از توسعه تا تأمین؛ صنعت گاز در سالی که گذشت
عباسعلی کوشکی
صنعت گاز سال ۱۴۰۳ را با فرازوفرودهای زیادی پشتسر گذاشته؛ از تأمین گاز تا توسعه راهی دشوار سپری شد. صنعت گاز سال ۱۴۰۳ را درحالی بهپایان رساند که افزونبر حفظ پایداری شبکه و تأمین گاز کشور در شرایط سخت، از توسعه این صنعت غافل نشد و برای پیشرفت و تقویت این صنعت در تأمین انرژی کشور تلاش کرد. در سال ۱۴۰۳، بهرهمندی از گاز طبیعی در کشور به بیش از ۹۵درصد از جمعیت رسید و تعداد مشترکان گاز افزایش یافت و صنعت گاز کشور توانست بهطور مؤثری چالشهای فصلی را مدیریت کند. دراینگزارش، مهمترین رویدادهای صنعت گاز ایران را در سال ۱۴۰۳ مرور میکنیم.
سهماههنخست؛ توسعه زیرساختهای گازرسانی
- قرارداد صادرات گاز ایران به عراق در ۸ فروردین بهمدت پنجسال تمدید شد. طبق این قرارداد، حجم صادرات گاز به عراق در دورههای گرم و سرد سال متغیر خواهد بود.
- نیروگاه سیکل ترکیبی صبا دهلران در ۲۹ فروردین، با انتقال گاز به خط لوله ایستگاه میترینگ در نقطه صفر مرزی آماده تولید برق شد.
- شرکت ملی گاز ایران و صندوق پژوهش و فناوری صنعت نفت، در ۱۹ اردیبهشت، تفاهمنامه همکاری در سرمایهگذاریها، طرحهای ساخت داخل، دانشبنیانها و هستههای نوآور امضا کردند.
- توربین ایرانی IGT۳۰ براساس شرایط بومی ایران طراحی و در ۲۱ اردیبهشت رونمایی شد. این توربین، باتوجهبه شرایط آبوهوایی جنوب کشور، سهمگاوات توان بیشتر و مصرف سوخت کمتر دارد.
- در ۱۷ خرداد، شعلههای آبی گاز طبیعی در نه شهر و ۱۳۰ روستای سیستانوبلوچستان روشن شد.
- پنج ایستگاه تقویت فشار گاز، با هدف افزایش ظرفیت انتقال گاز کشور، در ۱۷ خرداد بهبهرهبرداری رسمی رسیدند.
سهماههدوم؛ توسعه همکاریهای بینالمللی
- توافقنامه راهبردی ایران و روسیه در حوزه انتقال گاز، در ۶ تیر امضا شد. با این توافق، سهم ایران در تجارت گاز منطقه جهش میکند و ایران درعمل به هاب انرژی منطقه تبدیل میشود و میتواند دراینحوزه عرضاندام کند.
- معامله گواهی صرفهجویی گاز در بورس انرژی با رونمایی از بازار بهینهسازی انرژی و محیطزیست در بورس انرژی ایران در ۱۲ تیر آغاز شد. شرکت ملی گاز در نخستین مرحله از عرضه گواهی صرفهجویی گاز طبیعی، ۲۵میلیونمترمکعب گاز دوره اوج و ۲۵میلیونمترمکعب گاز دوره غیراوج را عرضه کرد.
- تفاهمنامه تعویض یکمیلیوندستگاه بخاری پربازده، با بخاریهای کمبازده، در ۱۳ تیر امضا شد.
- بهرهبرداری از خط لوله گاز «اردبیل-گرمی» ۲۳ مرداد، با سرمایهگذاری ۱۴۱۰۰میلیاردریال، پایداری گاز در دورترین نقاط مرزی ایران را تضمین کرد.
- در ۷ شهریور، سند توسعه همکاریهای گازی ایران و ترکمنستان امضا شد.
سهماههسوم؛ مدیریت مصرف
- ایستگاه تقویت فشار گاز آبپخش در ۷ مهر روی خط لوله ششم سراسری گاز با ظرفیت طراحی روزانه ۱۰۷میلیونمترمکعب و چهار توربین MGT-۳۰ ساخت شرکت مپنا، هریک با توان ۲۵مگاوات و درمجموع ۱۰۰مگاوات، در کیلومتر ۲۸۹ خط لوله ششم سراسری راهاندازی شد.
- در ۱۰ مهر، عرضه ۳۰۰۰تن گوگرد کلوخه پالایشگاه گاز شهید هاشمینژاد در بورس کالای ایران، انجام شد.
- طرح همیار گاز در ۱۶ مهر، با هدف ارتقا آگاهی دانشآموزان درباره مصرف ایمن و بهینه گاز طبیعی در مدارس تهران اجرا شد.
- پروژه گازرسانی به پنج روستای الموت شرقی در ۲۱ مهر بهرهبرداری شد و بهرهمندی خانوارهای روستایی استان قزوین از گاز به حدود ۹۵درصد رسید.
- طرح پایش دقیق مصرف گاز در ادارههای دولتی و اماکن عمومی استان تهران، بهمنظور مدیریت بهینه مصرف گاز طبیعی از ۸ آبان آغاز شد.
- عملیات تعمیرات اساسی ردیف سوم واحد گوگردسازی پالایشگاه نهم پارس جنوبی در ۱۹ آبان بهپایان رسید که با اجرای اینعملیات، انتشار روزانه ۷۶۰تن گاز مشعل کاهش یافت.
- خط تولید کنتور هوشمند بهمنظور انتقال فناوری ازسوی یکی از شرکتهای داخلی، با سرمایهگذاری چندمیلیوندلاری در ۵ آذر راهاندازی شد.
- تفاهمنامه همکاری اجرای پویش کاهش ۱۰درصدی مصرف گاز و برق در بخش خانگی-تجاری، با هدف ترویج فرهنگ مصرف بهینه انرژی، در ۲۸ آذر بین شرکت ملی گاز ایران و شرکت ملی صنایع پتروشیمی امضا شد.
سهماههچهارم؛ ثبت رکورد تولید گاز شیرین در روزهای سرد کمسابقه
- در فصل زمستان با وجود افزایش مصرف گاز بهدنبال پایداری هوای سرد در بیشتر ایام، رکوردهای پیدرپی در تولید گاز شیرین و تحویل به شبکه سراسری ثبت شد بهطوریکه تازهترین رکورد بهمقدار ۸۸۰میلیونمترمکعب در ۱۳ بهمن محقق شد. این دستاورد درحالی کسب شد که مصرف بخش خانگی و تجاری در زمستان امسال به ۷۰۳میلیونمترمکعب در روز نیز رسید.
- در ۱۶ دی، بیش از ۶۵میلیونمترمکعب گاز از چاههای منطقه خانگیران دریافت و پس از فراورش، ۵۸میلیون و ۴۲هزارمترمکعب آن به خطوط انتقال گاز ارسال شد و رکورد جدیدی در تولید و فراورش گاز دراینپالایشگاه بهثبت رسید.
- در ۲۴ دی، مجتمع گاز پارس جنوبی، براساس مصوبه هیئتوزیران برای کاهش آلودگی منطقه و الزامهای محیطزیستی، دوربین LDAR را بهمنظور نشتیابی تجهیزات صنعتی تأمین و راهاندازی کرد.
- تولید گاز شیرین در پالایشگاه پارسیان از اول سال تا ۳۰ دی نزدیک به ۱۴میلیاردمترمکعب رسید که ۱۱درصد افزایش نسبت بهمدت مشابه پارسال داشت.
- دستگاه هاتتپ ۲۴۶۰ برای نخستینبار در کشور در منطقه ۳ عملیات انتقال گاز در ۲۰ بهمن بهرهبرداری شد.
- تزریق گاز از کیلومتر ۹۰ تا ۱۲۰ خط لوله میناب-سیریک در ۳۰ بهمن بهپایان رسید و تمام خطوط بهطول ۱۲۰کیلومتر گازدار و آماده بهرهبرداری شدند. گازرسانی به شهرها، روستاها و صنایع شهرهای میناب، سیریک، منطقه صنعتی گروک و نیروگاه برق کوهستک از دستاوردهای اجرای این خط لوله است.
- تزریق گاز به ۵۰کیلومتر از پروژههای خطوط لوله ۳۰اینچ «بندرعباس-لافت-گورزین» و انشعاب ۱۶اینچ شهرک صنعتی خلیجفارس در هشتم اسفند انجام شده است.