اگر سوسک‌ها از صفحه‌ی گیتی محـو شوند...
آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که اگر سوسکی در روي کره زمین نبود، زندگی چقدر زیباتر بود؟ واقعاً چه اتفاقی می‌افتد اگر روزي سوسک‌ها براي همیشه از صفحه گیتی محو شوند؟ احساسات اغلب ما در زمان مشاهده یک سوسک شبیه است: یا می‌ترسیم یا فرار می‌کنیم یا چندش‌مان می‌شود یا اولین جسم سنگین اطراف‌مان را برمی‌داریم یا سریعاً به دنبال یک ناجی می‌گردیم. ترس ما از سوسک‌ها دقیقاً از کجا نشات می‌گیرد؟ از این احساس که آنها منزل ما را آلوده می‌کنند؟ یا نه ما فقط از شکل و شمایل آنها خوش‌مان نمی‌آید؟ واقعاً چه می‌شد اگر این بمب‌هاي هسته‌اي متحرك روزي براي همیشه از زندگی ما محو می‌شدند؟
جایگاه سوسک‌ها از نظر طبقه‌بندي علمی
اجازه دهید که در همین وهله‌ی نخست یک چالش اساسی را حل کنیم. منظور از واژه‌ی عامیانه «سوسک» در این نوشتار «سوسک حمام» یا معادل واژه‌ی (Cockroach) است. به گزارش سینا پرس، از نظر طبقه‌بندي علمی سوسک حمام متعلق به کلاس یا رده‌ی حشرات است. حشرات یک رده از بی‌مهرگان هستند که بدن آنها به سه قسمت سر، قفسه سینه (Thorax) و ناحیه‌ی شکمی (Abdomen) تقسیم می‌شود. حشرات خانواده‌اي مشهور به نام سوسریان یا (Blattodea) دارند که این خانواده خود به دو گروه سوسک‌هاي حمام ((Cockroaches و موریانه‌ها (Termites) تقسیم می‌شود. بنابراین واژه سوسري که برخی آن را به سوسک‌هاي حمام نسبت می‌دهند، در اصل نام خانواده‌ی آنها است و اطلاق آن به صورت صرف به سوسک‌هاي حمام درست نیست چراکه در این‌صورت موریانه‌ها را از معادله حذف کرده‌ایم. گروه دیگري نیز به نام بیتل‌ها (Beetles) هستند که مردم عادي آنها را هم سوسک می‌دانند. اما تفاوت آشکاري میان یک سوسک حمام (Cockroach) و یک بیتل (Beetle) وجود دارد، چراکه گروه دوم در اصل به خانواده دیگري موسوم به قاب‌بالان (Coleoptera) تعلق دارد. خانواده قاب‌بالان برخلاف خانواده سوسري‌ها روي بال‌هایشان یک قاب محافظ و محکم دارند و پیش از پرواز، اول باید آن قاب را کنار بزنند درحالی‌که چنین چیزي در خانواده سوسري‌ها مصداق ندارد. سوسک‌هاي حمام حشراتی بی‌مهره هستند که به خانواده سوسري‌ها تعلق دارند. برخی از سوسک‌ها میکروب‌هاي بیماري‌زا مانند عامل بیماري سل، جذام، تیفوئید و سالمونا را با خود حمل می‌کنند یا می‌توانند میزبان بیماري‌هاي دیگر باشند. این نوع سوسک‌ها از نظر بهداشتی آلوده هستند اما همه سوسک‌ها هم مثل نیستند.
اگر سوسکی نباشد چه اتفاقی می‌افتد
از بین ۴.۶۰۰ گونه سوسکی (Cockroach) که تاکنون در جهان شناسایی شده،30 گونه از آنها به نوعی با زیستگاه‌هاي انسانی تداخل پیدا می‌کنند و از بین این 30 گونه هم تنها 4 گونه به‌عنوان آفت شناخته شده‌اند. سرینی کمبهمپاتی (Srini Kambhampati) استاد و رئیس دپارتمان زیست‌شناسی دانشگاه تگزاس ناپدید شدن قریب 5 هزار گونه سوسکی را که در جهان زیست می‌کنند، یک امر محال توصیف کرده و می‌گوید: «سوسک‌ها منبع غذایی بسیار مهمی براي پرندگان و پستانداران کوچک مثل موش‌ها، خارپشت‌ها و حشره‌خواران هستند. هیچ‌کدام از این حیوانات صرفاً از سوسک‌ها تغذیه نمی‌کنند، بنابراین امکان انقراض سوسک‌ها تقریباً محال است مگر آنکه تحت یک شرایط خاص تعدادشان کم شود. از طرف دیگر فقدان سوسک‌ها می‌تواند زنجیره‌ی غذایی را تحت‌تاثیر قرار دهد یعنی اگر سوسک‌ها نباشند، شکارچیان آنها مثل موش‌ها و شکارچیان موش‌ها یعنی گربه‌ها می‌توانند از نظر جمعیتی تغییر کنند اما این مساله یک بعد حیاتی دیگر هم دارد که کاملاً به ما انسان‌ها مربوط است: اختلال در چرخه نیتروژن. اغلب سوسک‌ها از مواد ارگانیک در حال تجزیه که مقادیر قابل‌ملاحظه‌اي هم نیتروژن دارند، تغذیه می‌کنند. تغذیه‌ی سوسک‌ها از این مواد باعث می‌شود که آن نیتروژن ذخیره‌شده از طریق مدفوع‌شان آزاد شود و این نیتروژن است که بعدها وارد خاك می‌شود و گیاهان از آن استفاده می‌کنند. به عبارت دیگر انقراض سوسک‌ها نه‌تنها تاثیر عظیمی بر سلامت جنگل‌ها و گیاهان بلکه حتی تاثیر مستقیمی بر سلامت و بقاي سایر زیستمندان ازجمله انسان‌ها خواهد داشت.»
اگر سوسک‌ها دو متر بودند
سوسک‌ها از نظر تکاملی موجودات پیشرفته‌اي هستند. دانشمندان باور دارند که قدمت حضور آنها بر روي کره زمین 100برابر تاریخچه حضور ما انسان‌هاست. سوسک‌ها حشراتی فوق‌العاده سرسخت هستند که می‌توانند حتی در بدترین شرایط هم دوام بیاورند، برخی معتقدند که سوسک‌ها حتی از یک جنگ هسته‌اي هم می‌توانند جان سالم به در می‌برند. اما به راستی چه می‌شد اگر سوسک‌هاي حمام دو متر می‌شدند؟ اگر ابعاد بدن آنها چندین برابر میزان کنونی بود بازهم می‌توانستند به همین خوبی با محیط سازگار شوند؟ پاسخ به این سوال به طور قطع منفی است. رمز موفقیت سوسک‌ها در جثه فعلی‌شان و سازگاري‌هاي خاصی است که با محیط‌زیست پیرامونی‌شان پیدا کرده‌اند. سوسک‌ها آدم آهنی نیستند که اگر ابعاد بدنشان چند برابر شود، باز هم بتوانند به همین شکل و با همین ضریب موفقیت به بقا ادامه دهند. سوسک‌هاي دو متري به طور قطع نمی‌توانستند دوره مشهور کربونیفر را که در حدود 320 میلیون سال پیش اتفاق افتاد، پشت سر گذاشته و به این مرز از تکامل برسند. احتمال انقراض سوسک‌هاي دو متري طبیعتاً خیلی بیشتر بود چراکه در آنزمان نه‌تنها غذاي کافی را بدست نمی‌آوردند بلکه احتمالاً شکارچیانی هم که بودند که آنها را راحت‌تر شکار می‌کردند. سوسک‌ها اگر دو متر بودند نمی‌توانستند به راحتی الان تغییرات محیطی را تحمل کنند، نمی‌توانستند در طیف وسیعی از زیستگاه‌ها از قطب گرفته تا استوا پراکنش داشته باشند. فراموش نکنید که خویشاوندان نزدیک سوسک‌هاي حمام (Roachids) که فسیل آنها از دوران پالئوزوئیک (دیرینه‌زیستی) باقی مانده و امروز منقرض شده‌اند، از نظر شکل ظاهري و ابعاد شبیه سوسک‌هاي امروزي بوده‌اند اما هیچ‌کدام از آنها به ابعاد جثه سوسک‌هاي استوایی امروز مخصوصاً گونه مشهور سوسک هیسینگ ماداگاسکار که طولش بین 5 تا 6,7 سانتی‌متر است، نرسیده‌اند. تکامل نشان می‌دهد که رشد ابعاد بدن زمانی جوابگو است که نیازهاي زیستی یک موجود زنده آن را طلب کند. دانشمندان باور دارند که قدمت حضور سوسک‌ها بر روي کره زمین 100برابر تاریخچه حضور ما انسان‌هاست. خویشاوندان نزدیک سوسک‌هاي حمام (Roachids) که فسیل آنها از دوران پالئوزوئیک (دیرینه‌زیستی) باقی مانده و امروز منقرض شده‌اند، از نظر شکل ظاهري و ابعاد شبیه سوسک‌هاي امروزي بوده‌اند.
اگر داستان سوسک‌ها به شکل دیگري نوشته می‌شد
با همه این‌ها تصور کنید که اگر سوسک‌ها این قد و قامت کنونی را نداشتند، به راستی چه می‌توانستند بر سر ما انسان‌ها بیاورند؟ در آن وضعیت قطعاً زندگی ما تاسف‌بار بود. برخی ویژگی‌هاي سوسک‌ها به راستی منحصربه‌فرد است پس اگر آنها بزرگ‌تر از این می‌بودند، مشکلات تازه آغاز می‌شد. فرض کنید که یک سوسک مهیب دو متري بتواند حتی بدون سر هم زنده باشد! آیا این ترسناك نیست؟ آیا سوسک‌ها این قابلیت را دارند؟ بله درست حدس زدید، این یک واقعیت است که یک سوسک می‌تواند چند هفته حتی بدون سر زندگی کند. اما چرا؟ باید بدانید که آنچه از آن تحت عنوان خونریزي در انسان‌ها یاد می‌شود، به هیچ‌وجه در مورد سوسک‌ها مصداق ندارد. یک سوسک می‌تواند از طریق قسمت‌هاي مختلف بدنش تنفس کند لذا اگر سرش هم به صورت اتفاقی از تنش جدا شود، تا چندین هفته علائمی از بقا خواهد داشت. بازهم فرض کنید که یک سوسک عظیم‌الجثه بتواند حتی چند هفته بدون آب و غذا زندگی کنند! آیا این امکان‌پذیر است؟ بله درست حدس زدید، این هم یک واقعیت است که سوسک‌ها می‌توانند چند هفته بدون آب و غذا زندگی کنند. تحقیقات نشان می‌دهد که برخی از گونه‌هاي آنها حتی شش هفته هم بدون غذا زنده مانده‌اند. علت این مساله حضور باکتری‌هاي خاصی است که در سلول‌هاي بدن سوسک‌ها وجود دارند، این باکتری‌ها می‌توانند به راحتی ویتامین‌ها و آمینواسیدهاي لازم را در اختیار سوسک‌ها قرار دهند. حال به این سوال پاسخ دهید که سوسک‌هاي دو متري در روي کره زمین چه می‌خوردند؟ در آن صورت حتماً کمتر چیزي براي تغذیه سایر زیستمندان باقی می‌ماند چراکه سوسک‌ها هر چیزي را می‌خورند از چسب گرفته تا سوپ، کاغذ و حتی مو. اما اگر سوسک‌ها دو متر بودند، چطور قرار بود که آنها را شکست دهیم؟ آیا می‌شد آنها را در آب خفه کرد؟ تحقیقات نشان می‌دهد که یک سوسک می‌تواند 45 دقیقه بدون هوا و اکسیژن زنده بماند یعنی اگر شما یک سوسک را 30 دقیقه یا حتی بیشتر در زیر آب نگه دارید، باز می‌تواند احیاء شود و زنده بماند.