• شماره 3180 -
  • ۱۴۰۳ سه شنبه ۱۰ مهر

ماجراجویی‌های نتانیاهو برای درگیرکردن مستقیم ایران

کارشناسان روابط بین‌الملل و مسائل منطقه براین‌باورندکه رهبران تل‌آویو علاوه‌بر گسترش دایره جنگ قصد دارند جهت اهدافی چندلایه و به‌هرشکل ممکن، نتایج انتخابات ایالات‌متحده را ازطریق قراردادن دولتمردان آمریکایی در منگنه، به‌سمت دلخواه خود بکشانند. جنگنده‌های اسرائیلی بعدازظهر جمعه 6 مهرماه 1403 «ضاحیه جنوبی» (یکی از پرتراکم‌ترین نقاط جمعیتی بیروت) را هدف حملاتی قراردادند که منجر به فروریختن چندین ساختمان شد و هنوز مشخص نیست که این یورش صهیونیستی، چند قربانی برجا گذاشته است. پس از این تهاجم بود که اسرائیلی‌ها مدعی شدند مرکز اصلی فرماندهی حزب‌الله هدف حمله بوده و رسانه‌های صهیونیستی ادعاهایی را درباره ترور «سید حسن نصرالله» منتشر کردند. در ادامه این تحولات، اسرائیلی‌ها بااشاره‌به‌اینکه از ۸۵ بمب سنگرشکن هر‌یک به‌وزن «یک‌تن!» برای این حمله استفاده کرده‌اند، رسماً مدعی شهادت رهبر حزب‌الله لبنان شدند. 

درشرایطی‌که انواع حملات صهیونیستی به شرق و جنوب لبنان ادامه دارد و در اراضی اشغالی نیز پیاپی آژیر خطر حملات حزب‌الله به‌صدا درمی‌آید، باید گفت اسرائیل از بسیاری از خطوط قرمز عبور کرده تا نشان دهد هیچ ابایی از کشاندن زبانه‌های آتش جنگ به سراسر خاورمیانه ندارد و اساساً با همین هدف از تن‌دادن به هرگونه توافق آتش‌بس گریزان است. پافشاری سران تل‌آویو بر جنگ‌طلبی به‌حدی‌ست که مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اذعان داشته هیچ قدرت جهانی حتی آمریکا نمی‌تواند مانع از صهیونیست‌ها شود. به‌گزارش فرشته جهانی (ایرنا)؛ برای بررسی دلایل و پیامدهای عطش «بنیامین نتانیاهو» برای گسترش جنگ در منطقه و حمله به لبنان، با «محمدصالح صدقیان» پژوهشگر ارشد مسائل غرب آسیا و «مهدی علیخانی» کارشناس روابط بین‌الملل و عضو هیئت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی گفت‌وگو کرده‌ایم. به‌گفته صدقیان؛ نتانیاهو در 11ماه‌گذشته سه هدف اساسی برای جنگ با غزه را دنبال کرده است؛ اول آزادکردن اسرای اسرائیلی، دوم نابودکردن حماس و سوم ازمیان‌بردن گروه‌های جهادی مثل القسام. در مدت‌زمان مذکور این سه هدف مرکزی و اساسی تحقق نیافت و ازاین‌رو درصدد است ازطریق توسعه جنگ در خاورمیانه خودش را نجات دهد. وی می‌افزاید: اگر جمهوری اسلامی یا حزب‌الله یا انصارالله هریک‌از محور مقاومت به مراکز حساس رژیم صهیونیستی مانند مؤسسات هسته‌ای آن ضربه بزند قطعاً آمریکا وارد جنگ شده و در جوار اسرائیل قرار می‌گیرد. یکی از اهداف نتانیاهو هم همین‌است‌که به‌هرنحوی شده آمریکا را وارد جنگ کند. صدقیان معتقد است: نتانیاهو می‌خواهد جنگ در خاورمیانه میان آمریکا با ایران و محور مقاومت شروع شود و اگر این جنگ رخ دهد داخل مرزهایی مشخص نمی‌گنجد؛ یعنی تنها به عراق، ایران یا یمن محصور نمی‌شود و جنگی گسترده خواهد بود. ازسوی‌دیگر، نه آمریکا و نه کشورهای منطقه توان این جنگ را ندارند. «توسیع جنگ» هدف اساسی نتانیاهو در ماه‌های گذشته بوده. این‌را به‌خوبی می‌توان در ماجرای شهادت اسماعیل هنیه در تهران و دیگر مقامات رده‌بالا در لبنان مشاهده کرد. با این جنایات، نتانیاهو به‌دنبال زمینه‌چینی برای توسیع جنگ بود. صدقیان براین‌باوراست: مسائل انتخاباتی آمریکا در موفقیت یا ناکامی نتانیاهو اهمیت دارد. نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی به‌خوبی از حساس‌بودن وضع انتخابات و رقابت میان دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان آگاه است. به‌همین‌دلیل مسئله، رقابت انتخاباتی در داخل آمریکا را به‌سمت خودش می‌کشد. این کارشناس مسائل غرب آسیا درخصوص مواجهه ایران با رژیم صهیونیستی می‌گوید: تاکنون جمهوری اسلامی و نیروهای مقاومت درمواجهه‌با رژیم صهیونیستی از یک منطق عقلانی پیروی کرده‌اند. نتانیاهو زخم‌دیده است. هدف وی توسعه جنگ در خاورمیانه است و برای رسیدن به‌این‌هدف از هیچ تلاشی دریغ نمی‌کند. جمهوری اسلامی این‌را به‌خوبی متوجه شده و بنابراین کمک نمی‌کند نتانیاهو به هدف خود برسد. دراین‌مسیر رهنمودهای رهبر انقلاب بسیارمؤثر و تاکنون موفق بوده است. به‌گفته علیخانی؛ کارشناس روابط بین‌الملل چند اتفاق و تحول باعث شد تا موضوع توسعه جنگ مطرح شود؛ مسئله نخست این‌است‌که عملیات طوفان الاقصی یک شکست سنگین اطلاعاتی، امنیتی و حیثیتی برای رژیم صهیونیستی و مشخصاً کابینه نتانیاهو بود. نتانیاهو تلاش کرد این چالش و این شکست سنگین را تبدیل کند به بستری برای اعاده حیثیت و تحقق برخی از اهداف که در شرایط جز آن امکان تحققش وجود نداشت. یکی از برنامه‌هایی که دراین‌زمینه نتانیاهو دنبال کرد تعیین‌تکلیف تقابلش با حماس و فراترازآن سرنوشت غزه بود. پس نکته نخست بحث واکنش نسبت‌به‌آن شکست سنگین اطلاعاتی، امنیتی و حیثیتی‌ست که باید ازمنظر نتانیاهو اتفاق بیافتد. نکته دوم؛ شرایط داخلی رژیم صهیونیستی به‌گونه‌ای‌ست‌که منافع شخصی نتانیاهو اقتضا می‌کند تا جنگ تداوم پیدا کند. نتانیاهو می‌داند هرگونه آتش‌بس و پایان جنگ به‌منزله حذف او از سیاست است و طبیعتاً به‌لحاظ فردی و شخصی هم تلاش می‌کند که ازطریق تداوم و توسعه جنگ ماندگاری خودش در قدرت را دنبال کند. انگیزه دیگر او دراین‌مقطع زمانی مربوط به مسئله انتخابات آمریکاست. فارغ از نفوذ تل‌آویو بر لابی‌های صهیونیستی و میان دولتمردان آمریکایی؛ نزد افکار عمومی، رسانه‌ها و فعالان مدنی و حقوق‌بشری یک «انزجار عمومی» از رفتارهای اسرائیل وجود دارد. بااین‌حال، حمایت‌های سیاسی از اسرائیل را نمی‌شود نادیده گرفت که باعث می‌شود تا نتانیاهو فرصت را در مقطع کنونی غنیمت بشمارد و تصور کند اقداماتی که در توسعه جنگ انجام می‌دهد می‌تواند در قلب واشنگتن، حمایت مقامات آمریکا را باتوجه‌به درپیش‌بودن انتخابات به‌همراه آورد. علیخانی می‌افزاید: نتانیاهو از مدت‌هاپیش درپی درگیرکردن ایران و مشخصاً آمریکا در منطقه بوده است. اقدامات ایذایی، خرابکارانه و تحریک‌آمیز که رژیم صهیونیستی دراین‌مدت انجام داده؛ از حمله به اماکن دیپلماتی، تلاش برای ترور ایرانیان، ترور هنیه و اقدامات دیگری که دراین‌دوره زمانی به‌وقوع پیوسته به‌کلی تلاشی بوده که ایران به درگیری کشانده شود. تلقی آن‌هم این‌است‌که ورود ایران به درگیری الزاماً به‌معنای جنگ ایران و رژیم صهیونیستی نیست و این می‌تواند به تحولی منجر شود که ایران و آمریکا را در منطقه درگیر کند. در برداشت رژیم صهیونیستی، این درگیری با حزب‌الله ممکن است جمهوری اسلامی را «وارد کارزار» کند. طبیعتاً ورود ایران به جنگ به‌معنای جنگ ایران با رژیم صهیونیستی تنها نیست و آمریکا ورود پیدا خواهد کرد. این از دید نتانیاهو فرصتی طلایی‌ست برای ایجاد یک درگیری مستقیم میان ایران و آمریکا و به‌طورکلی ایران و غرب. به‌گفته علیخانی؛ ایران تاکنون رویکرد و مواضع هوشمندانه‌ای اتخاذ کرده و در دامی که نتانیاهو پهن کرده گرفتار نشده است. حتی وقتی‌که «وعده صادق» را انجام داد مدل آن به‌گونه‌ای بود که تبعات منفی پاسخ کوبنده ایران را به‌حداقل رساند. علیخانی معتقد است اگر رویکرد دیپلماتیکی که ایران به‌ویژه در ماه‌های اخیر دنبال کرده تداوم پیدا کند می‌تواند کمک کند به افزایش فشار افکار عمومی بین‌المللی بر رژیم صهیونیستی و نتانیاهو. در آمریکا به‌رغم آن تعهدی که مقامات آمریکایی نسبت به رژیم صهیونیستی دارند و از هر جنایت این رژیم دراین‌دوره «حمایت» کردند؛ اما در موارد متعدد اعتراف هم کردند که رژیم صهیونیستی نقض حقوق‌بشر انجام داده، غیرنظامیان را هدف گرفته و اینکه باید فشار وارد کرد تا رژیم صهیونیستی به توقف این جنگ علیه غیرنظامیان اقدام کند. رویکرد و مواضعی که رئیس‌جمهوری در مجمع عمومی سازمان ملل و در جریان سفر به نیویورک داشت، برجسته‌سازی چند نکته درارتباط‌با این جنگ بود. وی، آن ادعای اسرائیل که همچنان درگیر دفاع مشروع بوده است در غزه و لبنان را، مورد سؤال قرار داد. افزون‌براین تصریح داشت؛ پاسخ رژیم صهیونیستی معطوف به غیرنظامیان است و این، «نقض آشکار» تعهدات بین‌المللی‌ست. این‌موضوع می‌تواند پیامدهای مهمی برای این رژیم داشته باشد. پیگیری این مواضع می‌تواند به افزایش فشار بر رژیم صهیونیستی کمک کند.

ارسال دیدگاه شما

روزنامه در یک نگاه
هفته نامه سرافرازان
ویژه نامه
بالای صفحه