در جبهه غرب خبری نیست؟ هست!
پنهانکاری «پنتاگون» درموردِ واقعیتهای «عینالاسد»
درحالیکه هنوز اخبار متناقضی ازسوی مقامهای آمریکایی از پیامدهای حمله موشکی 18 دیماه ایران به پایگاه عینالاسد منتشر میشود، سیاست درپیشگرفتهشده پنتاگون با انتشار قطرهچکانی واقعیتهای این حمله؛ ازجمله میزان خسارت، زخمی و حتی کشتهها، این پرسش را مطرح کرده که وزارت دفاع آمریکا با پنهانکاری از کاخ سفید و رسانهها، بهدنبال چیست؟ بهگزارشِ ایرنا؛ ۱۱روز از حملات موشکی ایران (۱۸ دیماه) به پایگاه عینالاسد آمریکا در عراق میگذرد؛ واکاوی تحولات رخداده ازآنزمان، مسیری را ترسیم میکند که تاکنون در سیاست خارجی و دفاعی آمریکا، سابقه نداشته است.
عینالاسد که از پایگاههای نیروهای مسلح عراق و آمریکا محسوب میشود، در استان انبار عراق واقع است. این پایگاه در زمان صدام حسین «قادسیه» نام داشت و ساخت آن به پایان دهه ۱۹۷۰ و اوایل ۱۹۸۰ میلادی بازمیگردد که پس از حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳، این پایگاه دراختیار نیروهای آمریکایی قرار گرفت. بعد از اقدام تروریستی کاخ سفید در بهشهادترساندن سردار سلیمانی و پاسخ موشکی ایران با حمله به پایگاه آمریکا در عراق، واکنش کاخ سفید بهطور سینوسی، با ابهامات زیادی مواجه شده است. واکنش ابتدایی مقامهای نظامی آمریکایی به پیامدهای این حمله، گزارش به دونالد ترامپ و نشست خبری او در صبح روز بعد، بااعلاماینکه حمله ایران، هیچ تلفات و مجروحی نداشته شروع شد و اینکه کاخ سفید، بهدنبال جنگ نیست و به تنشها ادامه نمیدهد؛ اما بهتدریج، مقامهای آمریکایی از روزهای بعد حمله موشکی ایران، با سیاست «قطرهچکانی» تلاش میکنند واقعیتهای پنهانشده از این حملات را اطلاعرسانی کنند؛ دراینرابطه پنجشنبه (۲۶ دیماه) ائتلاف بینالمللی ضدداعش بهسرکردگی آمریکا اذعان داشت که در حمله موشکی ایران، ۱۱ نظامی آمریکایی آسیب دیدهاند. این ائتلاف در بیانیه خود اعلام کرد؛ درحالیکه هیچ نیروی نظامی در حمله ایران به عینالاسد کشته نشدند، چند نظامی بهدلیل علائم آسیب مغزی ناشی از انفجار، تحت مداوا قرار گرفته و همچنان تحتمعاینه هستند. اعلام این مواضع، با واکنش پنتاگون همراه شد؛ بهگونهایکه مقامهای وزارت دفاع آمریکا مجبور شدند از موضع خود کوتاه بیایند. بیل اوربان؛ سخنگوی پنتاگون روز جمعه (۲۷دیماه) اعتراف کرد که ۱۱نفر از نظامیان آمریکایی در عینالاسد پس از حمله موشکی ایران به این پایگاه آمریکایی، دچار آسیب مغزی شدند. او درحالیکه همچنان مدعی شد هیچ نیروی ایالات متحده در حمله ۸ ژانویه ایران به پایگاه هوایی عینالاسد کشته نشده، تائید کرد که چندنفر بهدلیل مشاهده علائم آسیب مغزی ناشی از انفجار، معالجه شدند و همچنان ارزیابیها دراینزمینه ادامه دارد. بهگفته سخنگوی پنتاگون؛ برخی نظامیان آمریکایی نیز برای اقدامات احتیاطی و مراقبتهای لازم به پایگاههای آمریکا در کویت و آلمان منتقل شدهاند و پس از اطمینان از سلامتشان، به کشور عراق برمیگردند. این اعتراف پنتاگون درحالی صورت میگیرد گه دولتمردان آمریکایی؛ از دونالد ترامپ (رئیسجمهوری) تا مارک اسپر (وزیر دفاع) از ابتدای حمله موشکی ایران، اظهاراتی ضدونقیض درباره پیامدها و خسارات در پایگاه هوایی عینالاسد اعلام کردهاند که مغایر با گزارش مقامهای دولتی و حتی رسانهها بود.
پس از حملات موشکی ایران به پایگاه نظامیان آمریکایی در عراق، گمانهزنیهای رسانهای بسیاری درباره وضعیت این پایگاه شکل گرفت؛ مقامهای آمریکایی؛ از رئیسجمهوری تا پنتاگون، از زمان حمله موشکی ایران به پایگاه هوایی عینالاسد، همه تلاش خود را برای پنهانکردن تلفات این حمله انجام دادند. ابتدا ترامپ ساعاتی پس از موشکباران ایران، در توئیتی، با دستپاچگی اعلام کرد: «همهچیز خوب است. موشکهایی از ایران بهسوی دو پایگاه واقع در عراق شلیک شد. ارزیابی تلفات و خسارتهای درحالانجام است. تا حالا همهچیز خوب بوده. فردا صبح یک سخنرانی خواهم داشت». او در اولین نطق رسانهای خود پس از آنچه رهبر معظم انقلاب، «سیلی» ایران درپی اقدام تروریستی آمریکا در بهشهادترساندن سردار قاسم سلیمانی عنوان کرد، به یک یادداشت توئیتری بسنده کرد؛ اما رئیس کاخ سفید، روز بعد برای ارائه این سخنرانی که بیش از ۳۰دقیقه تأخیر داشت و چرایی آن هنوز اعلام نشده، باحضور مایک پنس (معاون اول)، مارک اسپر (وزیر دفاع)، مایک پمپئو (وزیر امور خارجه)، مارک میلی (رئیس ستاد مشترک ارتش) و دیگر فرماندهان نظامی ارشد این کشور، در مقابل دوربینها حاضر شد و درحالیکه نگرانی و ترس در چهرهاش هویدا بود، مدعی شد: «هیچ سرباز آمریکایی آسیب ندیده و آسیب اندکی به پایگاه نظامی وارد شده است. نیروهای بزرگ ما برای همهچیز آمادهاند؛ اما بهنظر میرسد ایران درحالکاهش اقدامات خود است. این، اقدام خوبی برای همه طرفهای درگیر و جهان است». چنین اظهاراتی؛ آنهم درحالیکه پیش از پاسخ موشکی ایران، ترامپ شاخوشانه کشیده بود که هر واکنش ایران را باشدت، پاسخ میدهد؛ سبب شد تا نگاه تحلیلگران آمریکایی اینباشدکه کاخ سفید، انتظار چنین پاسخی از ایران را نداشت و نمیداند پیامد اقدامات بعدی واشینگتن، با چه شدتی ازسوی ایران، پاسخ داده خواهد شد.
دراینرابطه، باربرا اسلاوین؛ کارشناس ارشد اندیشکده شورای آتلانتیک گفت: «واکنش حسابشده ایران بهگونهای بود که به ترامپ اجازه داد عقب نشسته و به تنش دامن نزند. البته ترامپ ادعا کرد که پاسخ ایران شدید نبود و حتی گفت که تلفات نداشتیم. بعد مشخص شد که دروغ گفته و تعدادی از سربازان آمریکایی مجروح شده و تحتدرمان قرار گرفتهاند. بااینحال، بسیار کمک کرد که مسئله بالا نگیرد». در بررسی اینمسئله، میتوان به اخبار درزشده از آثار این حمله اشاره کرد؛ یکروز پس از حمله موشکی ایران به این پایگاه، جک خوری؛ روزنامهنگار اسرائیلی که در «هاآرتص» قلم میزند، در توئیتر انگلیسی خود، از «انتقال ۲۲۴ نظامی زخمی آمریکایی به تلآویو» خبر داد. او نوشته بود: «براساس گزارشهایی که به هاآرتص رسیده؛ ساعاتیپیش، یک هواپیمای آمریکایی حامل سربازان مجروحشده در حمله موشکی ایران به پایگاه عینالاسد، در تلآویو بهزمین نشست. براساس این منابع اطلاعاتی؛ ۲۲۴ سرباز زخمی، به مرکز بیمارستانی سوارسکی تلآویو منتقل شدهاند». ساعتی پس از این توئیت، حساب انگلیسی این روزنامهنگار صهیونیستی بسته و در توجیه آن، هکشدن توئیتر اعلام شد! بااینحال، دقایقیبعد نیز او در توئیتر عبری خود مدعی شد که توئیتر انگلیسی ندارد؛ آنهم درحالیکه بررسیها نشان داد او پیشازاین، در نوشتههای خود در فضای وب نیز آدرس همین صفحه مسدودشده را بهعنوان آدرس توئیتر انگلیسیزبان خود ذکر کرده بود. البته این تنها نشت اطلاعات از واقعیتهای پیامد حمله موشکی ایران به پایگاه آمریکایی نبود؛ هفتهنامه «نیوزویک» (وابسته به مؤسسه واشینگتن پست) نیز در مطلبی، از کشتهشدن حدود ۲۷۰ نظامی آمریکایی در این حمله سهمگین خبر داد. بااینحال، پس از دقایقی و بدون توضیح قبلی، این خبر را اصلاح و تعداد کشتههای آمریکایی را از آن حذف کرد. با وجود انتظار رسانهها برای نشاندادن تصاویری از پایگاه عینالاسد و هماهنگی برای اعزام خبرنگاران غربی؛ تنها خبرنگاری که چندروزبعد پس از پاسخ موشکی ایران توانست وارد پایگاه آمریکایی شود، گزارشگر شبکه آمریکایی «سیانان» بود. او در گزارشی از داخل این پایگاه نظامی پس از هدفقرارگرفتن، از ویرانی وسیع آن خبر داد و با بهت و حیرت به آسیبهای سنگین واردشده اشاره کرد و گفت: «مگر میشود با این حجم خسارتها و ویرانیهای بالا، کسی کشته نشده باشد؟!»
طبق گزارشهای میدانی، خسارات سنگینی بر این پایگاه وارد شده و بسیاری از ناظران و تحلیلگران حوزه دفاعی براینباورند که وزارت دفاع آمریکا بهعمد بهدنبال پنهانکاری دراینموضوع است. شبکه خبری «سیانان»، روز شنبه در گزارشی به تناقضگویی مقامهای پنتاگون درارتباطبا تلفات ناشی از حملات موشکی ایران به پایگاه عینالاسد پرداخت که ازسوی آمریکا اعلام شده ۱۱نفر از پرسنل این پایگاه دچار عوارض مغزی و روانی شدهاند. «سیانان» در تارنمای خبری خود نوشت: «چندین پرسنل نظامی پایگاه عینالاسد آمریکا در عراق در جریان حمله موشکی هشتم ژانویه (۱۸ دیماه) ایران برخلاف اعلام قبلی پنتاگون؛ دچار جراحات ناشی از این حمله شدند». این رسانه با یادآوری اینکه آمریکا در برآوردهای اولیه خود درپی این حملات موشکی، اشتباه کرده، نوشت: «صدمات واردشده به نظامیان آمریکایی مستقر در این پایگاه جدیتر از برآوردهای اولیه پنتاگون حکایت دارد». نیز خبرنگار «بیبیسی» در آمریکا در گزارشی، از اخبار جدید از زخمیشدن چند نظامی آمریکایی در حمله موشکی سپاه به عینالاسد و افزایش انتقادها از پنهانکاری مقامهای آمریکایی خبر داد و گفت که پس از انتشار بیانیه وزارت دفاع آمریکا مبنیبر نداشتن تلفات و زخمی، برخی مقامهای پیشین وزارت دفاع، آنرا سؤالبرانگیز دانستهاند. این منتقدان معتقدند که احتمالاً پنتاگون در ساعات اولیه، آمارهای دقیقی از تلفات در عینالاسد دراختیار ترامپ قرار نداده تا ترامپ بهسمت درگیری بیشتر نرود.
ورای گفتههای مقامهای آمریکایی؛ تصاویر هوایی، نهتنها روایتی متفاوت از صحبتهای ترامپ و پنتاگون را آشکار میسازد؛ بلکه نشان میدهد که ایران توانسته قدرت موشکی خود را بسیار توسعه دهد. برایناساس، انتظار میرود پنتاگون برای سرپوشگذاشتن از عمق فاجعه این حمله بر نیروهای آمریکایی و خسارت واردشده به این تجهیزات آنها در این پایگاه، رویه اطلاعرسانی قطرهچکانی را به شیوهای ادامه دهد؛ آنهم به دو دلیل؛ یا ترامپ از همه ماجرای رخداده در پایگاه عینالاسد اطلاع دارد و برای پرهیز از فشار داخلی، سکوت اختیار کرده یا اینکه مقامهای پنتاگون، بهدلیل روحیه احساسی و خارج از تعقل او، اطلاعات ناقصی به رئیسجمهوری دادهاند تا جلوی پیامدهای بیشتر افزایش تنشها با ایران را بگیرند. البته نکته مهمترآنکه ترامپ در سال منتهی به انتخابات ریاستجمهوری قرار دارد و احتمال میرود او به وزارت دفاع و سایر مقامها دستور داده از اطلاعرسانی درباره میزان خسارت و ... حمله موشکی ایران مخفیکاری کرده تا او همچنان عرصه رقابت با حزب رقیب را حفظ کند. با وجود این تحلیلها، باید منتظر بود که در روزهای آینده اطلاعات بیشتری از آثار و پیامدهای حمله موشکی ایران به پایگاه آمریکا در عراق آشکار، تا چرایی این روند مخفیکاری بیشازپیش روشن شود.