اگر ماه نباشد چه اتفاقی برای زمین میافتد؟
همانطورکه میدانید، ماه به دور زمین میچرخد و طبق قانون نیوتن، دو جسم زمین و ماه بهعلت جرمهای بالا روی حرکت یکدیگر تأثیر میگذارند. در این مقاله میخواهیم به این فرضیه رسیدگی کنیم که تاچهحد ماه روی زمین تأثیر دارد. ماه همواره یکی از مهمترین مؤلفههای سازنده در ایجاد شرایط مناسب برای تکامل حیات در زمین بهشمار میرود، اما یافتههای علمی اخیر نشان میدهد زمین آن قدرها هم که تصور میشده وابسته به وجود ماه نیست.
ژاک لاسکار؛ ستارهشناس فرانسوی در سال ۱۹۹۳ با انجام محاسبات پیچیده ریاضی به این نتیجه رسید که وجود گرانش ماه در ثابت نگهداشتن انحراف محوری زمین حیاتیست. انحراف محوری زمین در تعیین الگوی آبوهوایی نقش بسیارمهمی دارد و اگر دائم درحال تغییر باشد باعث بروز یک شرایط آبوهوایی بهشدت متغیر میشود که تبعات زیستمحیطی آن آرامش ساکنان زمین را مختل خواهد کرد.
لاسکار معتقد است ما زمینیها بسیار خوشاقبال هستیم که قمری به این بزرگی بالای سرمان در آسمان داریم. هیچکدام از سیارههای سنگی منظومه شمسی از این موهبت برخوردار نیستند. مریخ یا همان سیاره سرخ دوماه کوچک دارد که با نامهای فوبوس و دِیموس شناخته میشوند. اینها درواقع سیارکهایی بودهاند که در مدار مریخ به دام افتاده و البته تأثیر چندانی روی مریخ ندارند. ازاینرو، انحراف محوری مریخ میلیونهاسال است که مرتباً تغییر میکند و حتی گاهی انحراف محور چرخشی آن به بزرگی حداقل ۴۵درجه میرسد. اما این خوشاقبالی زمینیها در داشتن یکماه منحصربهفرد فقط حاصل یک اتفاق بود. ۴٫۵میلیاردسال پیش، یک سیاره یا سیارک عظیم (تقریباً بهاندازه مریخ) با زمین برخورد کرد و از خردهسنگهای حاصل از این انفجار مهیب، ماه شکل گرفت. براساس فرضیه زمین کمیاب، «پیتر وارد» و «دونالد براونلی» در کتابی با همین عنوان استدلال کردند که فقط در سیارههای بسیار معدودی همهچیز برای تکامل حیات مهیاست. حال یافتههای اخیر حاکیازآناستکه باید در تحلیلهای پیشین شک کرد.
جک لیسوئر از مرکز تحقیقات آمِس ناسا، جیسن بارنز از دانشگاه آیداهو و جان چمبرز از موسسه علوم کارنِگی به اتفاق نشان دادند که اگر ماه نبود چه اتفاقی برای زمین میافتاد. پژوهشگران دریافتند درصورت نبود ماه فقط 10درجه به انحراف فعلی محور چرخشی زمین که ۲۳٫۵درجه است، اضافه خواهد شد. مثلاً اینکه طول یک شبانهروز کمتر از 10ساعت میشد.
فاطمه پایگذار
پایه ششم
مدرسه شهید اتحادی