گسترش بازارهاي منطقه‌اي برق و انرژی در ايران و کشـورهاي هم‌جوار

 در پیش‌افتتاحیه اجلاس بیست و هفتم منشور جهانی انرژی که با حضور راسناک دبیرکل منشور جهانی انرژی، فومیو کیشیدا وزیر امور خارجه ژاپن و نمایندگان کشورهای عضو در منشور جهانی انرژی برگزار شد، وزیر نیرو سند نهايي كنفرانس وزارتي «لاهه2» در زمينه منشور بين‌المللي انرژي را امضا کرد و ایران به‌طور رسمی به جمع کشورهای عضو در منشور جهانی انرژی پیوست. به‌گزارش سایه، در سومین روز از سفر حمید چیت‌چیان به ژاپن، وزیر نیرو پس از امضای این سند با دبیر کل منشور انرژی در ژاپن دیدار و گسترش بازارهای منطقه‌ای برق و انرژی در ایران و کشورهای هم‌جوار را مورد بحث و بررسی قرار دادند. در جریان این گفت‌وگوها مقرر شد مطالعات مشترکی در مورد گسترش بازارهای منطقه‌ای برق و گاز طبیعی در ایران و کشورهای همجوار انجام شده و نتایج آن در نشست بعدی کنفرانس منشور انرژی در ترکمنستان ارائه شود. بر اساس این گزارش، مقرر شد که با مشارکت متخصصان ایرانی و دبیرخانه منشور انرژی، مطالعات مشترک در زمینه‌های موردنیاز درخصوص بهره‌گیری از تجارب کشورهای عضو، برای تنظیم مقررات بازار جهانی برق و انرژی و ایجاد نهاد تنظیم مقررات انجام گیرد. برهمین اساس، پس از امضای منشور بین‌المللی انرژی، قرار شد، دبیر‌خانه منشور انرژی، آمادگی خود را برای مشارکت در برگزاری دوره‌های بعدی همایش بین‌المللی انرژی در ایران اعلام کرده و هماهنگی لازم بین دبیرخانه همایش بین‌المللی انرژی و دبیرخانه منشور انرژی در اسرع وقت صورت پذیرد. گفتنی است، در این جلسه طرفین نمایندگان خود را برای پیگیری موضوعات مربوط به این نشست، تعیین کردند. همچنین در جمع اعضای حاضر در بیست هفتمین اجلاس منشور جهانی انرژی، وزیر نیرو گفت: همکاری‌های بین‌المللی در زمینه انرژی در سطوح ملی، منطقه‌ای و جهانی می‌بایست براساس دستورکار مشترک انجام پذیرد. چیت‌چیان اظهار داشت: امروز دنیا با چالش‌هایی مواجه است که نیازمند همکاری صادقانه و هماهنگی بیشتر میان دولت‌های مختلف است، بهبود دسترسی به انرژی، تنوع منابع انرژی، امنیت انرژی، بهره‌وری انرژی و افزایش استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در زمره برنامه‌های استراتژیک و سیاستگذاری دولت‌های حاضر در اجلاس منشور بین‌المللی انرژی است. وی ادامه داد: این امر می‌تواند نشانه بسیار خوبی از وجود اجماع کلی در میان اعضای جامعه ملل در خصوص موضوعات متفاوت و مرتبط با انرژی باشد. وزیر نیرو تصریح کرد: امروز ارتباط میان انرژی، امنیت غذا و آب در زندگی امری انکارناپذیر است، به همین دلیل مسئولیت خطیری بر عهده همه ما وجود دارد. چیت‌چیان تأکید کرد: انرژی برق‌آبی به‌عنوان منبع انرژی تجدیدپذیر نقش مهمی در تولید برق در بسیاری از کشورها ایفا می‌کند و نقش سوخت‌های فسیلی مثل نفت، گاز و گازوئیل را در تولید انرژی، حداقل تا سال 2030، کسی نمی‌تواند منکر شود. وی ادامه داد: بخش اعظمی از گرمایش زمین، تغییر اقلیم و فجایع طبیعی ناشی از فعالیت‌های بشری است و امروز همه این‌ها تبدیل به تهدیداتی اساسی برای سلامت بشر و محیط زیست شده‌اند. وزیر نیرو خاطرنشان کرد: همه باید برای مدیریت و رفع این مخاطرات بسیج شوند و پر واضح است که هر نوع سیاست‌گذاری نادرست در خصوص انرژی همچون سیاست‌گذاری‌های یک طرفه می‌تواند به پیچیدگی این چالش‌ها انجامیده و زمینه‌ساز تخریب روند زندگی روزمره شود. وی اضافه کرد: همکاری‌های بین‌المللی در زمینه انرژی بر اساس سیاست‌های توافقی و درست تعریف شده، و اجرای این خط‌مشی‌ها در سطوح ملی، منطقه‌ای و جهانی می‌بایست براساس دستورکار مشترک انجام پذیرد. چیت‌‌چیان با اشاره به اینکه اهداف توسعه پایدار به‌ویژه هدف شماره 7 در حوزه انرژی مهم‌ترین اجزای دستورکار توسعه‌ای سازمان ملل برای سال 2030 است، اظهار داشت: نیاز است از این دستور کار به‌عنوان چتری برای همه سیاست‌گذاری‌ها و فعالیت‌ها استفاده شود. در واقع، هدف شماره 7 اشاره شده در منشور جهانی انرژی، بر ابزار اجرایی همچون بسیج منابع مالی، افزایش ظرفیت‌سازی و انتقال فناوری تأکید می‌کند. وزیر نیرو در ادامه با اشاره به رسالت منشور جهانی انرژی گفت: این منشور همکاری میان دولت‌ها و سایر ذی‌نفعان را تشویق می‌کند و به همین خاطر می‌تواند اساسی برای مساعی مشترک کشورهای حاضر در این نشست برای فراهم کردن منابع متنوع انرژی باشد. وی تصریح کرد: امید است این اجلاس زمینه‌ساز تأمین انرژی پایدار، ارزان و البته قابل قبول از منظر اجتماعی و زیست محیطی برای کشورهای عضو باشد. لازم به ذکر است، هدف عمده منشور بین‌المللی انرژی، انعکاس بهتر واقعیت‌های جدید بخش انرژی به خصوص رشد انرژی در کشورهای در حال توسعه و همکاری کشورهای شرکت‌کننده جهت توسعه و ایجاد ظرفیت‌های جدید، و همچنین مقابله با چالش‌های مشترک در بخش انرژی ذکر شده است. كنفرانس وزارتي «لاهه 2» درخصوص منشور بين‌المللي انرژي در سال 2015 در لاهه برگزار شد تا منشور بين‌المللي انرژي را به‌عنوان منشور به روز شده انرژي اروپا تصويب کند. در كنفرانس، نمايندگان بلندپايه كشورهاي امضاکننده منشور انرژي اروپا در سال 1991 و همچنين نمايندگان بلندپايه دولت‌هاي پيوسته به منشور، منشور بين‌المللي انرژي را امضا کرده يا موافقت خود را با آن اعلام كردند. علاوه بر ایران، روز گذشته کشورهای دیگری از همچون عراق و کامبوج، گواتمالا، اتحادیه کشورهای مرکزی آفریقا نیز این سند را امضا کردند. در حاشیه این مراسم‌ نیز وزیر نیرو، پیام دکتر روحانی، رئیس‌جمهوری اسلامی ایران برای دعوت شینزو آبه نخست‌وزیر ژاپن را برای سفر به تهران به فومیو کیشیدا، وزیر امور خارجه ژاپن ابلاغ کرد.