آلودگی هوا؛ معضلی که نباید فراموش شود

برخی از موضوعات، تاریخ‌مصرف ندارند و پرداختن به خطرات ناشی از آن‌ها نمی‌تواند تنها به زمان اوج‌گیری بحران مربوطه خلاصه شود. آمارهای بسیار متناقضی از مرگ‌و‌میرهای سالیانه براثر فاکتورهای مختلف همچون تصادف، بیماری، هوای آلوده و نمونه‌های دیگر مطرح شده است که هیچ‌گاه به‌طور مطلق مطرح نشده و عموماً به‌صورت نسبی بیان شده است. وزارت بهداشت‌ودرمان و آموزش پزشکی نمونه‌های آماری را تعداد مرگ‌و‌میرهای ثبت‌شده در بیمارستان‌ها که عموماً دارای بیماری‌های قلبی تنفسی و سرطان هستند، مرتبط می‌داند. پلیس راهور شمار کشته‌شده‌های تصادفات جاده‌ای را بیشترین میزان مرگ‌و‌میر سالیانه می‌داند؛ اما هرگز در آمارهای وزارت بهداشت، سخنی از میزان مردگان ناشی از هوای آلوده به میان نیامده است. خوشبختانه در هفته‌ای که گذشت، یک مسئول پزشکی وابسته به وزارت بهداشت، براساس آمار اعلام کرده است که سالیانه ۲۶‌هزار‌نفر به‌علت هوای آلوده در کشور جان می‌دهند که هوای آلوده از هر قاتلی بیشتر جان می‌گیرد و لذا از جمیع مرده‌های سالیانه رقم اول مربوط به هوای آلوده است که امروز بنا دارم، در‌مورد این قاتل خاموش که برای کشتن انسان‌ها نه جنسیت می‌شناسد و نه کودک و بزرگ‌سال برایش تفاوتی دارد، سخن بگوییم. پس باید نشست و محاسبه کرد و اندیشه نیز به‌کار برد تا برای جلوگیری یا حداقل کاهش میزان مردگان در اثر هوای آلوده اقدامی مؤثر صورت گیرد. اگر از هوای آلوده به ‌خاطر پدیده وارونگی هوا و جو و لایه ازون و مسائلی از‌این‌دست که کمتر مردمان این کره خاکی در آن اثربخش هستند، بگذریم و استفاده کمتر از ماشین‌های شخصی و به‌خصوص محصولات وطنی غیر‌استاندارد که خود بیشترین آلودگی را به مردم تقدیم می‌کنند را نادیده بگیریم، شاید دولت‌ها را باید بیشترین عامل شمار زیاد کشته‌شده‌های هوای آلوده دانست؛ اما ممکن است بعضی‌ها بخواهند با ارقام و آمار به این باور برسند که دولت می‌تواند در کاهش مرگ‌ومیر نقش‌آفرین باشد که از نگاه من نویسنده همچنین پنداری، اصلی‌ست که اولاً در تصمیم‌گیری‌های کلان برای ساخت‌و‌‌‌سازهای موارد صنعتی در کشور باید در ایجاد این صنایع کارشناسی و مطالعات کامل را قبل از ساخت و ایجاد چنین کارگاه‌هایی به این باور رسیده باشد که آلوده‌کننده هوای تنفسی مردم نیستند؛ برای مثال استان اصفهان که در درازای زمان، یک قطب مهم کشاورزی کشور بوده است، نباید این همه تأسیسات صنعتی، دودزا، مصرف‌کننده آب فراوان نباید در استان اصفهان برپا می‌شد؛ چرا‌که کشاورزی را نابود کرده است، هوای آلوده هم تنفس عادی را از مردم گرفته است، تراکم جمعیت و روی‌آوردن مردم به شهرنشینی، تعداد زیاد وسایل نقلیه دودزا و غیراستاندارد، وفور خودروهای شخصی، محاصره شهرها به‌وسیله کارگاه‌های آلوده‌کننده دودزا و تراکم آنان که موجب آلوده شدن هوا و درنتیجه آن، مرگ‌ومیر سالانه ۲۶‌هزار‌نفر در این هوا، هشداری جدی‌ست که بیم آن می‌رود، در آینده شمار مردگان هوای آلوده از 100‌هزار‌نفره در سال هم تجاوز کند؛ درنتیجه یک کار مهم دولت، اعلام و انجام خواسته مردم، برای ساخت خودروهای هیبریدی یا غیر دودزا‌ست تا هوای کشور کمتر آلوده شود و از‌جمله جلوگیری از سوخت مازوت در کشور باید به‌صورت یک اولویت جدی مدنظر قرار بگیرد که این خواسته مردم، عین صواب است و اجرای آن توسط دولت، شرط صواب.