بارقه‌های صلح در قفقاز؛ و تبریک دنیا به آذربایجان و ارمنستان
مقامات بلندپایه و نهادهای بین‌المللی ازجمله آمریکا، فرانسه، سازمان ملل و اتحادیه اروپا از توافق جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر سر متن پیمان صلح استقبال کردند و آن‌را گامی مهم درجهت صلح پایدار در قفقاز جنوبی دانستند. به‌گزارش تسنیم، وزیر امور خارجه آمریکا، رئیس‌جمهوری فرانسه، دبیرکل سازمان ملل، رئیس شورای اتحادیه اروپا، وزرای خارجه چندین کشور؛ ازجمله آلمان، اسپانیا و لهستان و مقامات اتحادیه اروپا و شورای اروپا از دستیابی به توافق بر سر متن پیمان صلح بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان استقبال کردند.
آمریکا از جمهوری آذربایجان و ارمنستان به‌دلیل به‌نتیجه‌رساندن مذاکرات پیرامون پیمان صلح تاریخی تقدیر کرد. مارکو روبیو؛ وزیر امور خارجه آمریکا، اظهار داشت که این توافق، فرصتی برای هردو کشور است تا صفحه جدیدی در مناقشه چنددهه‌ای خود بگشایند و این با چشم‌انداز ترامپ؛ رئیس‌جمهوری این‌کشور برای جهانی صلح‌آمیزتر، همسو است. در بیانیه وزیر امور خارجه آمریکا که در تاریخ 14 مارس منتشر شد، تأکید شده است: «اکنون زمان دستیابی به صلح، امضا و تصویب معاهده و گشودن عصر جدیدی از پیشرفت برای مردم قفقاز جنوبی است». مارکو روبیو همچنین در دیدار ماه گذشته خود با هاکان فیدان؛ وزیر امور خارجه ترکیه در مونیخ، «تلاش‌های مشترک برای حمایت از صلحی عادلانه و پایدار در قفقاز جنوبی» را موردبحث‌وبررسی قرار داده بود. «اهمیت صلح پایدار و شرافتمندانه» نیز در گفتگوی تلفنی وزرای خارجه دو کشور در ژانویه موردتأکید قرار گرفته بود. وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان در 13 مارس اعلام کرد که مذاکرات بر سر متن پیش‌نویس توافقنامه صلح و برقراری روابط بین‌دولتی بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان به‌پایان رسیده. وزارت امور خارجه ارمنستان نیز اخیراً حصول توافق نهایی بر سر متن این توافقنامه را تأیید کرد. مکرون؛ رئیس‌جمهوری فرانسه، ازجمله اولین سران کشورهایی بود که به خبر نهایی‌شدن مذاکرات واکنش نشان داد. رئیس‌جمهوری فرانسه در صفحه شخصی خود در شبکه «ایکس» نوشت: «من از اعلام پایان مذاکرات بین ارمنستان و آذربایجان استقبال می‌کنم. اکنون هیچ مانعی برای امضای توافقنامه صلح بین ارمنستان و آذربایجان باقی نمانده و این‌امر باید راه را برای صلح پایدار در قفقاز جنوبی هموار کند». علاوه‌بر مکرون، آنتونیو گوترش؛ دبیرکل سازمان ملل، آنتونیو کوشتا؛ رئیس شورای اتحادیه اروپا، وزرای خارجه کشورهای متعددی ازجمله آلمان، اسپانیا، لهستان و مقامات اتحادیه اروپا و شورای اروپا نیز از حصول توافق بر سر متن پیمان صلح بین باکو و ایروان استقبال کردند. دبیرکل سازمان ملل متحد از بیانیه‌های جمهوری آذربایجان و ارمنستان درخصوص پایان مذاکرات بر سر متن پیمان صلح استقبال کرد. رئیس شورای اتحادیه اروپا نیز این اتفاق را گامی «تعیین‌کننده» درجهت عادی‌سازی کامل روابط دو کشور و گشایش منطقه دانست. آنتونیو گوترش؛ دبیرکل سازمان ملل متحد، از بیانیه‌های دو کشور جمهوری آذربایجان و ارمنستان درمورد پایان مذاکرات بر سر متن توافقنامه صلح استقبال کرد. استفان دوجاریک؛ سخنگوی دبیرکل سازمان ملل، گفت که پیشرفت طرفین درجهت عادی‌سازی روابط، دبیرکل را دلگرم می‌کند و او «قاطعانه از تلاش‌های آن‌ها برای حل‌وفصل تمام مسائل باقی‌مانده جهت برقراری صلح بلندمدت در منطقه حمایت می‌کند». آنتونیو کوشتا؛ رئیس شورای اتحادیه اروپا، با ابلاغ تبریکات صمیمانه خود به الهام علی‌اف؛ رئیس‌جمهوری آذربایجان و نیکول پاشینیان؛ نخست‌وزیر ارمنستان، این‌رویداد را «گامی تعیین‌کننده» درجهت عادی‌سازی کامل روابط بین دو کشور و گشایش منطقه توصیف کرد. کوشتا در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت: «اکنون شما را تشویق می‌کنم با امضای سریع پیمان صلح، به پیشرفت دست یابید. اتحادیه اروپا آماده حمایت از تمامی گام‌های آتی درجهت صلح و امنیت پایدار در قفقاز جنوبی است». آلن برسه؛ دبیرکل شورای اروپا، توافق بر سر پیش‌نویس پیمان صلح را گواهی بر اراده دو کشور عضو این شورا برای تحقق این پتانسیل و ایجاد صلح پایدار و باثبات در منطقه دانست. دبیرکل شورای اروپا تأکید کرد: «شورای اروپا به‌طورکامل از عادی‌سازی روابط بین ارمنستان و آذربایجان حمایت می‌کند و به‌ویژه با هدف تضمین احترام کامل به حقوق‌بشر، دموکراسی و حاکمیت قانون، به حمایت و کمک به هر دو کشور عضو ادامه خواهد داد». پیش‌ازاین، آنالنا بربوک؛ وزیر امور خارجه آلمان که کشورش میزبان مذاکرات بین باکو و ایروان بوده است، توافق بین طرفین را «امیدوارکننده» خواند. وی اظهار کرد: «این واقعیت که پس از دهه‌ها خصومت و جنگ، دستیابی به صلح پایدار امکان‌پذیر است، برای منطقه و فراترازآن مهم است. پس از مذاکرات طولانی، ارمنستان امتیازات شجاعانه‌ای می‌دهد و این گام نهایی را در مسیری که ما هر دو کشور را در آن همراهی می‌کنیم، ممکن می‌سازد». وی طرفین را به‌امضای پیمان صلح فراخواند. وزارت امور خارجه فرانسه نیز در بیانیه 13 مارس خود ابراز امیدواری کرد پیمان صلح در کوتاه‌ترین‌زمان ممکن امضا شود. مقامات بلندپایه اتحادیه اروپا و وزرای خارجه کشورهای اروپایی نیز ضمن استقبال از پیشرفت‌های حاصله، بر لزوم تداوم این‌روند تأکید کردند. کایا کالاس؛ معاون کمیسیون اروپا و دیپلمات ارشد این اتحادیه، طرفین را به‌خاطر تلاش‌های سرسختانه‌شان، هم به‌صورت دوجانبه و هم با مشارکت جامعه بین‌المللی، تحسین کرد. کالاس خاطرنشان کرد: «این گامی تعیین‌کننده درجهت صلح و امنیت پایدار در منطقه است. حفظ این شتاب و اطمینان از تکمیل روان این‌روند با رویکرد آینده‌نگر و سازش‌محور هردوطرف، بسیارمهم است». وی افزود که اتحادیه اروپا کاملاً از روند عادی‌سازی حمایت می‌کند و درصورت درخواست طرفین، آماده ارائه پشتیبانی و تخصص بیشتر است. وزارتخانه‌های امور خارجه اکثر کشورهای عضو اتحادیه اروپا، ازجمله اسپانیا، لهستان، جمهوری چک، اتریش، بلژیک، هلند و کشورهای حوزه بالتیک و همچنین نروژ، مونته‌نگرو، مولداوی و گرجستان، دراین‌مورد نظر مثبت داده و ابراز امیدواری کردند که باکو و ایروان به‌زودی پیمان صلح را امضا کنند. مقامات جمهوری آذربایجان و ارمنستان در ماه‌های اخیر اعلام کرده بودند که به پایان مذاکرات بر سر متن پیمان صلح نزدیک شده‌اند و مذاکرات بر سر دو بند آخر این توافقنامه 17 ماده‌ای درجریان است. جیحون بایراموف؛ وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان، روز پنجشنبه در گفتگو با رسانه‌های داخلی اعلام کرد که ارمنستان پیشنهادهای جمهوری آذربایجان را درمورد دو ماده توافق‌نشده نهایی پذیرفته و مذاکرات بر سر متن پیش‌نویس توافقنامه به‌پایان رسیده است. بایراموف شرایط باکو را که پیش‌تر برای امضای توافقنامه اعلام شده بود، یادآور شد و گفت: «به‌عنوان گام بعدی، انتظار طرف آذربایجانی این‌است‌که ادعاهای موجود در قانون اساسی و سایر اسناد قانونی و هنجاری ارمنستان درمورد تمامیت ارضی و حاکمیت جمهوری آذربایجان، ازطریق اصلاح قانون اساسی، برطرف شود. طبیعتاً این یک شرط ضروری برای امضای توافق است. علاوه‌براین، انحلال گروه مینسک و سایر نهادهای آن که بقایای مناقشه گذشته هستند، عامل مهمی‌ست». وزارت امور خارجه ارمنستان درهمان‌روز با انتشار بیانیه‌ای، اخبار مربوط به توافق را تأیید کرد. ایروان افزود که به طرف آذربایجانی پیشنهاد داده بیانیه مشترکی درمورد تکمیل مذاکرات بر سر متن پیش‌نویس پیمان صلح و دستیابی به توافق منتشر کند اما باکو ترجیح داده که بیانیه‌ای یک‌طرفه منتشر کند. نیکول پاشینیان؛ نخست‌وزیر ارمنستان، پیش‌نویس پیمان صلح را یک «گزینه سازش قابل‌قبول» دانست و گفت که ایروان آماده است درباره زمان و مکان امضای این توافقنامه مذاکره کند. پاشینیان در 13 مارس در ایروان به خبرنگاران داخلی گفت: «هیچ رازی درآن‌متن وجود ندارد که ما از جامعه پنهان کرده باشیم، این متن ماده به ماده منتشر شده است. فکر نمی‌کنم جامعه با محتوای آن آشنا نباشد». لازم‌به‌ذکر است که دو ماده نهایی موردتوافق مربوط به عدم استقرار نیروهای طرف ثالث در مرز دولتی دو کشور و صرف‌نظر متقابل از شکایات مطرح‌شده در دادگاه‌های بین‌المللی‌ست.