نقش مشاوران املاک در گرانی مسکن چیست؟
جوشدادن معامله با آلیاژ شیطنت!
اینروزها «گرانی» نقل محافل شده و این موضوع در بخش مسکن تبدیل به اصلیترین دغدغه برای مستأجران و خریداران مسکن شده است؛ بهطوریکه بسیاری از مسئولان امکان پیشبینی قیمتها در چندماهِآینده را ندارند و معتقدند که پیشبینی برای نیمه دوم سال با وجود این نوسانات، امکانپذیر نیست. بانک مرکزی طی گزارشهایی که هفته گذشته منتشر کرد؛ آمارهای نگرانکنندهای از افزایش قیمت مسکن ارائه کرد که این خود، نگرانی اقشار آسیبپذیر را چندینبرابر کرده است.
در سهماهه نخست سال 1397، تعداد معاملات آپارتمانهای مسکونی شهر تهران بالغبر 39هزارواحد مسکونی بود که درمقایسهبا مدت مشابه سال قبل، 5.2درصد افزایش یافته است. همچنین تعداد معاملات مسکن صورتگرفته در خردادماه امسال 14.9هزارواحد مسکونی بوده که نسبت به ماه قبل 22.1درصد و سال قبل 3.1درصد کاهش داشته است. درمجموع، 71.6درصد از کل تعداد معاملات انجامشده در تهران در خردادماه سال جاری مربوط به مناطق 11، 15، 7، 8، 6، 14، 10، 2، 4 و 5 بوده و 12منطقه باقیمانده 28.4درصد از کل تعداد معاملات را بهخود اختصاص داده است. براساس گزارشهای میدانی؛ بیشترین رشد متوسط قیمت در ماه گذشته مربوط به منطقه 5 با رشد قیمتی 63.6درصد بوده و کمترین میزان رشد مربوط به منطقه 20 با 16.6درصد بوده است. این آمارها نشان میدهد که وضعیت بازار مسکن طبق صحبتهایی که مسئولان در ماههای گذشته انجام داده بودند؛ بسیار بدتر بوده و قیمتها طی چندماهِگذشته رشد جهشی داشته است.
فرشید پورحاجت؛ دبیر کانون سراسری انبوهسازان بابیانِاینکه رکود پنجساله بازار مسکن باعث کاهش تولید شده است، گفت: «متأسفانه متناسب با نیاز بازار، واحد مسکونی تولید نکردهایم و بررسیهای انجامشده طی دوسالِگذشته نشان میدهد که میزان ساختوساز تنها 600هزارواحد مسکونی بوده درحالیکه در سال 95، 670واحد مسکونی نیاز داشتیم». وی ادامه داد: «هر ازدواجی که در کشور انجام میشود، نیازمند یکواحد مسکونیست و ازسویِدیگر، باتوجهبه افزایش میزان طلاق، نیاز مسکن نیز دوبرابر شده است». پورحاجت تأکید کرد: «طبق طرح جامع مسکن؛ کشور هماکنون نیازمند تولید 800هزارواحد مسکونیست ولی بهدلیلِ رکود انجامشده طی سالهای گذشته، بین عرضه و تقاضا ناهماهنگی ایجاد شده است». دبیر کانون انبوهسازان اظهار کرد: «متأسفانه مشاوران املاکی که یکشبه بنگاه معاملاتی راه انداختهاند، طی سالهای گذشته نقش مؤثری در نوسانات بازار مسکن داشتهاند». وی اظهار کرد: «دلالان و مشاوران املاک، با ایجاد جو روانی افزایش قیمت توانستهاند این بازار را طی ماههای گذشته برهم بریزند». پورحاجت گفت: «مشاوران؛ بهویژه در بخش مسکن باید کاملا آموزشدیده و حرفهای باشند تا دلالان با ورود بهاینحرفه نتوانند بازار مسکن را بههم بریزند».
طی گزارشهای میدانی که مستأجران ارائه کردهاند؛ بسیاری از مراجعهکنندگان به مشاوران املاک، بااینجمله مواجه میشوند که قیمت اجارهها 40 تا 50درصد افزایش یافته است و اگر این واحد را انتخاب نکنید، ممکن است واحد گرانتری در ماه بعد اجاره کنید. ازسویِدیگر، برخی از مشاوران املاک نیز تب افزایش قیمت ملک را بیشتر کردهاند و این موضوع نگرانی خریداران را بیشتر کرده است. احمد سرحدی؛ کارشناس مسکن نیز درپاسخبهسؤالی مبنیبر نقش مشاوران املاک در تعیین قیمتها اظهار کرد: «باید واقعگرا باشیم و تمام تقصیرها را بهگردنِ یکقشر نیاندازیم». وی افزود: «این یک اصل روشن است که مشاوران املاک، کارشان جذب مشتری و درآمد در خریدوفروش مسکن است که از دو روش برای جذب مشتری خود استفاده میکنند؛ درواقع، دو تضاد مختلف وجود دارد: یکیاینکه باتوجهبه افزایش قیمت؛ پورسانت وی نیز افزایش پیدا میکند. درنتیجه برای تحقق این امر تلاش میکند کمی قیمتها را با روش قانونی بالا بکشد». وی افزود: «درواقع برایِاینکه بدانیم مشاوران املاک چنددرصد در افزایش قیمتها نقش دارند، باید بگویم 20 الی 30درصد مقصرند». سرحدی در پایان گفت: «اما این مورد را هم باید جدی بگیریم که مشاوران املاک در بُعد روانی، 100درصد در نوسانات قیمت مسکن مؤثرند و میتوانند با تشویش اذهان عمومی مبنیبر گرانیهای بیسابقه و ترغیب برایِاینکه بخرید تا گران نشود! بازار را دچار التهاب کنند».
گفتنیست؛ وضعیت بازار مسکن طی ماههای گذشته بهشدت دچار تشنج شده است و دراینبین، مشاوران املاک نقش پررنگتری نسبت به سایر مسئولان دارند؛ بنابراین، دولت باید نظارت خود را همانند سایر بازارها دراینبخش افزایش دهد تا بخشیاز نگرانی مستأجران کاسته شود.
محبوبه کباری/ باشگاه خبرنگاران جوان