سخن مدیرمسئول
سدسازی متوقف شود
از بدو انقلاب و در دولتهای مختلف، هر مدیری تا دلش خواسته سدهایی ساخته که نهتنها برای جلوگیری از هدررفت آبهای کشور نافع نبوده؛ بلکه نقش بارزی در هدررفتن آب داشتهاند. شرایط اقلیمی ایران بهگونهایست که متوسط بارشها در ایران، یکسوم متوسط جهانیست؛ زیرا سرزمین عزیز ما متأثر از شرایط اقلیمی خشک و نیمهخشک، نرخ بالایی در خطرپذیری و حرکت زمین یا رانش دارد. سهم بارندگی در آن یکسوم جهان است و عمده بارانهای آن در زمستان و بهار و در مناطق شمالی و غربی کشور است، بهگونهایکه ورود توده هوای مرطوب در بهار میتواند بارانهای سهمگینی درپی داشته باشد و برای جلوگیری از خرابیهای ناشی از این بارشها که به آن سیل میگویند، تنها فکری که برای مسئولین جذابیت کافی دارد، ایجاد سد است و مسئولین فقط در فکر ساخت آن هستند؛ اما سوابق موجود نشان داده که بهیقین اعتقاد به اینکه ایجاد سدهای بسیار میتواند باعث تقسیم عادلانه آب شود، برداشتی غلط بوده و سدهایی که تاکنون ساختهاند و هر مسئول دولتی برای ساخت آنها، باد در غبغب انداخته، بیشترین مشکل و دردسر را برای افزایش بیآبی در سطح کشور بههمراه داشته است. سدسازی کنونی به سهبرابر دوران قبل از انقلاب رسیده است، بهگونهایکه سدهای بزرگ ایران در منطقه، رتبه دوم را پس از ترکیه و رتبه هفدهم را در حوزه سدسازی جهانی به خود اختصاص داده است. باید برای ساخت هر سد، مطالعات فراوانی در زمینههای فنی و مهندسی بهعمل آید؛ درحالیکه در کشور ما چنین نیست و اغلب سدهای ساختهشده، خود درمعرضِ سیل نابوده شدهاند. در دوسالِ اخیر سیل قسمتهای زیادی از کشور را در بر گرفته که قسمت اعظم این خرابیها بهدلیل ساخت تأسیسات و مسکن در سر راه رودخانه و در مسیل رودها بوده است و باعث افزایش خسارت و حتی فاجعه شده است. شاید بسیاری بر این عقیده باشند که سدسازی باعث سیل نمیشود، اما در کشور ما چون ساخت سدها اصولی نبوده و مسائل فنی رعایت نشده، اغلب این سدها خود فاجعهآفرین میشوند. از جمله میتوان به سد گتوند در خوزستان اشاره کرد که ساخت آن خسارات عظیمی به منطقه خوزستان و کشاورزی آن زده است. عمق این خرابیها بهحدی بوده است که موجب نابودی زندگی بسیاری از کشاورزان خوزستان شده است. ساخت این سد در ارتفاعات و کوهها و تپههای نمکی مجاور آن، باعث شده که با نزول باران، نمکهای بسیاری وارد آب مصرفی کشاورزی شده و درنتیجه باعث خشکشدن و نمکزارشدن زمینهای کشاورزی شود، بهگونهایکه این زمینهای حاصلخیز را به زمینهای خشک و نمکی و لمیزرع تبدیل کرده است. اگر این سد ساخته نمیشد، در سال گذشته و در سال جاری شاهد وقوع سیل در مناطقی از خوزستان نبودیم و ازسویِدیگر آب شیرین خوزستان تبدیل به آب شور نمیشد. همچنین بسیاری از سدهای خاکی ساختهشده، با اولین باران از بین رفته است؛ بنابراین، نمیتوان ساخت این همه سد را حاصل پیشرفت در این دوران به حساب آورد و درنتیجه با صدای رسا میگوییم که سدسازی متوقف شود.