انگلیس و 500‌میلیون‌دلار بدهی به ایران

قبل‌از‌اینکه جهان به دو ‌قطب غرب و شرق تقسیم‌بندی شود، بریتانیای کبیر در اروپا، آن‌قدر قدرت داشت که در خاورمیانه، کانادا و آمریکای جنوبی کشورهایی را به‌نام مستعمره، در زیر چتر استعماری‌اش نگه داشته بود. بسیاری از منازعات و رویدادهای جهانی حتماً می‌بایست از فیلتری به‌نامِ بریتانیای کبیر رد می‌شد و در هر گوشه‌ای از جهان، ردپای این کشور استعمارگر دیده می‌شد. در خاورمیانه و به‌ویژه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، عرب‌نشین‌هایی وجود داشتند که شیوخ آن‌ توسط انگلیس و در کاخ سلطنتی انگلیس معین می‌شد و بسان غلامان حلقه‌به‌گوش در خدمت ملکه انگلیس و سیاستمداران آن انجام وظیفه می‌کردند. به‌مرور بعضی از کشورهای اروپایی، آمریکایی و آسیایی از سیطره انگلیس نجات پیدا کردند و به‌صورت کشوری مستقل، در سازمان ملل متحد به ثبت رسیدند. اگرچه هیمنه بریتانیای کبیر با آن‌همه غرور و داعیه قیمومیت ایرلند، اسکاتلند و ...؛ فرو ریخته و از آن غول استعمارگر، اینک تنها افکار استعماری‌اش به جا مانده؛ اما هنوز خود را در معادلات جهانی، یکی از پنج کشور بزرگ غرب می‌داند. انگلیس قبل از انقلاب اسلامی و ایجاد جمهوری اسلامی ایران، یکی از فروشندگان تسلیحات نظامی عمده بود و در‌همین‌راستا قرارداد فروش 2300 تانک چیفتن با نظام پادشاهی ایران بسته شد و 230‌میلیون‌دلار هزینه آن‌را از ایران دریافت کرد. تعدادی از تانک‌ها به ایران داده شد، اما پس از سقوط نظام پادشاهی، بقیه تانک‌های چیفتن را به ایران تحویل نداد؛ حتی حاضر نشد پول‌های دریافتی را به ایران مسترد کند. در تمام این مدت، کشور انگلیس به طرفداری از آمریکا، در تمام امور، در‌کنار آمریکا و علیه جمهوری اسلامی ایران، مشغول به توطئه‌چینی بود. کشور ما با اقامه دعوی، در محاکم قضائی انگلیس در فکر استیفای حقوق از‌دست‌رفته خود برآمد. انواع کارشکنی در تمام این مدت، علیه کشور ما و توسط دولت انگلیس صورت گرفته است. کشور ما از محاکم قضائی انگلیس تقاضای اصل و سود این مدت را که براساس محاسبات حقوقی ما بالغ‌بر 500‌میلیون‌دلار است، کرده است. این دعوی حقوقی در تمام این 40‌سال وجود داشته و جمهوری اسلامی ایران در تمام این مدت سعی و تلاش بسیاری را معطوف به دریافت مطالباتش به‌صورت دوستانه داشته است؛ اما هیچ‌گاه کشور انگلیس حاضر به انجام تعهداتش نشده است؛ حتی از تحویل این تانک‌ها هم خودداری کرده است. گویا هنوز باد غرور در غبغب رهبران انگلیس وجود دارد که زبان دولتی و دیپلماتیک را برنمی‌تابد و با قلدری حاضر به مصالحه در این باب نشده است. از‌سویِ‌دیگر، این کشور هنوز در تمام زمینه‌ها، به کارشکنی خود ادامه داده و از هیچ کوششی برای لطمه‌زدن به مصالح نظام و کشور ما فروگذار نمی‌کند. با تمام این احوالات و مشکلات مالی کشور انگلیس، هنوز مستعمرات سابق آن همچون کویت، امارات متحده، بحرین و شیوخ کوچک‌تر حاشیه خلیج همیشگی فارس و حتی عربستان سعودی و اردن، بهترین روابط را با این کشور داشته و بخش اعظم سلاح‌های موردنیاز خود را با هزینه‌های بیشتر از انگلیس خریداری می‌کنند؛ ولی صرفاً برای پشتیبانی انگلیس از نظام‌های این کشورهاست؛ کما‌اینکه در جریان عبور کشتی‌های نفتکش از خلیج فارس، انگلیس با اعزام یک ناو جنگی به خلیج فارس، تمام‌و‌کمال با ابرقدرت استعمارگر دیگر همچون آمریکا، هم‌داستان شده و به رأیزنی دریایی ادامه دادند و زمانی دست از این اعمال ناشایست برداشتند که ایران با قدرت تمام، در برابر آمریکا و انگلیس و یکی،‌دو کشور دیگر، عمل مقابله‌به‌‌مثل کرد و یک کشتی انگلیسی را با خدمه گروگان گرفت. امیدواریم انگلیس و سایر کشورهای همراه آمریکا، درس لازم را گرفته باشند.