علی نکتهسنج؛ بازیگر، کارگردان، مجری و گوینده؛ متولد سال 65 و فارغالتحصیل هنرستان تئاتر سوره و کارشناس فیلمسازیست. فعالیت هنری وی از سال ۷۴ با مجید ماهیچی و برنامه کودک و نوجوان «سفر» كلید خورد. «روزهای برفی»، «عتیقه»، «قصههای هفته»، «مریم مقدس»، «خداحافظ رفیق»، «رقص با رؤیا»، «باغ بهشت»، «قلب سفید قاصدکها» و «قفس» از آثاری هستند که در تلویزیون و سینما در آنها ایفای نقش کرده است. وی همچنین در نمایشهای «معرکه در محاق»، «ماندرگولا»، «سر بر سریر صبح» و «سارای» نقشآفرینی و در «زقوم» بهعنوانِ کارگردان فعالیت كرده است. وی که تعدادی نمایش کودک را هم كارگردانی كرده؛ بااشارهبهاینکه «کوچههای بنیهاشم» بزرگترین نمایش محیطی کشور است که باحضورِ ۵۰ بازیگر اجرا میشود، گفت: «حدود یکماه تمرین برای این کار درنظر گرفته شد. انتخاب بازیگران نیز براساسِ داشتن تیمی جوان و فعال و باورهای مذهبی بازیگران و تجربه بوده است؛ نه نزدیکی سن بازیگران به شخصیتها که تقریباً با گریم به آنها القاء شد». وی گفت: «متن براساسِ مستندات اهل تسنن جمعآوری شده و بهنویسندگیِ استاد سید سعید صدرزاده و استاد مرتضی سراحی بهصورتِ نمایشنامه درآمد». وی ادامه داد: «تفاوت اجرای این نمایش بهاینصورت است که پنجساعت اجرای مداوم در سه گروه دارد و بزرگترین نمایش محیطی کشور بهشمار میرود. اجراهای آن برای مخاطبین در روز ۲۰ تا ۳۰ اجراست». نکتهسنج بااشارهبهاینکه در این اثر، هم فضاسازی و هم تأثیرگذاری برایش اهمیت داشت؛ توضیح داد: «چون درواقع، در کوچههای بنیهاشم براساسِ دکور، نور و بازسازی و معماری مدینه میطلبید که حس کار و بازی القاء شود. بزرگترین دلیل و دغدغه بنده نیز در بهعهدهگرفتن این پروژه، انتخابی بود ازطرفِ صاحبخانه که هم به بنده و هم به دوستان بازیگر لطف داشتند». وی درپایان گفت: «آمدیم از برای روایت غریبی بانوی بینشان/ ما نخواستیم و او خواست تا روایت غربتش ازسوی ما نقل شود/ در دفترمان نوشته شده بود/ عشق درب خانه ما را هم میزند».
ارسلان رنجبر؛ دیپلم برق دارد و از سال ٨٩ فعالیت خود را در عرصه تئاتر آغاز كرده است. وی در هشت تئاتر بهعنوانِ بازیگر حضور و كارگردانی دو نمایش را برعهده داشته است. همچنین، در سه پروژه فیلم کوتاه و دو برنامه تلویزیونی (طنز) فعالیت كرده است. این هنرمند درباره اینکه مهمترین ویژگی که موجب شد بازی در این اثر را بپذیرد، گفت: «در گام اول بهقولِ کارگردان عزیزمان؛ این کار را انتخاب نکردیم؛ بلکه همه بهنوعی دعوت شدیم. در گام بعدی نیز بیشترین دلیل پذیرش بازی در این اثر، همسویی با اعتقادهایم است». وی بااشارهبهاینکه یکماه زمان برد تا تحقیقات درباره شخصیتی که در این نمایش برعهده دارد و همزادپنداری با آن انجام شود، افزود: «سپس، با تمرینات بیشتر، در دل داستان قرار گرفتم و بههمراهِ داستان، آرامآرام این شخصیت شکل گرفت. حالاهم که چندروز از اجراها میگذرد، حسابی با نقش زندگی میکنم». وی درباره ویژگیهای خاص نقش خود در این کار توضیح داد: «سلمان فارسی، یك ویژگی بزرگ دارد که آنهم وفاداری به حضرت است. فکر میکنم که قدرت بیان، تفکر و استراتژی سلمان فارسی در این سن و این شرایط، از دلایل تمایز این نقش است».
رامین صبوری که کاردانی روانشناسیست؛ از هشتسالگی شروع به فعالیت در عرصه تئاتر کرده. وی گفت: «کوچههای بنیهاشم، روایتی از مظلومیت امیرالمؤمنین(ع) و بانوی دو عالم حضرت فاطمه زهرا(س) است. ازاینرو، علاقه بسیاری داشتم که از راویهای تاریخ اسلام به مخاطبین باشم. این پیشنهاد، انگیزه مرا بیشتر کرد تا چندروزی در دل تاریخ اسلام زندگی کنم». وی توضیح داد: «در این کار، نقش صعد ابن عباده را ایفاء میكنم. وقتی ازطرفِ کارگردان، این نقش به من پیشنهاد شد؛ باتوجهبه منفیبودن کاراکتر، ارتباط خوبی با آن برقرار و با مطالعه بیشتر درباره او سعی کردم بتوانم منفیبودنش که از سران انصار بود را به مخاطبین انتقال دهم. او بهرغمِ بیماری شدید و کهولت سن، با همه توانش در سقیفه جلسات متعددی میگذاشت تا برای خلافت، از مردم بیعت بگیرد». وی درادامه گفت: «مردم اکثرِاوقات داستان زندگی اهل بیت(ع) را بهصورتِ روضه شنیدهاند اما همکاران ما با زحمت فراوان در ساختن لوکیشن و فضاسازی زیبا و باحضورِ 50 بازیگر، سفری در دل تاریخ اسلام را برای مخاطبین فراهم کردند تا این تصویر ذهنی را بهعینه ببینند و مظلومیت این خاندان، بیشتر درک شود».
سید مهدی سلطانیان؛ لیسانس کارگردانی و بازیگری تئاتر است. وی فعالیت خود را از سال 69 با نمایش «جلیقه» بهکارگردانیِ سید جواد هاشمی آغاز کرد و تاکنون در بیشاز 40 تئاتر، سه فیلم سینمایی، دو تلهفیلم، سه سریال و پنج فیلم کوتاه ایفای نقش و در شش تئاتر، سه فیلم کوتاه و یك فیلم نیمهبلند نیز بهعنوانِ كارگردان فعالیت كرده است. وی بابیانِاینكه بیشتر از تلفیق سبکهای برشت و استانیسلاوسکی در کارهایش استفاده میکند، گفت: «عشق به اهل بیت(ع) و عشق به کارم، دلیل پذیرش کار بود. من سه دوره آنرا بازی میکنم و کلاً در سهروز این شخصیت را طراحی كردم و به آن رسیدم». وی بااشارهبهاینکه نقشی که ایفاء میکند، شخصیتی منفی و درعینِحال کاریزماتیک دارد، گفت: «همین ویژگیها آنرا از سایر شخصیتها متمایز کرده و سعی کردم تا کمی او را به واقعیت نزدیک کنم؛ امیدوارم موفق شده باشم و مردم هم پسندیده باشند». سلطانیان درپایان گفت: «خوشحالم که دوستان خوبی در این کار پیدا کردم. امیدوارم بهحقِ بانو فاطمه زهرا(س) همه در کارشان موفق باشند و این، آخرین کار درکنارِ این دوستان برای من نباشد».
مهدی اسدپور؛ ۳۱ساله و دارای مدرك دیپلم است. او تجربه ۱۵سال فعالیت در عرصه تئاتر را دارد؛ «شاهد»، «با اجازه بزرگترها بله»، «یاس خرابهنشین»، «ققنوس»، «جایی برای زندگی»، «بازسازی واقعه غدیر»، «تجلی حماسه»، «ژوژو موجود فضایی» و «همسر دلخواه من» از فعالیتهای هنری وی در عرصه نمایش است. وی درباره کار «کوچههای بنیهاشم» گفت: «ابتداییترین بخش ارتباط با متن این نمایش، رجوع به تاریخ اسلام است که در کتب متعدد، زمان، مکان و نحوه واقعه در آن ثبت شده. سپس، شناخت نقش موردِنظر است که چه خصوصیاتی باید داشته باشد؛ چه ازلحاظِ فیزیکی و چه ازلحاظِ روحی و اخلاقی و حتی سن و موقعیت حضور در واقعه یا صحنه. در درجات بعد، احساس و علایق و خلاقیت بازیگر هم در پردازش نقش دخیل میشود». وی ادامه داد: «از مهمترین دلایلی که باعث شد در این اثر حضور داشته باشم، ابتدا ارادت کامل و وافر به اهل بیت(ع) است و بعدهم تیم و کارگردانی قوی و صمیمی حاضر در مجموعه و البته نمایشنامه مستند و قوی پیشِرو». اسدپور درباره نقش خود در «کوچههای بنیهاشم» توضیح داد: «ابوعبیده جراح، یکیاز افرادیست که بعداز رحلت رسول اکرم(ص) بههمراهِ ابوبکر و عمر بن خطاب، در ثقیفه با مکر و حیله باعث به خلافترسیدن ابوبکر شده و در واقعه شهادت حضرت زهرا(س) نقشی بسزا داشت». او بااشارهبهاینکه این شخصیت فردی سیاس، حیلهگر، عصبی و متشنج است؛ گفت: «اساساً همینها خصوصیاتیست که آنرا نسبت به سایر نقشها متمایز میکند». وی گفت: «امیدوارم که باحضور در این نمایش، توانسته باشم گوشهای از رنج و مظلومیت اهل بیت(ع)؛ بهویژه امیرالمؤمنین و حضرت زهرا(س) را به مخاطبین نشان داده و این بزرگواران هم گوشه چشمی به این بنده حقیر داشته باشند».
مهدی توکلینیا؛ فوقِدیپلم دارد و از سال 94 فعالیت در عرصه تئاتر را آغاز كرده است. نمایشهای «دمی در بازار هیزمفروشان»، «خفتگان و مردگان»، «مستند گاندی»، «مده آ»، «خداحافظ فرمانده» و «دلپیچه»؛ از آثاری هستند كه در آنها ایفای نقش کرده. وی درباره چگونگی برقراری ارتباط با متن و ساختار متن نمایشنامه گفت: «متن این کار، کاملاً قویست و بهنظرم با دلیل و منطق، مفهوم را بهراحتی به تماشاچی میرساند». وی به مهمترین ویژگی که موجب شد بازی در این اثر را بپذیرد اشاره كرد و گفت: «اولازهمه بهعشقِ مادرم حضرت زهرا(س) و دوم اینکه، با گروهی کاملاً حرفهای و بااخلاق آشنا شدم که بودن درکنارشان برایم باعث سربلندیست و از آنها یاد میگیرم». وی درپاسخبهاینکه چقدر طول كشید تا بتواند با نقش ارتباط برقرار كند؟ گفت: «زمان زیادی طول نکشید؛ چون هم از نقش شناخت داشتم و هم کارگردان به من کمک کرد. باید بگویم که ابابکر کاملاً حیلهگرانه عمل کرد و بهقولِ آن ضربالمثل معروف؛ از آب گلآلود ماهی گرفت. او از کندذهنی مردم سوءِاستفاده کرد و بهکمکِ عمر بن خطاب و ابوعبیده جراح، حکومت را بهدست گرفت».
محمدسجاد سهیلی قهرودی؛ کارشناسی ارشد روابط بینالملل دارد و از سال 82 فعالیت در عرصه تئاتر را آغاز كرد. وی گفت: «از سال ۸۲ وارد این حرفه شدم و از بدو ورود بهدنبالِ پیشرفت بودم. با تلاش و پشتکار فراوان و ابتدا با بازی در تئاتر، کار خود را شروع کردم؛ درد چاه، مثلث دوضلعی، نمایش حضرت زینب(س) و ... را در رزومه هنری خود دارم». وی درباره چگونگی برقراری ارتباط با متن و نظرش پیرامون ساختار متن این اثر توضیح داد: «باتوجهبه ساختار مذهبی متن و ارتباط عقیدهای که درموردِ اینقبیل کارها دارم و باتوجهبه پیشینه مذهبی؛ قطعاً توانستم زود با نقشم ارتباط برقرار کنم. ساختار روان متن و فکر نویسنده نیز بسیار کمککننده بود». این بازیگر، مهمترین ویژگی که موجب شد بازی در این اثر را بپذیرد «ارادت خاص به بانوی دو عالم حضرت فاطمه زهرا(س)» عنوان کرد و ادامه داد: «باتوجهبه تأثیرگذاری این کاراکتر و شخصیت در شهادت بانوی دو عالم و منفیبودن وی؛ زمان زیادی طول نکشید تا به این نقش رسیدم». وی افزود: «بیرحمی این شخصیت، درطولِتاریخ ثابت شده؛ چه در کتب اهل تسنن و چه در کتب شیعیان اما شاید ویژگی اصلی او کینهاش از امیرالمؤمنین(ع) است و اینکه بصیرت و ولایتپذیری امام زمان خود را نداشتند و نتوانستند حق را از باطل تشخیص دهند». وی درپایان گفت: «خدا را شاکرم ازاینبابت که حضرت زهرا(س) به بنده حقیر این افتخار را داد تا بتوانم قسمتی از مظلومیت این خاندان را نشان دهم و انشاءالله که خود ایشان مزد نوکریام را بدهند».
پیمان قاسمی؛ دارای مدرک تحصیلی کارشناسیست و از دوران دانشجویی شروع به فعالیت در تئاتر کرده. وی میگوید که حدود سهسال است بهصورتِ حرفهای درخدمتِ استاد فرهاد تجویدی شاگردی میکند و در نمایشی بهکارگردانیِ وی باعنوانِ «مَن» و چند کار دانشجویی ایفای نقش داشته. وی بااشارهبهاینکه بهشخصه علاقه بسیاری به متنهای تاریخی دارد، گفت: «این، جزو افتخارات من بود که برای بانوی اسلام، کاری انجام دهم. درموردِ ساختار خاص اثر هم باید به توالی اپیزودها اشاره کنم بهاینشکل که هر صحنه، به صحنه دیگر ختم میشود تا کل اثر آفریده شود». قاسمی افزود: «فکر کنم که هیچ ویژگی مهمتر از کار برای مظلومیت حضرت زهرا(س) نباشد و این، افتخاری بود برای من». وی درباره اینکه چقدر طول کشید تا بتواند با نقش ارتباط برقرار کند؟ گفت: «هرچندکه دیر به کار معرفی شدم؛ ولی با لطف و عنایت خداوند و توضیحات کارگردان توانستم خیلیزود خودم را با نقش همسو کنم. کاراکتر هم بسیار مثبت و جزو اصحاب پیامبر(ص) و بهشدت دوستدار امیرالمؤمنین(ع) است که درموردِ جانشینی پیامبر(ص)، با خلفای وقت به مشکل میخورد». وی افزود: «مهمترین ویژگی که بُریده دارد؛ شجاعت و بیان تیز و بُرنده اوست که وزنی خاص به نمایش میدهد. اوج زیبای کار، اشاره به واقعه غدیر خم دارد که باز بُریده به آن اشاره میکند و منتظر پاسخ از طرف آنهاست».
سینا مؤمنی؛ کارشناسی کامپیوتر (نرمافزار) دارد و تاکنون چند کار درحوزه مذهبی انجام داده؛ مانند «شرحه در خون» که پیرامون دو طفلان مسلم بود. او که تجربههای متعددی در نمایشنامهخوانی دارد، در رادیو نیز بهدلایلی فعالیتهای مقطعی درحوزه داستان و نمایش انجام داده. وی گفت: «ساختار و ماهیت نمایش کوچههای بنیهاشم و درکل، رسالت آن، روشنکردن بخشی از تاریخ شیعیان است؛ پس، اگر اکثریت را درنظر بگیریم؛ جامعه هدف آن، مردم هستند که در سطوح آگاهی متفاوتی قرار دارند. بااینمقدمه، باید بگویم که ساختار متون و همچنین کلمات بهکاررفته در دیالوگها درعینِسادگی دارای عمق مناسبی هستند که مستمع و بیننده را به آگاهی نسبی خوبی خواهد رساند». وی، مهمترین ویژگی که باعث شد بازی در این اثر را بپذیرد، تقدیم کار به پیشگاه حضرت زهرا(س) خواند و افزود: «متأسفانه یا خوشبختانه، من دوروز مانده به اجرای کار، به گروه ملحق شدم و باید در کمتر از 48ساعت، شخصیت را پیدا میکردم؛ همچنین، حفظ و یادگیری دیالوگهای کاراکتر را که خوشبختانه با کمک دوستانِ باتجربه که سالهای گذشته این نقش را ایفاء کرده بودند و مشورت با آنها و همچنین مطالعه پیرامون این کاراکتر، این امر محقق شد». وی توضیح داد: «کاراکتری که آنرا بازی میکنم؛ خشن، بداخلاق و درشتهیکل است و در کل نمایش سعی شده تا شخصیت این کاراکتر، برای بیننده نمایان شود». وی درپایان بااشارهبهاینکه بهنوعی، این نمایش با سایر نمایشها فرق میکند؛ گفت: «چون 20 شب و هرشب، بین 20 تا 25بار این نمایش توسط سه گروه روی صحنه میرود؛ درنتیجه، کار بسیارسنگینیست. باتوجهبهاینکه این کاراکتر، شخصیتی خشن و عصبانی دارد و حفظکردن این الهمانها در هرشب و در هر اجرا، بسیار انرژیبر و خستهکننده است».
توحید عیوضی؛ دیپلمه است و در فیلمهای سینمایى «۲۳نفر»، «ماجرای نیمروز ۲»، «جهانپهلوان تختی»؛ سریال «زیر همکف» و فیلم سینمایی «قفس» بهعنوانِ هنرور حضور داشته؛ اولین تجربه تئاتر وی نیز همین نمایش «کوچههای بنیهاشم» است. وی گفت: «ساختار ساده و روان این متن باعث جذب تماشاگر و فکرکردن به تاریخ است که بهنوبهخود، یکویژگی بارز محسوب میشود». وی درادامه افزود: «مهمترین علتی که بازی در این اثر را پذیرفتم، اعتقاد و ارادت به ائمه معصوم (ع)؛ بهویژه حضرت زهرا(س) است». وی گفت: «البته باتوجهبه نبود شناخت کافی از این شخصیت و پیچیدگیهای مستتر در آن، باید در ابتدا تحقیقات لازم را انجام میدادم تا بتوانم درجهتِ باورپذیری ذهن مخاطب اقدام کنم. تقریباً ۱۰روز طول کشید تا تحقیقاتم بهاتمام رسید و خدا را شکر که ثمره خوبی داشته است». توحید عیوضی ادامه داد: «اگر بخواهم کوتاه از ویژگی بارز این شخصیت صحبت کنم؛ قطعاً در ولایتپذیری و بصیرت خلاصه خواهد شد و اینکه بهقولِ حضرت امام رحمهالله علیه؛ پشتیبان ولایت باشید تا به مملکت شما آسیبی نرسد».