حس و حال نوستالژی در خانه تاریخی ماپار اهواز
محمد بویری
اهواز بهعنوان شهری در جنوب ایران دارای تاریخ طولانیست و باوجوداینکه در سالهای جنگ تحمیلی آسیبهای بسیار زیادی دید؛ هنوز هم میتوان در بافت این شهر آثار تاریخی و خانههایی با قدمت بالا مشاهده کرد. خانههای تاریخی در عصر جدید مدیریت شهری نقش مهمی در توسعه شهری بهویژه درزمینهٔ گردشگری دارند و همواره موردتوجه قرار میگیرند تا با بازسازی و بهروزآوری آنها، یک مرکز گردشگری ایجاد شود. عمارت ماپار با مساحت ۵۵۰مترمربع از یادگاریهای تاریخیست که ساخت آن به دوره پهلوی اول برمیگردد. در این خانه عبدالمجید ماپار یکی از تجار مشهور خوزستان زندگی میکرد. خانه سنتی ماپار با دیوارهای آجر خشتی خود از دور خودنمایی میکند. نمای بیرون بالکنی کوچک دارد که درهای ارسی خانه با شیشههای رنگی را به نمایش میگذارد. سر در ورودی خانه ماپار با آجرفرش زیباتر شده است. سبک چیده شدن آجرها خفته وارسته محسوب میشود. طاقنماهای هلالی دورتادور حیاط را به فضای خانههای سنتی میکشاند. سقف خانه با تیرچه چوبی ساخته شده است که در فاصله ۳۰سانتیمتری از یکدیگر روی سقف جای خوش کردهاند. دورتادور بام خانه دیدنی ماپار اهواز آجرها بهصورت مشبک و لوزی قرار دارند که با رد کردن نور آفتاب طرحهای زیبا خلق میکنند. معماری اصیل ایرانی و دیوارهای آجری، پنجرههای رنگی، دربهای چوبی، درخت نخل خمیده، حوض فیروزهای و گلدانهای سفالی دلانگیز حس نوستالژیک این خانه را کامل میکنند و صمیمیت و آرامش را به بازدیدکنندگان منتقل میکنند. این خانه تاریخی در دوطبقه و شامل زیرزمین که انجمن دوستداران ادبی حافظ و کتابخانه حافظ در آن قرار دارد و یک طبقه همکف و اتاقی در بالا است. این مجموعه تاریخی، فرهنگی و گردشگری پس از واگذاری به بخش خصوصی در بهمن ۱۳۹۵، توسط صندوق احیا تبدیل به محلی برای برگزاری برنامههای فرهنگی ازجمله، رویدادهای کتاب و... بوده است. مجموعه گردشگری تاریخی ماپار دارای نگارخانه برای نمایش و فروش آثار هنری است و در این نگارخانه موسیقی زنده اجرا میشود و لحظاتی خوش را برای گردشگران ثبت میکند. در عکاسخانه ماپار بازدیدکنندگان میتوانند با لباسهای محلی خوزستان و سایر اقوام ایرانی عکس گرفته و به یادگار داشته باشند. شربت خانه ماپار باهدف پذیرایی از مهمانان و عرضه نوشیدنیهای محلی ازجمله «مای لقاح» (نوعی از عرقیجات بهعملآمده از لقاح درخت نخل) و از نوشیدنیهای محلی خوزستان راهاندازی شده است. کارگاه صنایعدستی، مرکز گردشگری کودک (بامک) و مرکز راهنمایان گردشگری از دیگر واحدهای فعال در این مجموعه تاریخی گردشگری هستند. نخل این خانه که خمیدگی چشمنوازی دارد، سوژه مستند کوتاه رضا عبیات کارگردان و مستندساز خوزستانی به نام «قهر نخل» بود. خانه ماپار در اهواز، خیابان نادری، کوچه خوانساری، پلاک ۵۵۱ واقع شده است و در آذرماه ۱۳۸۰ هجری شمسی با شماره ۴۲۲۶، در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.