کد خبر:
384992
| تاریخ مخابره:
۱۴۰۳ يکشنبه ۱۸ شهريور -
08:10
حکمرانی فضای مجازی؛ سیاست مهم دولت چهاردهم
امروزه فضای مجازی به بخش تفکیک‌ناپذیرِ زندگی انسان‌ها تبدیل شده و با سرعتی شتابان، تمامی شئون و عرصه‌های زیست بشر را تحت‌تأثیر قرار داده؛ ازاین‌رو، ماهیت‌شناسی این‌فضا و تشخیص شرایط و الزامات تبدیل‌شدن به بازیگری توانمند دراین‌عرصه، نخستین‌گام است و هرگونه بی‌توجهی و غفلت نسبت به این پدیده، صدمه‌ها و آسیب‌های خطرناکی را متوجه جامعه خواهد کرد. به‌گزارش یاسمین نسبتی (ایسنا)؛ به‌اعتقاد کارشناسان، فضای مجازی همان‌قدرکه «مفید» است، با استفاده نادرست سبب «آسیب‌های جدی و خطرناکی» برای خانواده‌ها؛ به‌ویژه روابط میان اعضای خانواده و کودکان خواهد شد و به‌گفته کارشناسان و آسیب‌شناسان؛ درصد «اعتیاد» به شبکه‌های اجتماعی باعث افزایش میزان ارتباطات خانوادگی و جرائم رایانه‌ای می‌شود. به‌همین‌دلیل، فضای مجازی تقریباً در همه کشورها با قوانین خاصی مدیریت می‌شود و حاکمیت بر فضای مجازی با اعمال محدودیت‌ها ازجمله موضوعاتی‌ست که تاکنون توانسته جلوی آسیب‌های بسیاری را بگیرد.
درحالی‌که تمام کشورهای دنیا؛ به‌ویژه کشورهای غربی که دیگران تصور آزادی کامل فضای مجازی را در آن‌ها دارند، با قوانین محدودکننده حکمرانی می‌کنند، این امرِ مهم در ایران بعضاً مغفول مانده است. درتوضیح حکمرانی باید گفت: تنظیم روابط به‌منظور تأمین حق مردم و اشخاص که در قانون اساسی در فضای سنتی تعریف شده و افراد یک جامعه برای کسب‌وکار، تفریح، آموزش و حضور در فضاهای مختلف قوانین و مقررات داشته، روابط دراین‌محیط‌ها تنظیم شده و حقوق مردم، دولت، شرکت‌ها و فعالین اقتصادی مشخص شده است؛ بااین‌حال، حکمرانی در فضای مجازی که تمام این فعالیت‌ها در آن درحال‌انجام است متفاوت بوده و نیاز است که روابط در آن مشخص شده و مدیریت شود. در فضای سنتی اشخاص می‌دانند چطور و کجا فعالیت کنند و نسبت به حقوق خود، آگاهی دارند اما در فضای مجازی در حوزه‌های مختلف مثل رمزارزها این حدود مشخص نیست و اگر این‌حوزه قانونمند شود، فرصتی برای مردم خواهد شد. همچنین اگر این‌فضا ضابطه‌مند باشد مردم با خیال راحت می‌توانند فعالیت کنند و درصورت مواجه با کلاه‌برداری قابلیت پیگیری و ساماندهی وجود خواهد داشت. البته ممکن است با وجود پیگیری این‌مسئله در سایر کشورها سؤال مطرح شود که درحال‌حاضر کشور در فضای مجازی حکمرانی دارد یا خیر؟ چندی‌پیش سید محمدامین آقامیری (رئیس مرکز ملی فضای مجازی) درباره این‌موضوع گفت: کشور در فضای مجازی حکمرانی دارد اما باید توسعه یابد و مشابه مجلس که کار سیاست‌گذاری در آن تمامیت ندارد، دراین‌فضا نیز مسائل باشدت تحول و سرعت تغییر درحال‌ظهور است که حکمرانی در آن‌را پیچیده‌تر، مستمر و متغیر کرده که خوشبختانه درحال‌پیشروی در آن هستیم. او تأکید کرد که فضای مجازی مصادیقی دارد که هرکدام نیاز به سطحی از قوانین دارد؛ به‌طورمثال در اخبار جعلی نیاز به تدوین سیاست و قوانین جدید بود که با فضای سنتی تفاوت داشت یا در بحث «ساماندهی سکوها» و حتی بعضی مسائل مختص این‌فضاست که قوانین و تعاریفی نداشتند و این‌ها را باید از صفر برای کشور تعریف و تدوین می‌کردیم. آقامیری تأکید کرد: سند راهبردی فضای مجازی کشور نقش مهم در حکمرانی این‌فضا خواهد داشت؛ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت فرهنگ‌وارشاد اسلامی، وزارت امور خارجه، فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران فراجا و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی جزو دستگاه‌های فعال هستند که بسیاری از اسناد موظفی خود را ارسال و مابقی را درحال‌بررسی و پیشرفت هستند و تعدادی از این اسناد در کمیسیون‌های عالی مربوطه در مرکز ملی فضای مجازی درحال‌بررسی نهایی‌ست. دراین‌راستا به‌دلیل اهمیت موضوع دولت چهاردهم از همان روزهای ابتدای آغازبه‌کار خود این‌موضوع را در دستورکار خود قرار داده است و طی روزهای اخیر مسئولان متعددی دراین‌زمینه اظهارنظر کردند. همچنین اخیراً رهبر معظم انقلاب اسلامی در اولین دیدار رئیس‌جمهوری و دولت چهاردهم به موضوع فضای مجازی پرداخت. ایشان گفتند امروز فضای مجازی دیگر مجازی نیست بلکه واقعیت روبه‌توسعه در زندگی مردم است؛ بنابراین، در فضای مجازی باید حکمرانی قانونمند وجود داشته باشد. ایشان تعبیر سابق خود از فضای مجازی کشور به رها و ول‌بودن را ناشی از نبود حکمرانی قانونمند خواندند و گفتند: اگر دراین‌زمینه خلأ قانونی دارید، قانون موردنیاز را ایجاد کنید و براساس‌آن زمام کار را به‌دست بگیرید؛ همچنان‌که در همه دنیا باجدیت این‌کار را می‌کنند؛ به‌گونه‌ای‌که اکنون می‌بینید که فرانسوی‌ها آن فرد (پاول دوروف؛ مبدع تلگرام) را به‌خاطر نقض حکمرانی خود بازداشت کرده‌اند. ایشان تأکید کردند که نقض حکمرانی قابل‌قبول نیست؛ کشور دراختیار شماست و درقبال‌آن وظیفه و مأموریتی دارید و نباید اجازه دهید که حکمرانی شما را نقض کنند. این‌موضوع در برنامه‌های سید ستار هاشمی (وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات) به‌عنوان امری مهم دیده شده است. وی در جلسه تودیع و معارفه وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در سخنان خویش به مسئله حکمرانی فضای مجازی اشاره کرده و گفت: دغدغه اصلی من احیای حکمرانی در فضای مجازی‌ست. همچنین مسعود پزشکیان در اولین گفت‌وگوی تلویزیونی با مردم درباره سیاست دولت برای حکمرانی قانونی فضای مجازی توضیح داد؛ بناست با وزیر ارتباطات با شورای‌عالی فضای مجازی و شورای‌عالی امنیت ملی بنشینند و بحث کنند و براساس داده‌ها بستر را برای راحتی مردم در مسائل فرهنگی و تجارت و علمی فراهم کنند. وی درپاسخ‌به‌این‌پرسش‌که مردم منتظر یک قانون مدون باشند؟ گفت: به‌امید خدا این‌کار را خواهیم کرد. البته رئیس‌جمهوری پس‌ازاین گفت‌وگو در پیامی که در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت، به مردم وعده داد برای راحتی مردم ضوابط مربوط به فضای مجازی را در شورای‌عالی امنیت ملی و شورای‌عالی فضای مجازی تعیین‌تکلیف خواهیم کرد.