چرا در بحران جهانی کرونا برخی کشورها آسیب کمتری دیده‌اند؟
درحالی‌که ویروس کرونا میلیون‌ها‌بار کوچک‌تر از انسان در ماه‌های اخیر همه کشورها را تحت‌تأثیر بی‌سابقه قرار داده، مهار شیوع این بیماری در برخی کشورهای گوشه‌وکنار جهان جالب‌توجه است. به‌گزارش ایرنا؛ درحالی‌که درآستانه یک‌سالگی ظهور ویروس پیچیده کرونا در جهان قرار داریم و روزانه با بمباران اخبار و سلسله گزارش‌ها از افزایش روند صعودی شمار مبتلایان و جان‌باختگان کووید-۱۹ در گوشه‌وکنار جهان مواجهیم، دراین‌گزارش قصد داریم در نگاهی متفاوت، به بررسی وضعیت کشورهایی که به‌لحاظ شیوع ویروس کرونا در شرایط مناسب‌تری قرار دارند، بپردازیم. برخلاف اروپا و آمریکا؛ کشورهای شرق آسیا درمقابله‌با کرونا بسیارموفق عمل کرده‌اند. کشورهای آسیای شرقی در زمره نخستین کشورهایی بودند که همه‌گیری کرونا را تجربه کردند. این‌بدان‌معناست‌که آن‌ها از زمان بسیار کمی جهت آماده‌سازی خود برای مقابله با بحران شیوع ویروس کرونا برخوردار بودند. بااین‌حال، شماری از کشورهای آسیایی نظیر چین، ژاپن، ویتنام، تایوان و کره جنوبی با بهره‌گیری از نظام مبتنی‌بر اقتدارگرایی و نگرش جامعه در احساس مسئولیت به وضع موجود توانسته‌اند تعداد مبتلایان و مرگ‌ومیر ناشی از ویروس کرونا در کشورهایشان را به نزدیکِ صفر برسانند. تجربه کشورهای نیوزلند و استرالیا نیز درمقایسه‌با کشورهای اروپایی و آمریکا بسیارموفق و آموزنده بوده. موفقیت این کشورها برخاسته از اقداماتی نظیر اعمال قرنطینه و محدودیت‌های فراگیر، انسداد مرزهای کشور و حتی استان‌ها، رعایت دقیق دستورالعمل‌های بهداشتی و رصد هوشمندانه تماس افراد با یکدیگر بوده که ازسوی دولت‌ها و همچنین مردمشان به‌دقت اجرا شده است. نیوزلند از معدود کشورهایی‌ست که در مهار گسترش ویروس کرونا موفقیت چشمگیری به‌دست آورده است. این کشور برای به‌صفر‌رساندن تعداد مبتلایان جدید به کووید-۱۹، بهره‌گیری از مجموعه‌ای از مداخلات غیردارویی را درپیش گرفته. ازسوی‌دیگر، سخت‌گیری نیوزیلند در امور قرنطینه تأثیر بسیارزیادی بر کاهش تعداد مبتلایان داشت؛ تاجایی‌که کمتر از یک‌ماه پس از اعلام دوره هشدار، آمار مبتلایان به کرونا در آنجا به کمتر از ۱۰مورد در روز رسید. از جمله اقدامات سخت‌گیرانه این کشور شامل ممانعت از ورود مسافران جدید به کشور و حتی جابه‌جایی در میان شهرهای گوناگون پس از اعلام قانون ممنوعیت سفر و پیاده‌سازی دستورات لازم مبنی‌بر جداسازی اجتماعی می‌شود. در اروپا نیز آمار مبتلایان به ویروس کرونا و شمار کسانی‌که دراثر ابتلا به کووید-۱۹ در پرتغال جان باخته‌اند، به‌شکل چشمگیری از اسپانیا تنها همسایه این کشور کمتر است. علاوه‌بر موقعیت خاص جغرافیایی این کشور ده‌میلیون‌نفری شبه‌جزیره ایبری و مرزهای محدود زمینی آن، اعلام وضعیت هشدار زودهنگام، مراجعه پایین بیماران کرونایی به بیمارستان و طی دوره درمان در منزل و احترام به مقررات قرنطینه سبب شده پرتغالی‌ها بتوانند در مهار پیامدهای این بیماری همه‌گیر کارنامه نسبتاً موفقی داشته باشند. لیسبون همچنین بیش از چهارهزار شهروند خود را از دیگر کشورها به خانه بازگرداند و همچنین موقتاً به تمام پناه‌جویان که درانتظار نتیجه تقاضای پناهندگی خود بسر می‌برند حقوق شهروندی اعطا کرد تا هیچ‌کس از امکانات درمانی بی‌بهره نماند. براساس آخرین اطلاعات از ۱۸ آبان‌ماه محدودیت‌های محله‌ای برای تردد شبانه دراین‌کشور شکل گرفت. دراین‌چهارچوب، محدودیت تردد از ساعت ۲۳ تا ۵ صبح روز بعد در ۱۲۱ منطقه این کشور؛ ازجمله لیسبون و پورتو اعمال شد. همچنین به‌گفته نخست‌وزیر پرتغال، در این ۱۲۱ منطقه که محل سکونت ۷۰درصد از جمعیت پرتغال است، هیچ‌یک از ساکنان اجازه ندارند در تعطیلات آخر هفته در فاصله ساعات ۱۳ تا ۵ صبح از خانه خارج شوند. براساس آخرین آمارها تاکنون ۲۱۷هزار و ۳۰۱نفر در پرتغال به کرونا مبتلا شده و بیش از سه‌هزارنفر جان خود را از دست داده‌اند. ازطرفی، درحالی‌که سیاست قرنطینه در بسیاری از کشورها نسبتاً راهگشا بوده است؛ اما به‌دلیل تفاوت در خصوصیات اقتصادی کشورهای مختلف، تجربه نشان داد که همین سیاست در کشورهای آمریکای لاتین کارساز نبوده است؛ مثلاً در کشورهایی مانند اکوادور و پرو که سیاست قرنطینه به‌سرعت اجرا شد به‌دلیل شرایط متفاوت اقتصادی این کشورها، این سیاست تأثیرگذار نبود. درحقیقت، به‌دلیل‌اینکه مردم این کشورها دارای شغل‌هایی هستند که وابستگی زیادی به دستمزدهای روزانه دارد، عملاً قرنطینه خانگی نمی‌توانست گزینه مناسبی باشد. همچنین تجربه نشان داده است که در کشورهایی مانند آمریکا و برزیل که سیاستمداران آن در ابتدا سعی در کم‌اهمیت‌نشان‌دادن خطرات این ویروس داشتند، آن کشور متحمل هزینه‌های بسیاربزرگی شده است. دراین‌میان، شیوع بیماری همه‌گیر در برخی از کشورهای آمریکای لاتین همچون کوبا و ونزوئلا در شرایط مناسب‌تری قرار دارد، دولت‌های این‌منطقه توانسته‌اند با تدابیر ویژه‌ای از تشدید وخامت اوضاع جلوگیری کنند؛ برای‌نمونه دولت‌های کوبا و ونزوئلا همچنان در مسیر اتخاذ تدابیر جدی برای مهار شیوع کرونا هم‌زمان با مواجهه جهان با پیک جدید گام برمی‌دارند. برقراری یک‌هفته‌در‌میان تعطیلی سرتاسری و تدابیر سخت‌گیرانه و بازگشایی کسب‌وکارها و تدابیر منعطف‌تر؛ از ابتکار‌عمل‌های دولت ونزوئلا درمقابله‌با ویروس کرونا بوده است. شمار مبتلایان به کرونا در ونزوئلا تاکنون ۹۷هزار و ۳۵۲نفر بوده که فقط ۸۵۱ فوتی گزارش شده؛ این‌درحالی‌ست‌که در کوبا تاکنون هفت‌هزار و ۵۹۰نفر به این ویروس مبتلا شده‌اند که ۱۳۱ فوتی داشته است. ویروس کرونا اواسط ماه دسامبر (۲۴ آذرماه) در شهر ووهان واقع در مرکز چین شیوع پیدا کرد که کمیسیون ملی بهداشت چین در ۳۰ دسامبر سال ۲۰۱۹ (۹ دی‌ماه ۹۸) به‌صورت رسمی شیوع این ویروس را در چین اعلام کرد. تارنمای worldometers.info که به‌صورت آنلاین و لحظه‌ای شمار مبتلایان به ویروس کرونا را اعلام می‌کند تا دیروز عصر، رقم ۵۴میلیون و ۸۶۸هزار و ۹۵۰مورد ابتلا به بیماری کووید-۱۹ در جهان را به‌ثبت رساند. بااین‌حال، تاکنون بیش از ۳۸میلیون و ۱۶۹هزارنفر در سراسر جهان از بیماری کرونا بهبود یافته‌اند. همچنین شمار جان‌باختگان ویروس کرونا در جهان تا دیروز، به یک‌میلیون و ۳۲۵هزار و ۲۰۴نفر رسید. اگرچه جهان هرگز در برابر یک بیماری به‌اندازه واکنش در برابر ویروس کرونا، سریع عمل کرد؛ اما با وجود همین سرعت، این ویروسِ میلیون‌ها‌بار کوچک‌تر از انسان، خسارات زیادی را به‌بار آورده و بدون استثنا، همه کشورهای جهان را متأثر ساخته است.