موفقیت در انتقال هدفمند دارو به بافت‌های سرطانی

محققان دانشگاه علوم پزشکی تبریز نانو حاملی هوشمند در مقیاس آزمایشگاهی سنتز کرده‌اند که قادر است داروی ضد سرطان را به صورت هوشمند و هدفمند به بافت سرطانی انتقال دهد. امروزه سرطان دومین عامل مرگ‌ومیر در جهان محسوب می‌شود که پیش‌بینی می‌شود در سال‌های آینده به اولین عامل مرگ‌ومیر تبدیل شود. بنابراین ارائه و معرفی داروها و راه‌های متفاوت جهت درمان سرطان ضروری به نظر می‌رسد. دکتر حامد همیشه‌کار محقق دانشگاه علوم پزشکی تبریز با بیان این مطلب که داروهای ضد سرطان به صورت غیرانتخابی عمل می‌کنند و با تخریب بافت غیرسرطانی موجب عوارض گسترده می‌شوند، در رابطه با اهداف طرح حاضر گفت: هدف از انجام این کار سنتز نانوذرات مغناطیسی با قابلیت بارگیری و حمل داروی ضد سرطان 6- مرکاپتوپورین بوده است. این دارو جز یکی از داروهای مؤثر ضد تومور در طی 59 سال گذشته است که به طور گسترده جهت درمان و مهار سرطان خون در کودکان، پیشگیری از پس زدن عضو پیوند یافته و بیماری‌های التهابی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به گفته‌ی وی، استفاده از نانوحامل سنتز شده در این طرح به منظور دارورسانی هدفمند به بافت توموری موجب می‌شود، اثرات جانبی دارو بر روی بافت‌های سالم اطراف تومور به طور موثری کاهش یافته و اثربخشی دارو افزایش پیدا کند. همیشه‌کار افزود: خاصیت آب گریزی داروی 6- مرکاپتوپورین امکان استفاده از آن را تا حدودی محدود می‌کند. اما با محبوس کردن این دارو در نانوذرات سنتزشده با پوشش پلیمری که قابلیت اتصال کووالانسی این دارو را داراست، می‌توان آن را تا رسیدن به بافت هدف محافظت کرده و در آنجا توسط آنزیم‌ها آزاد کرد. در طرح حاضر در ابتدا کوپلیمرهای پاسخگوی سه گانه با قابلیت اتصال به نانوذره مغناطیسی و بارگیری داروی ضد سرطان 6- مرکاپتوپورین و پس از آن نانوذرات مغناطیسی به روش هم رسوبی سنتز شده و در ادامه نانوذرات پلیمری و مغناطیسی به اصطلاح انکوبه شده و نانوحامل هوشمند سنتز شده است. در مرحله‌ی بعد میزان بارگیری و آزادسازی دارو در شرایط متفاوت دما، pH و ریدوکس محیط بررسی شده است. در انتها اثربخشی سامانه‌ی تولید شده در رده‌های سلولی سرطانی مورد ارزیابی قرار گرفته است.