ارتباطات خانوادگی و تأثیرات آن در فرزندان
منوچهر قاسمی
یکی از عوامل مهم در پیوستگی خانواده‌ها با یکدیگر و تقویت روحیه فرزندان، دیدارها، مراسم‌ها و احساسات والدین نسبت به بستگان است که کودکان را با یکدیگر بیشتر هم‌جهت ساخته و ابراز احساسات و مهربانی و رابطه بین خواهران و برادران شادی‌آفرین و ارزشمند می‌گردد و از آن لذت برده می‌شود. درمقابل، قطع یا کاهش روابط خانوادگی عامل مهمی در افسردگی و نگرانی کودکان است زیرا از دیدار مرتب و منظم عمو، دایی، خاله و عمه با فرزندانشان با یکدیگر برقرار نمی‌گردد و درمقابل برقراری ارتباط منظم، ایام لذت‌بخشی را شکل داده که فرزندان نیز به طور مستمر از هم‌سن‌های خود با هیجان و شادمانی استفاده می‌کنند و حتی کمک‌های مختلفی در زمینه‌های متفاوت با هم دارند. بزرگان خانواده‌ها می‌توانند از نفوذ و صلاحیت خود استفاده و روابط مطلوب را حفاظت کنند و ملاقات خانوادگی را منظم ترفیع دهند و با برگزاری ضیافت‌ها و مراسم‌های مختلف ملاقات‌ها را گسترش بدهند و در‌عین‌حال کودکان را نیز در نظر داشته باشند که آنها را هر‌چه‌بیشتر به یکدیگر نزدیک نمایند اعضای خانواده نیز احساس مسرت و موفقیت در روابط خود خواهند داشت. نکته مهمی که وجود دارد آن است که کودکان امروز، مردان و زنان آینده هستند که خانواده تشکیل داده و دارای فرزند می‌شوند و آن وقت است که درک می‌کنند و به یاد می‌آورند گذشته‌ی خود را در ارتباط با فامیل و احساساتشان را چگونه طی کرده‌اند و متوجه می‌وند کودکانشان نیز این احساسات را دارند و می‌دانند که روابط خانوادگی را باید گسترش داد تا فرزندان مهربان و پر هیجان پرورش یابند و در این موقعیت هم نقش بزرگان خانواده مهم است. مورد قابل توجهی نیز وجود دارد که تعارضات خانوادگی و قطع ارتباطات پدران و مادران را هم آزار می‌دهد که آن که آنها هم به کمک یکدیگر نیاز داشته و خیلی از مشکلات را به‌تنهایی نمی‌توانند بر‌طرف کنند اما هماهنگی با یکدیگر مسائل را حل کرده و آرامش به‌وجود می‌آ‌ید. ملاحظه می‌شود که روابط خانوادگی در محیطی منظم و با مهربانی آثار چند‌گانه‌ای دارد. اثربخشی مثبت در کودکان، همبستگی موفقیت و لذت‌بخشی خانوادگی، کمک و یاری دادن به یکدیگر. امید آن که پدران و مادران همواره ارتباط خانوادگی خود را حفظ کرده و بهره‌دهی و بهره‌گیری از آن نموده و توجه مستمری به روابط محبت‌آمیز با کودکان خود داشته باشند.
استاد دانشگاه و فارغ‌التحصیل رشته علوم تربیتی از دانشگاه لندن