شایعه جولان می‌دهد اخلاق پایمال می‌شود
چند هفته از انتشار مطالبی در مورد یکی از قاریان قرآن کشور در شبکه‌های مجازی می‌گذرد و آثار اجتماعی و روانی مخربی از خود بر جای گذاشته است. این مطالب ابتدا در قالب موارد خبری کاملا جدی مطرح شد و سپس در قالب طنز و لطیفه به شکل گسترده انتشار یافت و همچنان نیز ادامه دارد. فارغ از صحت یا سقم این موضوع، موارد ذیل قابل طرح است:
1. بر اساس تمامی معیارهای دینی و اخلاقی حفظ آبروی افراد ضرورت دارد. اسلام برای حفظ آبرو و حرمت و شخصیت مومنان اهمیت زیادی قائل است و آبروی مومن را برابر با خون وی می‌داند تا آنجا که هم به مومنان دستور می‌دهد که آبروی خود را حفظ کنند و هم به دیگران می‌فرماید که آبروی مومنان را حفظ کنند.
2. مسئول رسیدگی به هرگونه تخلفی در کشور قوه قضاییه است و این قوه علاوه بر رعایت عدالت باید بتواند در موارد ضروری به سرعت اقدام کند و با شفافیت لازم مانع از انتشار شایعات شود. تاخیر در واکنش در این‌گونه موارد بسیار خسارت‌بار است و موجب می‌شود برخی افراد سودجو و بی‌اخلاق از تمام مرزهای اخلاقی و انسانی عبور کنند. در همین حال انتظار می‌رود هرگونه تخلف احتمالی به خصوص از سوی افراد شناخته‌شده و بنام جامعه به سرعت و با قاطعیت در دستور کار قرار گیرد تا شائبه‌ی اهمال دستگاه قضا در برابر این‌گونه متخلفان از بین برود.
3. در جهان امروز وسایل ارتباط جمعی با انتقال اطلاعات صحیح و به موقع نقش مهمی برای مقابله با انتشار هرگونه شایعه برعهده دارند. مسئولیت اصلی رسانه‌ها در برابر افکار عمومی راهنمایی و هدایت افکار به سوی حقیقت و مقابله با شایعه است. رسانه‌ها باید با بررسی اهداف انتشار شایعات به مقابله با آن بپردازد و با رعایت وجدان کاری و اخلاق حرفه‌ای اجازه ندهند افکار عمومی دچار تشویش شود.
4. سرعت انتشار شایعات فارغ از صحت و سقم آن و نقش موثر برخی از مردم در انتقال این‌گونه مطالب موضوعی است که باید با نگرانی از سوی جامعه‌شناسان بررسی شود. هر شایعه می‌تواند بدبینی و نگرانی را در جامعه افزایش دهد و به تفرقه‌ی هرچه بیشتر آحاد جامعه منجر شود. به همین خاطر جامعه‌شناسان برای پیشگیری و درمان این معضل اجتماعی باید چاره‌اندیشی کنند.
5. از نقطه‌نظر مذهبی شایعه مجموعه‌ای از غیبت، تهمت و گاه دشنام است که براساس نص صریح احکام اسلامی سکوت یا عدم مقابله با آن از گناهان کبیره شناخته می‌شود. حال سوال اینجاست که نقش علما و روحانیون در مقابله با این‌گونه شایعات چیست و ورود به موقع آنان در دفع این بلا از جامعه چه میزان می‌تواند دامنه‌ی شایعات را محدود کند و فضای اخلاقی جامعه را به سوی سلامت بیشتر سوق دهد./مسعود نوری/ ایرنا