تثبیت سلامت روانی در اجتماعات بشری

روانشناسان معتقدند درمان روحی بشر وقتی صورت حقیقت می‌پذیرد که افراد بتوانند امیال سرکوفته خود را بشناسند و نیروی روانی را در سعادت و خوشبختی و عقل و منطق قرار دهند. تلاش روان‌پژوهان و دانشمندان علم اجتماع نیز بر همین‌است‌که روزی نسل‌های آینده از فعالیت‌های انجام‌شده بهره‌گیری نمایند و نسل حاضر هم باید امیال وازده خود را شناخته و قدرت خلاقه شگفت‌انگیز درونی را روی کارهای بزرگ تمرکز دهند و از تضاد و تناقض روانی بکاهد و تعادل روانی را چنان حفظ نمایند که در زندگی خود خوشبخت و سعادتمند شده و انسانی متعارف و متعادل به‌وجود آید و قدرت روحی که خداوند در وجود ما به‌ودیعه گذاشته صرف کار و فعالیت شود. مورد مهم دیگراینکه برای سلامتی، انسان باید در هنر و ادبیات و علم و دانش غوطه‌ور باشد چون عالی‌ترین مسیر کام‌های وازده بشری مسیر هنری اوست. آن‌هایی‌که هنرمند هستند بهتر از دیگران از امیال وازده بشری بهره گرفته و خوشبختی و سعادت را برای خود به‌وجود می‌آورند. فعالیت و سرگرمی به کار بهترین‌راه موفقیت است. بسیاری از تجلیات روانی انسان در مغز او به‌صورت کشمکش و تضاد و تناقض باقی‌ست و برای فرار از آن تناقض و تضاد روانی به الکل و یا مخدرات پناه می‌برند، به‌طوری‌که روزانه میلیون‌ها سیگار دود می‌شود و به ریه‌ها وارد می‌گردد تا به خیال و ناکامی‌ها و وازدگی‌ها پایان دهد که البته چنین نیست. موردی مهم این‌که هنوز عقل و منطق انسان به آن رشد نرسیده است که ریاکاری‌ها، دروغ و تزویر را پرده‌پوشی نموده و کنار بگذارد که آن که چنین مواردی روان را بیمار و روح را معیوب می‌دارد و روزی‌که این‌ها را کنار گذاردند به خوشبختی و سعادت نزدیک شده‌اند. به‌گفته فروید با تجلی غریزه عشق دنیای محبتی شکل می‌گیرد که همه همدیگر را دوست داشته و خانواده‌ها و فامیل برای پیشرفت زندگی گام برمی‌دارند. دراصل اینکه مربیان، معلمان، پدران و مادران و پرستاران اجتماع قبل از هرچیز باید خود ازنظر روانی سلامت باشند چون اجتماعاتی که انسان متعارف را پرورش می‌دهد باید خود متعارف باشد تا شخصیت‌ها را پرورش دهد. فروید معتقد است که نباید اطفال را ترسانیده و افکار موهوم به مغز آن‌ها وارد کرد. بازی برای کودکان هم مهم است و می‌تواند در آینده آن‌ها مؤثر باشد. دامن مادر و آغوش پرستار مکتبی‌ست برای شخصیت‌های آینده که می‌توانند هنرمندان بزرگ را تربیت نمایند. جهان بشریت به علم و دانش و واقع‌بینی بزرگی نیازمند است. امید آنکه این نیاز برآورده شده و جهل و نادانی و عوام‌فریبی ریشه‌کن گردد و علم و خرد بر جهان پرتوافکن شود.
*استاد دانشگاه و فارغ‌التحصیل رشته علوم تربیتی از دانشگاه لندن