• شماره 1114 -
  • ۱۳۹۵ شنبه ۲۵ دي

هفت‌ماهگی با اتفاقات‌ساده!

«هفت‌ماهگی» ششمین فیلم هاتف علیمردانی در ادامه فیلم‌های قبلی‌اش توانسته به درستی قصه تعریف کند. کلیت فیلم در نگاه اول خوش‌ساخت به نظر می‌رسد؛ اما بعد از پایان فیلم با اندکی تفکر به این نتیجه خواهیم رسید که خط روایی داستان چقدر بی‌اساس است. دلیل آن هم خرده‌روایت‌هایی هستند که می‌خواهند به پیش‌برد درام کمک کنند؛ اما به هدف نهایی نمی‌رسند؛ زیرا که قصه «هفت‌ماهگی» اگرچه تا اواسط فیلم متقاعدکننده است؛ اما با شکل‌گرفتن خیانت‌ها، فضای فیلم شلوغ و خط اصلی داستان در همین شلوغی‌ها گم می‌شود. از سوی دیگر، تلاش فیلم‌ساز ما در به‌کارگیری تعلیق بی‌ثمر است؛ چراکه با این شیوه روایت، قصه خیلی زود لو می‌رود. حتی خیانت‌هایی که به وجود می‌آید چه از سوی فرزاد یا امیر حسین یا سالومه  قابل حدس است. سکانس زلزله بیش از حد اغراق شده است؛ به طوری که فیلم‌ساز ما نتوانسته بهانه‌ای بهتر از این پیدا کند تا سالومه و مهرداد تنها شوند. در همین سکانس می‌توانیم بفهمیم سالومه با چه کسی حرف می‌زند و قرار است چه اتفاقی بیفتد. این اتفاق‌ها نمی‌توانند ما را به فیلم نزدیک کنند. همین‌طور اتفاق‌های دم‌دستی مثل اختلافات خواهرشوهر با عروس یا جیغ و داد کردن‌های بی‌مورد طناز که دائما دستانش را به هوا پرت می‌کند، فضا را کاریکاتوری کرده است. حالا فرض کنید که طناز یک دختر معمولی بود و می‌خواست خیلی باوقار مهریه‌اش را از شوهرش طلب کند. آن‌وقت خیلی راحت می‌شد این خیانت‌ها را باور کرد. تنها خیانتی که در فیلم غیر قابل باور به نظر می‌آید، خیانتی است که رعنا مرتکب می‌شود. این خیانت اگر چه حقیقی نیست؛ اما مهم‌ترین اتفاق فیلم محسوب می‌شود اما علیمردانی به سرعت از آن می‌گذرد. مهرداد به مرزن‌آباد می‌رود تا حقیقت را جویا شود؛ اما در آنجا هم هیچ اتفاقی رخ نمی‌دهد جز چند دیالوگ که گره این فرض خیانت را محکم‌تر می‌کند. این رفت و آمد مهرداد فقط زمان فیلم را هدر داده است؛ وگرنه هیچ اتفاقی در پیشرفت درام نمی‌افتد. علیمردانی درباره خیانت رعنا زیاده‌روی کرده است. با آن خصوصیات اخلاقی که از رعنا می‌بینیم، چگونه باید بپذیریم او نسبت به مهرداد خیانت کرده است. هرچند قصه تمرکزی بر روی شخصیت رعنا ندارد؛ اما با همان سکانس‌ها و روابطی که میان رعنا و مهرداد می‌بینیم، به این نتیجه می‌رسیم که خیانت‌کردن رعنا محال است. در سکانس‌های اول دعوا و جدل‌هایی که میان رعنا و مهرداد پیش می‌آید، تبدیل به یک چرایی بزرگ می‌شود که علیمردانی به سرعت از آن عبور می‌کند تا به اتفاق‌های دیگر برسد. رعنا چرا این همه به مهرداد شک دارد؟ چرا با او بدرفتار است؟ از مهرداد چه دیده است که نمی‌خواهد او تنها بماند؟ مشکل رعنا با سالومه چیست؟ این بی‌اعتمادی‌ها از کجا می‌آید؟ آیا برای دوره بارداری است؟ جوابی به این چراها داده نمی‌شود و ابهامات فیلم آسیب جدی به شخصیت‌ها و فضای قصه زده است. پایان‌بندی فیلم هم یک‌جور تکرار مکررات است؛ میان همسر و فرزند یکی را انتخاب‌کردن و اینکه به طور عجیب رعنا مرگ مغزی می‌شود. آیا مرگ رعنا برای این است که مهرداد به غلط‌کردن بیفتد؟ این اتفاق غلط و تکراری است؛ زیرا که ما چیزی از مهرداد نمی‌بینیم که نتیجه بگیریم مهرداد با از دست دادن زنش به اشتباه کارهایش پی می‌برد. نتیجه اخلاقی «هفت‌ماهگی» به شدت به سریال‌های تلویزیونی شبیه شده و این نشان می‌دهد موضوعی به این جذابی که می‌توانست بهتر پرداخت شود، به دلیل اتفاقات بی‌مورد تلف شده است. این اتفاق برای فیلم قبلی علیمردانی هم افتاد؛ قصه فیلم «کوچه بی‌نام» هم می‌توانست بکر باشد؛ اما به دلیل عدم توانایی در پرداخت، تبدیل به فیلم هندی شد. هنوز هم مهم‌ترین فیلم علیمردانی «به خاطر پونه» است؛ چراکه این فیلم از نظر فیلم‌نامه و کارگردانی و استفاد درست از فرم در به‌کارگیری از آن در خط روایی قصه، از «مردن به وقت شهریو»ر، «کوچه بی‌نام» و «هفت‌ماهگی» خیلی جلوتر است. «هفت‌ماهگی» انتخاب بازیگر خوبی دارد. بازی‌های یک‌دست و یک حامد بهداد کنترل‌شده که در نقش فرو رفته و مهرداد را باورپذیر کرده است. این فیلم با همین سر و شکل به راحتی می‌تواند با مخاطب عام ارتباط برقرار کند و در اکران عمومی موفق باشد؛ اما این موضوع خیانت چه زمانی می‌خواهد دست از سر سینمای ایران بردارد؟ تا چه زمانی سینما می‌خواهد شیوه‌های گوناگون خیانت‌کردن را به مخاطب آموزش بدهد؟ فیلم سینمایی «هفت‌ماهگی» ششمین ساخته هاتف علیمردانی با نگاه به دو خانواده و روابط میان آنها، مسائل اجتماعی آنها را به تصویر می‌کشد. داستان این فیلم بین دو خانواده طبقه متوسط اتفاقی رخ می‌دهد که برای رفع اختلافات روش‌های مختلفی پیش روی آنها گذاشته می‌شود. «کوچه بی‌نام» آخرین ساخته هاتف علیمردانی، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن (باران کوثری) سی‌و‌سومین جشنواره فیلم فجر را دریافت کرد. وی در یادداشت کوتاهی بر فیلم اخیر خود نوشته است: «هفت‌ماهگی در ادامه کارهای قبلی من است. همه تلاشم را کردم تا همان فضای ناتورالیستی فیلم‌های قبلی‌ام را در این فیلم حفظ کنم و امیدوارم یک قدم از فیلم‌های قبلی‌ام جلوتر باشم». حامد بهداد، باران كوثری، پگاه آهنگرانی، هانيه توسلی، احمد مهرانفر، فرشته صدر عرفايی، بهناز جعفری، محمدرضا علیمردانی و رضا بهبودی بازیگران این اثر هستند. منصور لشگری قوچانی؛ تهیه‌کننده فیلم درباره آن گفته است: «یکی از بهترین آثاری است که تاکنون تهیه‌کنندگی آن را بر عهده داشته‌ام و به نظرم در کارنامه سینمایی هاتف علیمردانی نیز بهترین فیلمش محسوب می‌شود»./افشین علیار/ سلام‌سینما

 

ارسال دیدگاه شما

روزنامه در یک نگاه
هفته نامه سرافرازان
ویژه نامه
بالای صفحه