وساطت رهبران چهار کشور بزرگ برای ملاقات با ترامپ

حجت‌الاسلام‌‌و‌المسلمین حسن روحانی در جلسه معاونین و مدیران وزارت امور اقتصادی و دارایی گفت: «شما در سازمان ملل دیدید که استقبال افکار عمومی دنیا از سخنان مسئولان ایرانی چه‌میزان بود و از مسئولین کاخ سفید چه مقدار بود؛ شما دیدید شورای امنیتی که تشکیل داده بودند، تا آخرین میخ را بر تابوت برجام بزنند، چگونه شورای امنیت تبدیل شد به جمع حامیان برجام؛ این درست نقطه مقابل است». وی تأکید کرد: «پس ما از‌لحاظِ سیاسی موفقیم؛ از‌لحاظِ سیاسی پیروزیم. رسانه‌ها و صدا و سیمای ما باید این موفقیت را با صدای رسا اعلام کنند».
روحانی از حضور گسترده و شکوهمند مردم ایران اسلامی در راهپیمایی 13 آبان قدردانی کرد و اظهار داشت: «مردم با حضور گسترده و شکوهمند خود در این راهپیمایی و اعلام آمادگی برای وحدت، انسجام، مقاومت و ایستادگی در برابر دشمنان، بر توطئه‌های جدید آمریکا خط بطلان کشیدند». رئیس‌جمهوری حضور گسترده مردم در مراسم باشکوه راهپیمایی اربعین حسینی را نیز که با امنیت کامل و نظم بسیار خوب برگزار شد؛ بسیار با‌معنا و پرمفهوم خواند و فرا‌رسیدن ایام رحلت نبی معظم اسلام پیامبر اکرم(ص) به‌عنوانِ فخر همه موجودات و پیامبر رحمت برای همه عالمیان و همچنین ایام شهادت پرچمدار صلح امت پیامبر حضرت مجتبی(ع) و امام هشتم(ع) را تسلیت گفت. وی با قدردانی از زحمات کرباسیان در دوران مسئولیت وزارت اقتصاد و همچنین اکرمی در دوران مسئولیت سرپرستی این وزارتخانه، به ‌گزارش مسئولان این وزارتخانه از اقدامات انجام‌شده اشاره کرد و افزود: «در‌ شرایطی‌ هستیم که بازار بورس و فرابورس ما امروز نقش بسیار خوب و سازنده‌ای داشته است. این حرف درست است که ما بخشی از مسئولیت بانک‌ها را به‌تدریج باید به بازار سرمایه منتقل کنیم و بازار سرمایه ما این توان را دارد که بخشی از نیازمندی‌ها و تجهیز منابع مالی کشور را به‌عهده بگیرد».
رئیس‌جمهوری اظهار داشت: «دولت تلاش کرد تا اوراق در جامعه جایگاه مطمئنی پیدا کند؛ چراکه این‌کار، بازار سرمایه را هم تسهیل می‌کند». وی با‌بیانِ‌اینکه چند‌بار در دولت تأکید کردم که حتی یک‌روز تأخیر؛ چه در سود اوراق و چه در بازپرداخت آن جایز نیست، گفت: «مردم باید دقیقاً بدانند دولت پای قولی که به آنها داده ایستاده است؛ این سرمایه و اعتمادی که می‌گوییم البته بسیار گسترده و وسیع است اما یک‌بخش‌ آن در‌همین‌است‌که دولت به مردم اعتماد دهد که چگونه به اوراق همانند اسکناس اعتماد ‌کنند و این در جامعه بسیار مهم است و امیدواریم از‌این‌فرصت بسیار مناسب و خوبی که در بازار سرمایه ایجاد شده؛ مخصوصاً در این شرایط بتوانیم بهره‌برداری و استفاده بیشتری کنیم». رئیس‌جمهوری با‌اشاره‌به‌اینکه تحریم هم به بازار سرمایه کمک کرده به‌این‌معنا‌که باعث شده قیمت ارز بالا برود و خود‌به‌خود به ارقام بازار سرمایه کمک کرده، گفت: «در‌عینِ‌حال، بازار سرمایه مسئولیت سنگینی هم بردوش دارد و می‌تواند در شرایط تحریم، نقشی بسیار خوب ایفا‌ء کند؛ زیرا به‌همان‌مقدار که ممکن است بانک‌ها دست‌و‌پای‌شان بسته شود، دست بازار سرمایه، بازتر خواهد بود و باید فعال شود».
روحانی ادامه داد: «در‌زمینه سهام عدالت، کاملاً موافق هستم که مردم هم سودش را بگیرند و هم بتوانند در بازار تبادل کنند؛ چون این سهام برای مردم است و آنها باید بتوانند هر‌وقت بخواهند استفاده و جابه‌جا کنند و البته این حرکت، خواص اقتصادی برای تولید کشور هم دارد و در واگذاری به بازار سرمایه و اقتصاد کمک می‌کند». رئیس‌جمهوری خاطرنشان کرد: «هر‌چه ما بتوانیم میان اقتصاد و بخش دولتی و شبه‌دولتی فاصله بیندازیم، به‌نفعِ مردم است. باید اقتصاد را به خود مردم واگذار کنیم؛ خیلی چیزها را باید به مردم واگذار کنیم. اگر مردم و سازمان‌های مردم‌نهاد، در کمک به اقشار آسیب‌پذیر درست فعال شوند، از دولت بهتر کار می‌کنند». دکتر روحانی با‌بیانِ‌اینکه اگر بتوانیم بخش‌های فرهنگی مردمی را در جامعه سازماندهی کنیم، بهتر از بخش دولتی و شبه‌دولتی می‌توانند در فرهنگ جامعه تأثیرگذار باشند، تصریح کرد: «قبل‌از‌انقلاب چه‌کسانی بودند که دین مردم و قرآن را ترویج و تبیین می‌کردند؟ پایه‌های انقلاب در همین حسینه‌ها، مساجد، حوزه‌های علمیه و هیئت‌ها استقرار پیدا کرد و اینها هیچ‌‌یک دولتی نبودند؛ همه مردمی بودند». وی با‌اشاره‌به‌اینکه بعدازانقلاب تلاش می‌کنیم که مردمی‌ها را دولتی کنیم و خیلی خاصیتی هم نمی‌بریم، گفت: «هرچه بتوانیم امور را به مردم واگذار کنیم، حتماً به‌نفعِ ماست. مردم بهتر از ما تلاش می‌کنند. این روشن است و مثال ساده عوامانه‌ این‌است‌که بخش خصوصی مغازه‌اش را کی باز می‌کند؟ ما خیلی سر وقت باشیم، ساعت 8 کارمان را شروع می‌کنیم؛ اما آن مغازه‌دار گاهی 5 صبح درِ مغازه‌اش را باز می‌کند. این نشان کار مردم و کار دولت است. از‌آن‌طرف، ساعت 4 نشده کیف‌مان را بسته و آماده فرار هستیم؛ نه ‌آماده رفتن و اگر یک‌ثانیه بخواهید اینها را نگه دارید، برای‌شان یک‌ساعت طول می‌کشد. از‌آن‌طرف، مغازه‌دار تا مشتری هست، او هم هست؛ هر‌ساعتی که می‌خواهد باشد». روحانی اظهار داشت: «اگر در دولت تا مراجعه‌کننده بود، ما هم بودیم؛ آن‌وقت بخش دولتی مثل بخش خصوصی می‌شود. ما ساعتی کار می‌کنیم، آنها هدفی کار می‌کنند و می‌خواهند زندگی و جامعه را رشد دهند؛ ولی ما می‌خواهیم ساعت‌مان را به‌نحوی پر کنیم». رئیس‌جمهوری افزود: «البته برخی مسئولیت‌های حاکمیتی همه‌جای دنیا به‌عهده بخش خصوصی نیست؛ نیروهای مسلح و بخشی از اقتصاد حالت‌های خاص خودشان را دارند؛ اما می‌توانیم بخش عمده‌ای را به مردم واگذار کنیم و این سیاست‌های اصل 44 قانون اساسی را به‌معنیِ واقعی کلمه باید اجرا و پیاده کنیم».
روحانی با‌اشاره‌به موضوع بانک‌ها در نظام اقتصادی کشور، گفت: «به آقای دژپسند گفتم که در‌این‌دوران مسئولیت، بالاترین وظیفه او، بانک و اصلاح امور بانک‌هاست. بقیه مسئولیت‌ها با همه اهمیتی که دارند، درجه 2 هستند. بانک‌ها باید به‌جایی برسند تا بتوانند به دولت کمک کنند». رئیس‌جمهوری افزود: «در شرایط کنونی، بانک‌ها گاهی به ما کمک می‌کنند، گاهی بار بر دوش ما می‌گذارند. همه این نقدینگی که ما از آن شکایت داریم و می‌گوییم غول نقدینگی و کجا خوابیده و کجا حرکت می‌کند. چه‌کسی این نقدینگی را درست می‌کند؟ ممکن بود در زمانی دولت نقدینگی ایجاد و استقراض کرده و پایه پولی را بالا ببرد؛ اما الان که این‌گونه نیست و ما که پایه پولی را بالا نمی‌بریم». رئیس‌جمهوری با‌بیانِ‌اینکه رشد نقدینگی در دولت یازدهم و دوازدهم، عمدتاً مربوط به پایه پولی نبوده و به ضریب فزاینده مربوط می‌شود، گفت: «آنجا هم که این افزایش به پایه پولی مربوط می‌شود، دولت نیست که این پایه پولی را بالا می‌برد، عمدتاً بانک‌ها هستند. بانک‌ها پایه پولی را بالا می‌برند؛ یعنی از یک‌طرف با یک‌دست به مردم خدمت می‌کنند، با ‌دستدیگر، فشار بر جامعه می‌آورند». روحانی با‌تأکید‌بر‌اینکه بانک‌ها باید سالم‌سازی شوند، افزود: «متأسفانه یا خوشبختانه، امروز اقتصاد وصل به بانک‌هاست. به‌تدریج باید این وابستگی و تکیه اقتصاد به بانک‌ها را به بازار سرمایه شیفت کنیم. بانک مسئولیت بسیار سنگینی دارد؛ وقتی آمار اضافه‌برداشت را ماهانه یک‌بار نگاه می‌کنم، بعضی‌از‌آنها تکان‌دهنده است. بانک‌های خصوصی که وضع‌شان خیلی بد است. بعضی از بانک‌های دولتی هم وضع‌شان خوب نیست؛ این وسط خصولتی هم که هستند». رئیس‌جمهوری اظهارداشت: «این مشکل جدی‌ست. این هنر نیست که از منابع بانک مرکزی استفاده کنیم. چرا استفاده کنید؟ خود دولت از منابع بانک مرکزی استفاده می‌کند و به تولیدکننده می‌دهد. شما کاری نکردید؛ پس‌اندازی را از مردم گرفتید، چه مقدارش را استفاده کردید و چه کار کردید؟ چقدر از پول‌های‌تان منجمد است؟ از آنها بگذریم، شرکت‌های‌تان چه‌کار می‌کند؟» روحانی تصریح کرد: «به آقای دژپسند گفتم اولین مسئولیت شما در وزارت اقتصاد، مسئولیت اصلاح نظام بانکداری‌ست و شما کاری کنید که اولاً بانک‌ها از بنگاه‌داری خارج شوند. در‌حالِ‌حاضر تسهیلاتی که بانک‌ها می‌دهند، اول به بنگاه‌های خودشان می‌دهند. بانک باید از بنگاه‌داری خارج شود تا بتواند عادلانه رفتار کند».
روحانی با‌تأکید‌بر‌اینکه تحریم را باید به‌خوبی بشکنیم و این‌کار را خواهیم کرد، اظهار داشت: «با کمک مردم و با اتحاد و وحدتی که در جامعه هست، باید به آمریکایی‌ها با زبان روشن تفهیم کنیم که با زبان زور و فشار و تحریم و تهدید با ملت بزرگ ایران حرف نزنند. باید برای همیشه تاریخ تنبیه شوند.با قلدرمآبی در برابر یک ملت بزرگ و با سابقه کهن فرهنگی، ایستادن و هر‌روز بهانه‌ای را درست‌کردن؛ این، برای ملت ایران غیرقابلِ‌قبول است». رئیس‌جمهوری گفت: «امروز، کاری که آمریکایی‌ها انجام می‌دهند، صرفاً فشار به مردم است؛ فشار به هیچ‌جای دیگر نیست. به مردم و به ملت‌های دیگر و به شرکت‌های دیگر و به دولت‌های دیگر است. امروز تنها ما از سیاست‌های آمریکا عصبانی‌ نیستیم؛ حتی شرکت‌ها و دولت‌های اروپایی‌ هم از سیاست‌های آمریکا عصبانی هستند». روحانی افزود: «فکر نمی‌کنم در تاریخ آمریکا کسانی به کاخ سفید آمده باشند که تا‌این‌حد، ضدِقانون و معاهدات بین‌المللی باشند. من به‌یاد ندارم. همه آنها تخلفات قانونی داشتند ولی اینها سرآمد تخلفات هستند. ندیدم در کاخ سفید گروهی روی کار بیایند مثل این‌دوره نژادپرست باشند. از گروهی که هم نژادپرست هستند و هم به قوانین و مقررات بین‌المللی اعتنا نمی‌کنند، چه توقعی از آنها داریم؛ همین شرایطی‌ست که امروز می‌بینیم». روحانی گفت: «این ما نیستیم که دل‌مان می‌خواهد این‌دوره حکومت آمریکا خیلی‌کوتاه و کوتاه‌تر شود؛ متحدین اروپایی خودشان در جلسات به خود من می‌گویند که یکی‌از آرزوهای‌شان این است. بعد‌از‌آن مرتب برای ما پیغام می‌دهند که بیایید با هم مذاکره کنیم. مذاکره برای چه‌چیزی انجام دهیم؟ شما اول آن مذاکره‌ای که انجام دادیم و به نتیجه رسیدیم، به آن احترام بگذارید تا زمینه برای مذاکره بعدی درست شود. در همین ایامی که نیویورک بودم، رهبران چهار کشور بزرگ، واسطه شده بودند که با رئیس‌جمهوری فعلی آمریکا ملاقات کنم؛ در‌حالی‌که این موضوع نیاز به واسطه و این‌قدر پیغام ندارد؛ به تعهدات عمل کنید، با هم صحبت می‌کنیم». رئیس‌جمهوری اضافه کرد: «ما برای حرف‌زدن مشکل نداریم؛ به‌شرطِ‌اینکه طرف ما، طرفی باشد برای حرف، قول و عهد خودش ارزش قائل باشد. اگر طرف مقابل به عهد و به پیمانش ارزش قائل باشد، حرف‌زدن مشکلی ندارد. آدم می‌تواند بنشیند حرف بزند و به‌نتیجه برسد».
روحانی با‌اشاره‌به‌اینکه باید متحد باشیم و مسائل جناحی را کنار بگذاریم، افزود: «این نمی‌شود که پس‌از یک انتخابات، 2.5‌سال دنبال آن انتخابات بوده و همان رقابت را می‌خواهیم ادامه دهیم. تا می‌خواهد تمام شود، انتخابات بعدی شروع می‌شود و دوباره شروع به رقابت می‌کنیم؛ انتخابات در ایران زیاد داریم؛ حداقل هر دوسال یک‌بار انتخابات داریم؛ دو،سه‌ماه‌قبل آن عیب ندارد جناح‌ها رقابت کنند؛ اما وقتی تمام شد، روز بعد باید بشود رفاقت؛ نه رقابت». رئیس‌جمهور گفت: «دموکراسی در دنیا یک چهارچوب و معیاری دارد. حزب‌بندی یک معیاری دارد. دولت و رئیس‌جمهوری که انتخاب شدند و نمایندگان مجلس که به وزرا رأی دادند؛ دیگر این دولت برای همه جناح‌ها و همه ملت ایران است. چه خاصیتی دارد که هر‌روز، همدیگر را اذیت می‌کنیم؛ چه‌کار می‌خواهیم بکنیم و دنبال چه هستیم؟»