آفرودسواران طبیعت ایران را خطخطی کردهاند
میکُشیم؛ اما تفریح میکنیم!
سیده سعیده موسوی
اگر یک ماشین گرانقیمت دودیفرانسیل داشته باشید بهراحتی میتوانید عضو گروهی از آفرودسواران شوید و هربار از هوای مطبوع شمال باخبر بودید به دل جنگلهای ناب شمال رفته و تا میتوانید گاز دهید و رد ماشینتان را در چمنهای زیبا جا بگذارید و از هیجان آن لذت ببرید. آنچه از گذشتههای نهچنداندور در خاطر اکثر افراد بهیادگار مانده لذتبردن از هوای دلنشین جنگل و گوشسپردن به صدای پرندگان و رودخانههای جاری در لابهلای درختان بوده؛ نه صدای ناهنجار و گوشخراش اگزوز ماشینهای پُردود که محیطزیست را بازیچه هیجانات بیانتهای خود کردهاند. ماشینهایی که با لاستیکهای سنگین و بزرگ به مناطق بکر و طبیعی مناطق مختلف ایران هجوم میبرند و بهقیمت نابودی پوششهای گیاهی، فرسایش خاک و افزایش خطر سیلخیزی و سلب آرامش حیاتوحش تفریح و احتمالاً فیلمهایشان را در اینستاگرام پُست کرده و از گرفتن لایک همزمان لذت میبرند. آسیبهایی که خودرویهای آفرود به طبیعت وارد میکنند به چندمورد ختم نمیشود.
تخریب زیستگاههای طبیعی
یکی از نگرانیهای فعالان محیطزیست از آفرودسواری در طبیعت، موضوع فرسایش و تخریب زیستگاههای طبیعیست. وسایلنقلیه قدرتمند مورداستفاده در آفرودها، میتوانند آسیب زیادی به اکوسیستمهای تالابها، مراتع و جنگلها وارد کنند. لاستیکهای بزرگ خودروهای آفرود، خاک را نابود و سنگها و گیاهان را از جای خود خارج میکنند و لایه بالایی پوشش گیاهی را از بین میبرند. اینمسئله منجر به افزایش فرسایش، ازدستدادن حاصلخیزی خاک و کاهش کیفیت زیستگاه برای گونههای گیاهی و جانوری زیادی میشود.
نابودی گونههای گیاهی کمیاب
شدت و میزان آسیب وسایلنقلیه آفرود در مناطقی که دارای زیستگاههای شکنندهاند؛ ازجمله مناطق با گونههای گیاهی خاص و کمیاب یا در مناطقی که خاک مستعد فرسایش است میتواند بیشتر باشد.
مرگ جانداران
نور چراغهای ماشینها باعث اختلال در خواب شبانه حیوانات میشود و حتی زیست شبانه بعضی از حیوانات را بهخطر میاندازد؛ یا صدای بلند باندهای آنها در مناطق طبیعی باعث سکته پرندگان و فرار آنها از روی تخم خواهد شد. عباس محمدی؛ فعال محیطزیست میگوید: «ورود خودروها به رودخانهها، گیاهان حاشیه رودخانه را از بین میبرد و گاه با ریختهشدن بنزین و روغن اتومبیل در رودخانه، گونههای جانوری رودخانه را درمعرضآسیب قرار میدهد. در مناطق جنگلی و بیابانی نیز همینگونه است؛ درواقع میتوان گفت که آفرودسواران طبیعت ایران را خطخطی کردهاند. این خودروها سبب کاهش امنیت مناطق برای حیاتوحش، ازبینرفتن برخی از حیوانات و مهاجرت اجباری برخی گونهها شدهاند». وی تأکید کرد: «وقتی از آفرودسواری بهعنوان ورزش یاد میکنیم باید یکسری قوانین ضابطهمند دراینراستا باید وجود داشته باشد؛ همکاریهایی باید مابین سازمان محیطزیست و فدراسیون اتومبیلرانی ایجاد و قراردادهایی منعقد شود؛ محدوده فعالیت تیمهای آفرودی، محدود به مکانهایی خاص باشد تا از تخریب بیشازحد محیطزیست جلوگیری شود». میدانیم ورود خودروهای سنگین مانند خودروهای آفرود عوارض و خطرات جبرانناپذیری بر جان طبیعت میگذارد؛ بهتر است دراینباره چارهاندیشی شود.