رئیس پژوهشگاه علوم و فنون هستهای:
در کنگره جهانی روسیه موفق ظاهر شدیم
رئیس پژوهشگاه علوم و فنون هستهای گفت: «عمده فعالیتهای پژوهشگاه علوم و فنون هستهای در حوزه پژوهش است. دستاوردهای ما در ۱۴۰۲ دراینبخش بسیارگسترده بوده بهطوریکه دراینمدت شاهد ۴۰ دستاورد شاخص بودیم که در نمایشگاهها و رویدادهای برگزارشده درطولسال ارائه شد». سید امیرحسین فقهی درباره عملکرد این معاونت گفت: «عملکرد پژوهشگاه در سال قبل را میتوان در چندبخش دستهبندی کرد؛ در حوزه پژوهشمحور عمده تلاشهای ما معطوف به شتاببخشیدن به دریافت نتایج مؤثر از پژوهشها و توسعه همکاریها با مراجع و مراکز پژوهشی و نیز رفع نیازهای پژوهشی صنعت بوده است». وی تأکید کرد: «حجم قراردادها یکی از شاخصهای نشاندهنده میزان مراجعه صنعت به پژوهشگاه علوم و فنون هستهایست که روند افزایشی قراردادهای فیمابین صنعت و پژوهشگاه نشاندهنده هدفمندشدن فعالیتهای پژوهشگاه درراستای توسعه همهجانبه سرفصلهای گوناگون صنعت هستهایست». فقهی درباره مهمترین دستاوردهای پژوهشگاه علوم و فنون هستهای در ۱۴۰۲ توضیح داد: «مهمترینشان شامل ساخت رادیوداروهای تشخیصی و درمانی برای انواع سرطانها، تولید کیک زرد از اسیدفسفریک در مقیاس نیمهصنعتی در حوزه تأمین مواد اولیه سوخت هستهای، سامانه تصویربرداری یا پردازش دادهها، جداسازی سزیم-۱۳۷ از محصولات شکافت، کشاورزی هستهای و قارچکشهای زیستیست که بخشی از این دستاوردها در پارسال رونمایی شد و به اطلاع ملت بزرگ ایران اسلامی رسید و بخشیازآنها نیز در جشن گرامیداشت روز ملی فناوری هستهای در سال ۱۴۰۳ رونمایی و بهرهبرداری خواهد شد». وی ادامه داد: «ما موفق شدیم از ایزوتوپهای دارای کاربرد پزشکی صنعتی موجود در نمونههای پرتودهی شده نیز استفاده کنیم و امسال به اینکار ادامه میدهیم زیرا بشر در سالهای گذشته توانسته کاربردهای فراوانی برای این ایزوتوپها پیدا کند و از این عناصر بسیارارزشمند بهخوبی بهره ببرد». وی ادامه داد: «افزایش همکاری با مراکز علمی و صنعتی مرتبط با صنایع هستهای در داخل و نیز برقراری زمینههای ارتباط و همکاری علمی با مراکز آموزشی و پژوهشی در کشورهای دارای فناوری صلحآمیز هستهای جزو برنامههاییست که سال ۱۴۰۳ دنبال خواهد شد». وی تصریح کرد: «در حوزه اجرایی نیز دستاوردهای بسیارارزشمندی داشتهایم بهطوریکه پروانه چهار راکتور تحقیقاتی تحتمدیریت پژوهشگاه علوم و فنون هستهای پسازمدتها از مرکز نظام ایمنی هستهای کشور اخذ شد که باید از تلاشهای صورتگرفته دراینمرکز تشکر کنم زیرا منجر به اطمینانخاطر بهرهبرداران راکتورها خواهد شد». وی عنوان کرد: «تعمیرات اساسی راکتور تحقیقاتی شهید فخریزاده (راکتور تهران) پسازسالها انجام شد که خوشبختانه بدینترتیب کیفیت کار بهرهبرداری از این راکتور افزایش چشمگیری یافت. همچنین این آمادگی وجود دارد که بهصورت پیوسته و در مدتزمان طولانی بتوانیم به شرکتها و مجموعههای صنعتی که به فناوری پرتودهی نیاز دارند، خدمات ارائه دهیم». وی خاطرنشان کرد: «در سال ۱۴۰۲ توانستیم حضور موفقی در سومین کنگره جهانی دانشمندان جوان روسیه داشته باشیم و متخصصان ما دراینکنگره بسیارموفق ظاهر شدند و توسط مقامات روسیه از آنها تقدیر و تشکر شد. اینرویداد بینالمللی بازتاب رسانهای گستردهای داشت و نیز گزارشهایی از ایستادگی مردم ایران و پیشرفت صنعت هستهای در شرایط تحریمهای سنگین و همهجانبه منتشر شد». وی افزود: «همچنین در سال ۱۴۰۲ همکاریهای پژوهشی را با مؤسسات علمی کشور روسیه درزمینه توسعه فناوری صلحآمیز هستهای آغاز کردیم که ما بهعنوان متولی امر موظفیم تمام زیرمجموعههای سازمان انرژی اتمی ایران را در حوزههای تحقیقاتی دراینهمکاری بینالمللی حمایت و نیازهای پژوهشی آنها را برطرف کنیم. در حوزه ساخت رادیوداروها نیز به توافقی دست یافتیم و امیدواریم امسال بتوانیم این توافقنامهها را اجرایی کنیم و به دستاوردهای ارزشمندی نه بهعنوان خریدار فناوری بلکه بهعنوان یک شریک فعالیت تحقیقاتی درهمکاریبا دانشمندان و متخصصان کشور روسیه دست یابیم». وی تصریح کرد: «همکاریهای علمی پژوهشگاه در سطوح مختلف براساس اهداف کلان صنعت هستهای کشور با تلاش پژوهشگران درجریان است؛ عضویت در کنسرسیوم تحقیقات نوترون و راکتور تحقیقاتی PIK روسیه، تفاهم با دانشگاه تومسک روسیه جهت ارتقای همکاری علمی و پژوهشی و ایجاد شرایط عضویت در کنسرسیوم بینالمللی MBIR از دیگر دستاوردهای مهم ما در ۱۴۰۲ بود». معاون سازمان انرژی اتمی ایران درباره سایر فعالیتهای این معاونت توضیح داد: «پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، مرکز بهرهبردار راکتور ۱۰مگاواتی اصفهان است و مسؤولیت راهبری اجرای پروژه و اخذ مجوزها و نظارت بر حسن پیشرفت پروژه را برعهده دارد و اینمسئله را باجدیت دنبال میکنیم و در پژوهشگاه مدیریتی برای انجام این فعالیتها، تأسیس کردهایم». وی تصریح کرد: «مشابه اصفهان کار دومورد راکتور تحقیقاتی کوچکتر از جنس آموزشی در استان فارس را نیز آغاز کردهایم. همانطورکه میدانید در آینده عمده راکتورهای قدرت قرار است در سواحل خلیجفارس ساخته شود، بنابراین نیاز است تا استان معین برای پشتیبانی و خدماترسانی و نیز تأمین و تربیت نیروی انسانی موردنیاز وجود داشته باشد که فارس را برای اینمنظور انتخاب کردهایم و در دولت سیزدهم و با کمک استانداری فارس و دانشگاه شیراز ۱۰۰هکتار زمین در جای مناسبی دراختیار پژوهشگاه علوم و فنون هستهای قرار گرفته و نسبت به احداث زیرساختهای موردنیاز برای راکتور تحقیقاتی و توسعه آن به سایر حوزههای اقدام شده است». فقهی توضیح داد: «برنامهریزی برای ایجاد قطب علمی، آموزشی و مرکز تخصصی تربیت نیروی انسانی موردنیاز صنعت هستهای کشور در منطقه جنوب، در مجتمع تحقیقات انرژی و فناوری استان فارس باتکیهبر آموزش بهمنظور تربیت نیروی انسانی موردنیاز صنعت هستهای کشور و ایجاد اشتغال پایدار برای دانشجویان دانشگاههای ایناستان، خدمات پژوهشی به شرکتهای نوآور و دانشبنیان برای انجام تحقیقات و ایجاد بستر برای واحدهای رشد و نوآوری ایجاد میشود. امیدوارم در سال ۱۴۰۳ سایت هستهای استان فارس شروعی قدرتمند داشته باشد و در آینده بتواند کمکهای فراوانی را به صنعت هستهای ارائه کند».
زهرا علیدادی/ مهر