شیوه جدید خریدوفروش خودرو مشخص شد!
موضوع ورود خودروسازان به بازار سرمایه مدتی‌ست که بر سر زبان‌ها افتاده و مردم منتظرند با ورود صنعت خودرو به بورس، این بازار متعادل شود. روح‌الله ایزدخواه؛ یکی از نمایندگان مجلس، در صفحه اینستاگرام خود با تائید ورود خودروسازان به بورس، نوشت: «کلیات طرح ساماندهی تولید و عرضه خودرو در کمیسیون صنایع مجلس تصویب شد. رویکرد اصلی این‌طرح مبتنی‌بر عرضه تنظیم‌شده خودرو در بورس کالاست». این‌طرح با موافقت و مخالفت‌های مختلف و بسیار مواجه شد. برخی کارشناسان معتقدند عرضه خودرو در بورس کالا، فروش خودروسازان را شفاف‌تر و منجر به کشف قیمت می‌شود. برخی‌دیگر با اعلام مخالفت خود می‌گویند: «فروش خودرو در بورس عملاً خودرو را به کالای سرمایه‌ای تبدیل می‌کند؛ نه مصرفی!» به‌گزارش باشگاه خبرنگاران جوان؛ فرشاد مقیمی (مدیرعامل ایران‌خودرو) گفت: «گروه صنعتی ایران‌خودرو درخصوص عرضه خودرو در بورس، تابع تصمیماتی‌ست که در سیاست کلان گرفته می‌شود». او باتأکیدبراینکه هیچ تصمیم قطعی برای عرضه خودرو در بورس گرفته نشده، افزود: «بحث‌های کارشناسی و جلسات متعددی برای عرضه خودرو در بورس برگزار شده؛ اما هنوز تصمیم قطعی برای عرضه خودرو در بورس گرفته نشده. حسن‌هایی از این‌کار می‌توان متصور بود؛ اما ازطرفی ممکن است مشکلاتی هم به‌وجود آورد. درمجموع، هنوز جمع‌بندی لازم دراین‌خصوص انجام نشده و باید اجازه داد که فرآیندهای کارشناسی انجام شود». صفاری؛ مشاور رئیس شورای رقابت و کارشناس بازار سرمایه دراین‌خصوص می‌گوید: «وقتی بازار خودرو تحریم شد، تولید این کالا در کشور با مشکل روبه‌رو شد. ازطرفی حجم نقدینگی افزایش پیدا کرد و تقاضای کاذب به‌همراه سوداگری وارد بازار شد. وقتی شورای رقابت در قیمت‌گذاری دخالت داشت، قیمت خودرو روند تعادلی درپیش گرفته بود. اگر در خاطرتان باشد؛ سال ۹۶ برای خرید ۱۰۰هزار خودروی موجود در انبار‌ها مجبور به ارائه وام به مردم شدیم. تحریم‌ها تولیدات را کاهش داد. ازآن‌طرف انگیزه سوداگری و دلالی را برای برخی‌ازافراد ایجاد کرد. هرچه پول وارد بازار شود و تولید پاسخگوی نیاز‌های متقاضیان خودرو نباشد، بین قیمت منصفانه شورای رقابت با قیمت بازار اختلاف بسیار ایجاد می‌کند و موجب نارضایتی مردم می‌شود. طبق بررسی‌ها؛ بیش از ۹۰درصد افرادی‌که در قرعه‌کشی‌ها برنده می‌شوند، ازطریق مبایعه‌نامه اقدام به فروش خودروی خود می‌کنند. نحوه قیمت‌گذاری در بازار این‌گونه‌است‌که برخی سایت‌ها قیمت‌های خودرو را روزبه‌روز طبق سلیقه خود تعیین و منتشر می‌کنند. دراین‌میان، ناظری بر این سایت‌ها وجود ندارد. ما نیازمند یک بستر برای قیمت‌گذاری عرضه‌وتقاضا خودرو هستیم. باتوجه‌به‌آنکه بورس، بازاری شفاف بوده و رانت در آن نیست، بورس کالا محلی برای کشف قیمت برند‌های پرتیراژ تولیدکننده‌های خودروست. این کشف قیمت با قیمت‌های منصفانه شورای رقابت یکسان نیست. وقتی تعداد خودرو در جامعه افزایش یابد، هوا آلوده شده و باید حمل‌ونقل شهری را تقویت کنیم. تازمانی‌که تولید افزایش پیدا نکند، این اختلاف قیمت هست. برای حل این‌مسئله می‌توانیم جلوی واردات خودرو را باز بگذاریم یا کیفیت تولید داخلی را افزایش دهیم. نیز با بستن سایت‌هایی که در قیمت‌گذاری نادرست دخالت دارند، می‌توانیم ترمز افزایش قیمت خودرو را بکشیم. ما باید خودروساز را موظف کنیم حدود ۳۰ تا ۴۰درصد تولید هفتگی خود را دراین‌بازار بورس کالا عرضه کنند. اگر مصرف‌کننده واقعی در قرعه‌کشی برنده نشود، مجبور به خرید خودرو در بازار آزاد می‌شود. دقیقاً کشف خودرو در بازار آزاد مشخص نیست. درصورتی‌که خودرو در بازار بورس کالا عرضه و فرد شرایط لازم؛ اعم از (سن بالای۱۸سال، داشتن گواهینامه و نداشتن خودرو) را داشته باشد، می‌تواند به کارگزار بورس کالا مراجعه کرده و در لیست انتظار برای خرید خودرو قرار بگیرد. باتوجه‌به‌آنکه در بازار بورس کالا مازاد تقاضا در بازار وجود دارد، اجازه معاملات چندباره به خودرو داده نمی‌شود. روش تعدیل قیمت خودرو در بازار بورس این‌گونه است که می‌توانیم برای خرید خودروی بیشتر در سال مالیات درنظر گرفته شود. ازاین‌رو، انگیزه دلالی در بازار خودرو از بین می‌رود. امروزه منبع بسیاری از آلودگی‌ها در تهران و شهر‌های بزرگ، ضعیف‌بودن حمل‌ونقل عمومی در کشور است. اگر بتوانیم مانند کشور‌های اروپایی مانند آلمان (دراین‌کشور هر پنج‌سال به‌ازای قیمت خودرو باید مالیات داده شود) حمل‌ونقل عمومی را گسترش و مالیات را افزایش دهیم، مردم راغب به استفاده از حمل‌ونقل عمومی می‌شوند. باید کنار گسترش حمل‌ونقل عمومی قیمت خودرو را نیز منصفانه تعیین کنیم. در هیچ‌جای دنیا قرعه‌کشی برای ماشین وجود ندارد و این، از ابداعات مدیران خودروسازی ایران، جهت جبران کمبود منابع است. موافق عرضه خودرو در بورس کالا هستم؛ اما موافق عرضه خودرو‌های بالای۵۰هزار تیراژ. البته با عرضه خودرو در بورس کالا، مابه‌التفاوت قیمت خودرو به دلالان نمی‌رسد؛ بلکه صرف حمل‌ونقل عمومی می‌شود. در کشور‌های دیگر شاهد چنین امری نبودیم؛ زیرا کشور‌های دیگر سابقه ممنوع‌شدن واردات خودرو را نداشته‌اند. حدود دوسالی می‌شود که واردات خودرو در کشور ما ممنوع بوده. ما به خودروی مصرفی در طبقه پایین اجازه واردات ندادیم؛ بنابراین، قیمت خودرو در کشور ما افزایش پیدا کرد. ما جلوی واردات کالای لوکس و دسته‌دوم را گرفتیم و خودمان را سرگرم تولید داخلی کردیم. در کشور ما خودرو نه‌تنها رقابتی نیست؛ بلکه انحصاری شده و قدرت انتخاب را از مردم گرفته است. دراین‌بازارِ انحصاری، انتظار کاهش قیمت خودرو را داریم؛ اما این درست نیست. اختلاف قیمت بین مرکز ملی رقابت و بازار آزاد نشان‌دهنده کمبود عرضه توسط تولیدکننده‌ها و مازاد تقاضا توسط دلالان است. ورود خودروسازان به بازار سرمایه می‌تواند باعث شفافیت قیمت در بازار شده و از دلالی‌های کلان خودرو جلوگیری کند. این درست که در هیچ‌جای دنیا خودرو وارد بورس نشده است؛ اما در کشور ما به وضعیت فعلی شاید بهترین راهکار همین باشد!»