مشکل ترافیک تهران، حل‌نشدنی‌ست

مثل اینکه گره کور ترافیک تهران، نباید باز شود. به‌نظر می‌رسد این گره‌ای نیست که با دست، حتی با دندان هم باز شود. من به‌عنوان نگارنده این‌ یادداشت، در 10سال‌ قبل‌ از انقلاب که جمعیت تهران به سه‌میلیون نرسیده بود و تعداد خودروها نیز به یک‌میلیون نمی‌رسید، در همین کلان‌شهر دانشجو بودم و با اتوبوس‌های شرکت واحد طی طریق می‌کردم، از همین میدان انقلاب تا نبش خیابان شهید مفتح، نیم‌ساعت در ترافیک سرگردان بودیم. این‌روزها که تهران جمعیتی حدود 14میلیون‌نفر و چهار تا چهارونیم‌میلیون خودرو و دوبرابر آن موتورسیکلت، خیابان‌های تهران را در اشغال دارند، باز‌هم ترافیک و گره بازنشدنی آن، ازجمله معضلاتی‌ست که تهران و شهرداری با آن دست‌به‌گربیان هستند. اگر بپذیریم که تهران، گنجایش این‌همه جمعیت و خودرو را ندارد، باید سوال کرد، چه باید کرد؟ چه تدبیری در‌این‌مورد کارساز است؟ به‌نظر راه حل‌های کوتاه‌مدتی برای کم‌کردن این معضل وجود دارد؛ اما باید برای سال‌های بعد به فکر چاره کار بود. اگر مروری بر اقدامات شهرداری از 15سال پیش تاکنون داشته باشیم، به‌یقین شهرداری تهران و در کنار آن شورای اسلامی ‌شهر، نمره قبولی دریافت نمی‌کند. نشستند و گفتند و به این نتیجه رسیدند که محدوده طرح ترافیک ایجاد کنند، پس‌از مدتی روزهای زوج و فرد رانندگی را تعیین کردند که مثلا مرکز تهران خلوت و به‌اصطلاح دارای هوای پاک شود. یک‌سال بعد، همین شهرداری و با کمک شورای اسلامی ‌شهر مصوب کردند که تعدادی مجوز روز و هفته به فروش رسانند؛ پنداری اگر مردم بتوانند با خرید مجوز روزانه ورود به محدوده ترافیک و به‌اصطلاح در مرکز شهر، اگر پول به خزانه شهرداری از محل فروش روزانه واریز شود، هوای تهران آلوده نمی‌شود؛ یعنی اگر به شهرداری پول داده شود چه‌بسا اگزوز و خزانه سوخت به جای سرب و منواکسیدکربن که آلوده‌کننده هوا و کشنده انسان‌هاست، اکسیژن متصاعد می‌کند! بعدها فهمیدم این‌هم دکانی‌ست برای کسب درآمد شهرداری؛ چراکه وقتی در طول روز مثلا در میدان هفت تیر به تردد خودروها بنگریم، تعداد خودروهای شخصی غیرتاکسی بیش‌از تاکسی‌هاست. در آغاز طرح، کمتر کسی یا سازمانی می‌توانست مجوز طرح بگیرد؛ اما به‌مرور این‌میزان حدود 100هزار نفر بالغ شده و به‌همین‌نسبت هم مجوز روزانه به فروش می‌رسد، تا‌جایی‌که باید گفت طرح، قابلیت خود را از دست داده و باید این طرح لغو شود و به‌جای آن برای هرکس در هر مقام و موقعیت با وسیله شخصی اجازه ورود به محدوده طرح نداشته باشد و حتی رانندگی در محدوده وسیع‌تری به‌صورت زوج و فرد مشخص شود و به‌موازات آن خطوط هفت‌گانه مترو و اتوبوس‌های شرکت واحد اضافه شده تا فرهنگ استفاده از وسایل نقلیه عمومی ‌نهادینه شود. راه حل بعدی، جلوگیری از تردد ماشین‌های با عمر بیش‌از 10سال است که به آلودگی‌ها می‌افزاید و اغلب موجب کندی ترافیک می‌شود، دستگاه‌های دولتی و خصوصی را باید موظف کرد که از برپایی نمایشگاه‌های بین‌المللی در مصلی و مراکز شهر جدا خودداری کنند؛ چراکه در چنین مواقعی بار ترافیکی در مرکز شهر و خیابان‌های منتهی به محل نمایشگاه به میزان بسیار زیادی افزایش پیدا می‌کند و بسیار نیکو خواهد بود که از نمایشگاه شهر آفتاب استفاده شود. یکی دیگر از مشکلات ترافیکی، عبور و مرور و تردد کامیون‌های توزیع مواد غذایی و... است که حجم بسیار‌زیادی از خیابان‌ها را اشغال می‌کنند و باید تدبیری اتخاذ شود که این‌قبیل کامیون‌ها، شب‌ها یا صبح زود قبل‌از ساعت شش صبح در خیابان‌ها تردد کنند. امیدواریم شورای اسلامی ‌شهر با هماهنگی با شهرداری بتوانند در کنترل ترافیک بسیار موفق‌تر از گذشته عمل کنند.