اهالی زحمتکش و رنج‌کشیده شهر تاریخی «ارطه» بی‌صبرانه چشم‌انتظار دیدار شمایند
عباسعلی کوشکی
استان مازندران علی‌رغم برخورداری از تمامی نعمت‌های بی‌بدیل خدادادی از قبیل دریا، جنگل، رودها، چشمه‌های زیبا، مردمان سخت‌کوش و پرتلاش سال‌هاست در رنج و محرومیت به سر می‌برند و با فقر و نداری دست‌وپنجه نرم می‌کنند. سال‌هاست تمامی رسانه‌های این خطه فریاد محرومیت مردم و بی‌اعتنایی مدیران نسبت به غفلت آشکار دولتمردان درجهت برنامه‌ریزی برای بهره‌گیری از غنی‌ترین نعمت‌های خدادادی به این استان برای زدودن غبار فقر و محرومیت از چهره مازندران پرخوان و نعمت را به گوش مسئولین کشوری و محلی می‌رسانند لیکن نشانه‌ای از عزم و اراده و تلاش آنان برای برنامه‌ریزی و اقدام درجهت بهره‌گیری از ثروت‌های بی‌بدیل برای توسعه و عمران و آبادانی این خطه و ریشه‌کن کردن فقر و محرومیت از چهره این مردم ندیده‌اند؛ اما امروز به‌راستی شاهد حضور مدیری در رأس سازمان‌های استان قرار دارد که گوئی با نیازها، رنج‌ها و سختی‌هایی که اهالی شهری و روستایی، از زن و مرد پیر و جوان متحمل می‌شوند به‌خوبی آشناست و همه این سختی‌ها را احساس می‌کند و لذا عزم و اراده خود را جذب کرده تا اولاً ضمن بازدید از تمامی روستاها و دیدار گفتگو با روستاییان و شنیدن نیازها و نظراتشان و شناخت داشته‌های آن استان قاطعانه برای بهره‌گیری از نیروی انسانی، پتانسیل‌های موجود در آن منطقه و برنامه‌ریزی و جلب‌توجه دولت برای تخصیص اعتبار، گام مؤثر درجهت بهبود شرایط زندگی اهالی مازندران و این دیار علویان و سرزمین بهشتی ایران بردارد و این نوید امیدبخشی است برای زدودن غبار فقر و محرومیت از سرزمین بهشتی مازندران و اما برای آشنایی بیشتر جناب استاندار محترم و دیگر شهروندان با شهر بازمانده از توسعه ارطه به گوشه‌ای از تاریخچه این شهر اشاره نموده‌ایم:
آشنایی با پیشینه تاریخی «ارطه»
به اعتقاد مورخین ارطه امروزی همان «ارتاه» است که نام آن در تاریخ آمده است.
ناصرالدین‌شاه در سفر اول به مازندران در عبور از علی‌آباد به ساری، درباره ارطه می‌نویسد: طرف دست راست محل «ارطه» است که جز علی‌آباد است. جمعیت و آبادی زیادی داشت که در سر راه ایستاده بودند.
شهر خوب یافتنی نیست؛ ساختنی است
جاذبه‌های دیدنی شهر ارطه
تپه دینه کفشگرکلای ارطه مربوط به هزاره اول قبل از میلاد است و در شهرستان قائم‌شهر روستای کفشگرکلا ارطه است. به نوشته مازند نومه، جدا دانستن تاریخ ارطه از قائم‌شهر کنونی نادرست است؛ زیرا این دو در یک بستر جغرافیایی تاریخی قرار دارند.
ارطه کجاست؟
شهر ارطه در این نوشتار با محوریت آثار ملی ثبت‌شده‌اش معرفی شده است. شهرستان قائم‌شهر متشکل از دو شهر ارطه و قائم‌شهر است.
شهرستان قائم‌شهر (شاهی سابق)، باتوجه‌به موقعیت جغرافیایی قرارگیری بین دریای خزر و کوه‌های البرز و با فاصله ۲۱کیلومتری از مرکز استان یعنی شهرستان ساری و با فاصله ۲۳۷کیلومتری از پایتخت ایران تهران به‌عنوان شهرستان استراتژیک در اتصال تهران به شمال ایران است.
ارطه (نام قدیم شهر ارطه «آرتا» شهر است)؛ شهری‌ست در بخش مرکز شهرستان قائم‌شهر واقع در استان مازندران شهر ارطه در مرداد سال ۱۳۹۰ با ادغام روستاهای بورخیل، قادیکلا، ابوخیل، قاسم خیل، کفشگر کلا، جوجاده و افرا تخت از دهستان بیشه‌سر به منطقه شهری با جمعیت ۱۰هزارنفری به مرکزیت قادیکلا با کد تقسیماتی ۷۱۵۲ تبدیل شد. این شهر به‌دلیل برخورداری از رطوبت خزری و ارتفاع از توان‌های محیطی ۵۷۰هکتار زمین کشاورزی دیم، ۹۰۵هکتار زمین کشاورزی آبی، ۶۴۵هکتار سطح زیر کشت برنج، ۹۰هکتار سطح کشت صیفی جات و ۱۲ آببندان برخوردار است. در کتب تاریخی مرتبط با مازندران از ارطه این‌گونه یادشده: در زمان بنی امیه اعراب برای کنترل بتر منطقه خزر (از آستارای امروزی تا استرآباد یا گرگان) اقدام به تأسیس ۴۴ پاسگاه نظامی کردند که هریک‌از این پاسگاه‌های نظامی به دینه سر یا محافظ دین مشهور بودند و یکی از معروف‌ترین آن‌ها، پاسگاه آرتا «ارطه» بود.
جنگل مشهور شاتماس (شاه‌طهماسب)
یکی از معروف‌ترین جنگل‌های قائم‌شهر، جنگل شاتماس (شاه‌طهماسب) است. این جنگل در روستای افرا تخت در جنوبی‌ترین و مرتفع‌ترین قسمت شهر ارطه واقع شده است.
آثار باستانی ملی شهر ارطه
حمام بورخیل
حمامی‌ست که قدمت آن مربوط به دوره قاجار است که در سال ۱۳۸۴ به ثبت آثار ملی رسیده است.
تپه دینه کفشگرکلا
تپه‌ای‌ست مربوط به هزاره اول قبل از میلاد مسیح که در سال ۱۳۸۲ شمسی به آثار ملی ایران رسیده است.
امامزاده سید مهدی قادیکلا
این امامزاده بربلندی تپه واقع شده است که بومیان این منطقه از وجود یک چشمه در نزدیکی امامزاده در سال‌های دور حکایت می‌کنند.
پیرتکیه
مربوط به اواخر دوره صفویان است.