ (عنکبوت، آیه ۷) کسانی که ایمان آورده و عمل صالح انجام میدهند، ما هم گناهان آنها را محو میکنیم و پاداشی بهتر از اعمال نیک آنان به آنها میبخشیم. در آستانه اربعین حسینی هستیم و خدای متعال را شاکریم که در سالهای اخیر پیادهروی اربعین در بین خیل عظیمی از جوانان کشورمان و قاطبه مردم عراق و شیعیان جهان تبدیل به یک فرهنگ عمومی شده است. یکی از بهترین اعمال صالح که موجب پاکی انسان از گناهان میشود، زیارت اربعین و پیادهروی به قصد زیارت جضرت سید الشهداء؟ع؟ در کربلاست. در کتاب معتبر «کامل الزیارات» از حضرت امام جعفر صادق ؟ع؟ منقول است که فرمودند «من خرج من منزله یریل زیارة قبر الحسین ابن علی علیه السلام ان کان ما شیئاً کتب له بکل خطوة حسنه و محی عنه سیئه حتی اذا صار فی الحائر کتبه الله من المفلحین المنجحین حتی اذا قضی مناسکه کتبه الله من الفائزین حتی اذا اراد الانصراف اتاه ملک فقال له ان رسول الله صلّی الله علیه و آله یقرئک السلام و یقول لک استأنف العمل فقد غفر الله لک ما مضی»؛ کسی که از منزلش بیرون آید و قصدش زیارت قبر حسین بن علی ؟ع؟ باشد، اگر پیاده روی کند، خداوند برای هر قدمی که بر می دارد یک حسنه می نویسد و یک گناه هم از او محو و نابود می شود تا زمانی که وارد سرزمین کربلا شود خداوند او را از جمله مصلحین و رستگاران می نویسد و هنگامی که زیارتش تمام می شود، خداوند او را از جمله قبول شدگان و برگزیدگانش محسوب می فرماید و هنگامی که بخواهد مراجعت کند فرشتگان نزد او آمده و ابلاغ سلام رسول خدا ؟ص؟ را می کنند و می گویند که پیامبر به شما پیغام داد که اعمال زندگی خود را از نو شروع کن چرا که تمام گناهان گذشته ات آمرزیده شده است. از اینگونه روایات در فضیلت زیارت امام حسین؟ع؟ و مخصوصاً در ایام اربعین شهادت آن حضرت در کتب حدیثی، فراوان آمده است، بهحدیکه در بعضی روایات از وجوب و فرض بودن زیارت آن حضرت سخن به میان آمده است. نظر برخی فقهای بزرگ مانند علامه محمدتقی مجلسی و همچنین علامه محمدباقر مجلسی صاحب کتب شریف بحارالانوار بر این بوده است که برای کسانی که استطاعت این سفر را دارند، زیارت حضرت سید الشهداء ؟ع؟ در کربلا در طول عمرشان حداقل یکبار واجب است. یکی از مهمترین فواید، بحث خودسازیست، انسان همیشه نیاز به خودسازی دارد ولی خودسازی نیاز به قوه محرکه ای دارد که قوی ترین آنها زیارت مرقد پیامبر اکرم؟ص؟ و اهل بیت آن حضرت بخصوص زیارت حرم شریف و مطهر امیرالمؤمنین علی؟ع؟ در نجف اشرف و زیارت حرم حضرت سیدالشهداء و ابوالفضل العباس علیهماالسلام در کربلای معلی است. خوشبختانه گرایش خوبی در نسل جوان کشورمان برای شرکت در راهپیمایی اربعین وجود دارد و بسیاری که این سفر را رفته اند و شیرینی آن را چشیدهاند در این ایام آنچنان بی قرار می شوند که بی تابانه آهنگ سفر میکنند و عاشقانه به دیار عاشقان رهسپار میشوند. در هنگام بدرقه این جوانان، خانوادههایشان و عموم عاشقان امام حسین؟ع؟ از عمق وجودشان می سوزند و اشک میریزند و دل هایشان تا کربلا پرواز میکند. پیامبر اکرم ؟ص؟ فرمودند «ان لقتل الحسین حرارة فی قلوب المؤمنین لا تبرد ابداً» یعنی حقیقتاً برای کشته شدن امام حسین؟ع؟ چنان حرارتی در قلوب مؤمنین ایجاد شده است که هیچگاه به سردی نمی گراید.در حدیث مشهور دیگری از پیامبر بزرگوار اسلام آمده است که فرمودند ان الحسین مصباح الهدی و سفینة النجاة؛ همانا حسین چراغ هدایت و کشتی نجات است. در حدیث دیگری از رسول ختمی مرتبت ؟ص؟ نقل شده که فرمودند «مثل اهل بیتی کمثل سفینة نوح، من رکبها نجی و من تخلف عنها غرق» یعنی مثال اهل بیت من مانند کشتی نوح است که هر کس بر آن سوار شد نجات یافت و هر کس هم از آن تخلف ورزید غرق شد. سخن و تحلیلی از علامه شیخ جعفر شوشتری (رض) در ظرفیت فرهنگی عاشورا و امام حسین؟ع؟ بارها از وعاظ و خطباء جمله مشهوری را شنیده ایم که از ائمه اطهار؟ع؟ نقل میشود که فرموده اند «کلنا باب الله و باب الحسین اوسع و کلنا سفن النجاه و سفینة الحسین اسرع» در موسوعه تحقیقی دانشنامه امام حسین؟ع؟ که توسط انتشارات دارالحدیث مرحوم آیت الله محمدی ری شهری منتشر شده، آمده که این سخن از اهل بیت؟ع؟ نیست و در مصادر حدیثی نیامده است و لیکن منشاء و ریشه این سخن مشهور در تحلیلی از عالم ربانی مرحوم شیخ جعفر شوشتری درباره ظرفیت فرهنگی عاشورا و شخصیت ابا عبدالله الحسین؟ع؟ در جهت هدایت و نجات انسان ها است که در کتاب «الخصائص الحسینیه» چنین آمده است: «فرایت فی الحسین علیه السلام خصوصیة فی الوسیلة الی الله اتصف بسببها بانّه بالخصوص، باب من ابواب الجنه و سفینة للنجاة و مصباح الهدی، فالنبی و الائمه علیهم السلام کلهم ابواب الجنان، لکن باب الحسین اوسع و کلهم سفن النجاة، لکن سفینة الحسین مجراها فی اللجج الغامرة اسرع و مرساها علی السواحل المنجیة اَیسر، و کلهم مصابیح الهدی لکن الاستضائة بنورالحسین اکثر و اوسع و کلهم کهوف حصینه، لکن منهاج کهف الحسین اسمح و اسهل». معنای فرمایش دلداده امام حسین؟ع؟، مرحوم شیخ جعفر شوشتری این است که در حسین؟ع؟ برای وسیله تقرب به خدا بودن، ویژگی ای دیدم که او به سبب آن ویژگی است که اینگونه توصیف شده است، دری از درهای بهشت، کشتی نجات و چراغ هدایت، پیامبر ؟ص؟ و ائمه طاهرین؟ع؟ همگی درهای بهشت هستند امّا این در و باب امام حسین؟ع؟ گشوده تر است، همگی کشتی نجات اند امّا کشتی امام حسین؟ع؟ در میان امواج طوفان های شدید، پرشتاب تر و پهلو گرفتنش در ساحل های نجات، آسانتر است، همگی چراغ هدایت اند، امّا پرتو گرفتن از نور حسین علیه السلام، بیشتر و وسیع تر است، همگی پناهگاه های مستحکم اند امّا راه رسیدن به پناهگاه امام حسین؟ع؟ هموارتر و آسانتر است. این فرمایشات زیبا و تحلیل و برداشت علامه شیخ جعفر شوشتری (رض) است امّا نقل جمله ای که در اول این بحث آمد به عنوان حدیث مأثور از اهل بیت؟ع؟ وارد نیست و نیاز به سندیت دارد و محققان دار الحدیث آن را کشف نکردند. سخنی از امام خمینی(ره) در پاسداشت نهضت امام حسین؟ع؟ پر واضح است که بقای اسلام به برکت خون مقدس حضرت سید الشهداء؟ع؟ بوده است و امام خمینی مکرراً بر این موضوع تأکید داشتند و فرمودند «اگر عاشورا و فداکاری خاندان پیامبر نبود بعثت و زحمات جانفرسای نبی اکرم؟ص؟ را طاغوتیان آن زمان به نابودی کشانده بودند. ابوسفیانیان می خواستند قلم سرخ بر کتاب وحی بکشند و یزید، یادگار عصر تاریک بت پرستی، به گمان خود با کشتن و به شهادت رساندن فرزندان وحی، امید داشت اساس اسلام را برچیند و با شعار صریح «لا خبر جاء و لا وحی نزل» بنیاد حکومت الهی را بر کند. اگر عاشورا نبود نمی دانستیم به سر قرآن کریم و اسلام عزیز چه می آمد، لکن اراده خداوند متعال بر آن بوده و هست که اسلام رهایی بخش و قرآن هدایت را جاوید نگه دارد و حسین بن علی علیه السلام، این عصاره نبوت و یادگار ولایت را برانگیزد تا جان خود و عزیزانش را فدای عقیدت خویش و امت عظیم پیامبر اکرم نماید تا در امتداد تاریخ خون پاک او بجوشد و دین خدا را آبیاری فرماید و از وحی و ره آوردهای آن پاسداری نماید. کربلا را زنده نگهدارید و نام مبارک حضرت سید الشهداء را زنده نگه دارید که با زنده بودن او اسلام زنده نگه داشته می شود».
مرتضی نجفی قدسی/ ایرنا