سخن مدیرمسئول
۳۰درصد روستاهادر‌آستانه فرونشست و سیلاب
علی‌اکبر بهبهانی
این‌روزها تقریباً در همه کشورها، مردم و سازمان‌ها، بدجوری به جان زمین افتاده‌اند و به‌هرنوع که بخواهند برای تخریب آن اقدام می‌کنند. در زمین به‌هر‌اندازه اراده کنند، کشت می‌کنند؛ ساخت‌وساز می‌کنند؛ خاک‌برداری می‌کنند و خلاصه بدجوری به محیط زیست خود ظلم و ستم روا می‌دارند؛ تاجایی‌که کم‌کم همه مردم دنیا از تخریب زمین، به شکوه افتاده‌اند؛ به‌قول شاعر معاصر؛ سروناز بهبهانی، این‌قدر زمین تنگ و تنهاست که وقتی حرف از دلتنگی‌هاست، می‌توان گفت «دلم به وسعت تنهایی زمین تنگ است». به‌راستی زمین خیلی تنهاست؛ تاجایی‌که در پاره‌ای از کشورها، حتی خاک آن‌را به بیگانگان می‌فروشند و معمولاً جفا در روستاها و بخش‌های دورافتاده کشور، به زمین بسیار بیشتر می‌شود؛ به‌نحوی‌که اخیراً برآورد شده است که ٣٠درصد روستاهای کشور در‌آستانه فرونشست و سیلاب‌ها هستند. بدین‌نحو‌که وقتی قسمت‌های روی سطح زمین را با جابه‌جایی خاک آن و ساخت‌وساز و انبوه‌سازی مسکن و تخریب‌های نابجا، ویران می‌کنند، یا با حفر چاه‌های عمیق، حفره و سفره‌های زیرزمینی را از آب تهی می‌کنند، همواره می‌بینیم و می‌شنویم که فلان روستا در فلان شهر، زمین دچار رانش شده و عده‌ای را به کام مرگ گرفته است یا در فلان بخش کشور، زمین کاملاً نشست کرده است یا سیلاب‌ها باعث ایجاد حفره‌هایی عمیق در زمین شده است که همه این‌ها از مصائبی‌ست که بشر به‌دست‌خود به زمین وارد می‌کند. حتی در امر کشاورزی، که دین مبین ما توصیه بسیار برای کاشت در زمین می‌کند و کشاورزی را تا حد ثواب توصیه می‌کند، این‌روزها شاهدیم که به‌جهت برداشت محصول بیشتر و تنوع در کشت آن‌چنان به جان زمین افتاده‌اند، که بیچاره زمین فرصت و مجال نفس‌کشیدن ندارد. حال‌آنکه علمای کشاورزی و متخصصان ویژه زمین‌شناسی را اعتقاد بر‌آن‌است‌که نباید در تمام سال در زمین کشاورزی شود؛ یعنی در یک فصل گندم، در فصل دیگر سیب‌زمینی و پیاز و در فصل بعدی چغندر کاشته شود که در‌این‌صورت زمین فاقد قوت شود؛ اما می‌توان در دو فصل و با کاشت دو محصول، زمین‌ها را همیشه مساعد برای کشت و زرع کرده و از آن محصول پرکالری برداشت کرد، تا بدین‌وسیله همیشه زمین‌های ما آماده بهره‌برداری باشند. ازسوی‌دیگر، پاره‌ای از اوقات می‌بینیم که ساختمانی در خود فرومی‌رود و تلفات جانی و مالی بسیاری وارد می‌کند که دلیل و عامل اصلی این ریزش، خالی‌کردن زمین و سفره‌های زیرزمینی از آب است. متأسفانه پاره‌ای از اوقات حتی در شهرهای بزرگ کشورمان و به‌خصوص در تهران و در خیابان‌های اصلی دیده‌ایم که به‌یک‌باره زمین دهان باز کرده و چندین خودرو را در خود فرومی‌برد که حاصل خالی‌شدن سفره‌های زیرزمینی‌ست و اینجاست که واقعاً حس می‌کنیم ما انسان‌ها، چقدر به زمین ستم روا کرده‌ایم و چقدر این زمین را تنها و بی‌یاور کرده‌ایم و چگونه با سرزمینی که در آن زیست می‌کنیم، نامهربانی و ناروایی می‌کنیم. امیدواریم که در کشور ما بالاخره زمین‌شناسان و کارشناسان کشت و زرع و بسازوبفروش‌ها، در‌کنار‌هم، برای حفظ و نگهداری زمین از هیچ کوششی فروگذار نکنند. درنهایت همه ما مستأجران این کره خاکی هستیم و شرط صواب حکم می‌کند جایی را که روزگار به ما برای مدتی به امانت واگذار کرده است، باید در حفظ و نگهداری آن همت و کوشش لازم را داشته باشیم و ما این زمین را که پیشینیان به امانت به ما سپرده‌اند، سالم و دست‌نخورده به نسل بعدی واگذار کنیم که این طریق، عین مصلحت است و برای همیشه تاریخ، کشوری پایدار و پابرجا خواهیم داشت.