رونمایی از غول چراغ جادو در روز جهانی آرزوها

در پاریس، عشاق از روی پل‌هایی که بر رودخانه سن احداث شده‌اند، کلیدهایی را به داخل رودخانه انداخته و همراه با آن، آرزوی خوشبختی‌شان را به‌دست جاری آب می‌سپارند؛ چون معتقدند قفل محبت‌شان با این‌کار گشوده نخواهد شد و رابطه‌شان تا همیشه ماندگار می‌شود. در رم، عموم زوج‌ها حتما سری به چشمه معروف Trevi می‌زنند و در این سفر کوتاه، سکه‌ای را به اعماق چشمه پرت می‌کنند تا تضمینی باشد برای سفر سرنوشت‌شان به جهان ابدی عشق و البته این ماجرا به‌حدی خواهان معتقد دارد که ارزش مادی سکه‌هایی که روزانه در عمق این چشمه کنار هم می‌آرامند، به بیش‌از سه‌هزار یورو می‌رسد. زوج‌های جوان اسکاتلندی هم برای تحقق آرزوی خوشبختی‌شان، چکشی را از ارتفاعات این کشور به عمق دره‌های جنگلی آنجا رها می‌کنند و می‌گویند که ریشه این رسم قدیمی به سال‌های 1700 می‌رسد... اینها تنها نمونه‌هایی از چگونه‌آرزوکردن در کشورهای مختلف جهان است که سایت جهانگردی معتبر Orbitz در مقاله منتشره خود به تاریخ 26 آپریل 2013 از آنها یاد کرده است. شاید این رسوم عجیب در ابتدا برای هرکسی که این مطلب را می‌خواند، نامتعارف و حتی مسخره به‌نظر برسد؛ اما باید گفت که هر جغرافیایی بسته به باورهای سنتی‌اش، افسانه‌های منحصربه‌فرد خود را درباره «آرزو» دارد؛ واژه‌ای که در تعریف آن در لغت‌نامه آنلاین TheFreeDictionary می‌خوانیم: «احساسی که فردی برای به‌دست‌‌آوردن یا داشتن چیزی، کسی یا روی‌دادن اتفاقی، از صمیم دل تجربه می‌کند». شاید رایج‌ترین نوع آرزوکردن را در جشن‌های تولد و جشن‌های ازدواج دیده باشیم اما این ماجرا می‌تواند از ابعاد فردی بسیار فراتر رفته و تبدیل به نگرشی انسانی برای ساختن دنیایی بهتر برای همه شود؛ اصلی که حتما با عنوان «درخت آرزوها» به‌گوش شما هم خورده است و طی آن، افراد توانمند در هر زمینه‌ای سعی می‌کنند آرزوهای شدنی اما دور ازدسترس آنهایی که نمی‌توانند را تحقق بخشند و بی‌شک نمونه‌هایی از این حرکت نمادین را در مراسم‌های خیریه و بسیاری بنیاد‌ها و پویش‌های انتفاعی و غیر انتفاعی کشورمان هم دیده‌اید. این مسئله به چنان اهمیت و جایگاهی رسیده که نه‌تنها در کشورهای مختلف تحت هدایت NGOها و سازمان‌های مختلف به آن پرداخته می‌شود؛ بلکه در تقویم مناسبت‌های جهانی، روزی برای آن در نظر گرفته‌اند؛ 29 آپریل! بر پایه آنچه در پایگاه اطلاع‌رسانی مناسبت‌های جهانی Days Of The Year آمده است، امروزه 48 کشور جهان، رویداد سالانه World Wish Day را جشن می‌گیرند و سعی می‌کنند در این‌روز، به هر روش ممکن و درستی، آرزوهای امکان‌پذیر نیازمندان را برآورده می‌سازند که البته همه موارد در نیازهای مادی خلاصه نمی‌شود. برای مثال، کودکان بیماری که خواهان دیدن ستاره محبوب هنری یا ورزشی خود هستند یا بخشیدگی جرایم غیر عمد که با واسطه خیرین مختلف انجام می‌گیرد. در ادامه مقاله این سایت می‌خوانیم: «شکل‌گیری این‌ مناسبت به 29 آپریل سال 1980 برمی‌گردد؛ زمانی که یک کودک هفت‌ساله به‌نام کریس مبتلا به نوعی از سرطان خون،‌ عنوان کرد که دلش می‌خواهد برای یک‌روز هم که شده پلیس شود و در آن روز، از سوی پلیس محلی این امکان فراهم شد تا او با لباس فرم مخصوص به اداره پلیس برود و حتی به گشت‌زنی بپردازد». گاهی برآورده‌شدن یک آرزو به‌همین‌سادگی میسر می‌شود و نیازی به هیچ غول چراغ جادویی نیست؛ اما کسی که به‌هرعلتی در فاصله‌ای دور از خواسته‌اش قرار دارد، با نبود یک دست یاری‌رسان، متوسل به خرافاتی می‌شود که اتفاقا در همه فرهنگ‌ها نیز وجود دارد. برای نمونه، در گزارش منتشره در سایت اطلاعاتی و آموزشی Fact Monster می‌خوانیم: «باورهای رایج دراین‌باره گاه بسیار بدیهی و خنده‌دار هستند؛ مانند اینکه هرگاه یک اسمارتیز سبزرنگ خوردی باید آرزو کنی یا اگر سه پرنده را دیدی که هم‌ردیف روی سیم مخابرات نشسته‌اند حتما به آرزویت می‌رسی یا خاموش‌کردن همه شمع‌های روی کیک تولد با یک فوت یا دیدن اولین ستاره شبانگاه در آسمان و... اینها تنها مواردی برای ایجاد یک حس خوشایند در افراد هستند که گاه از مرز فانتزی‌های بی‌پشتوانه علمی و عملی وارد زندگی حقیقی افراد می‌شوند و اثرات بدی هم بر آنها می‌گذارند». در گزارش مشابهی منتشره به تاریخ نهم مای 2016 در سایت MentalFloss آمده است: «مردم دانمارک ظروف شکسته خود طی یک‌سال را نگه می‌دارند و شب سال نو به خانه کسی که مهمانی داده می‌برند و می‌گویند هرکسی خرده‌های ظروف شکسته‌اش بیشتر بود، آرزوهایش در آن‌سال برآورده می‌شود. چینی‌ها معتقدند که خوش‌شانسی و بخت خوش از در ورودی به داخل خانه می‌‌آید و برای همین، وقتی خانه را برای جشن سال نو تمیز می‌کنند، هیچ زباله‌ای را از جلوی در به‌سمت بیرون جارو نمی‌کنند چون معتقدند ممکن است، بخت سرزده به آن محل را این‌گونه از در برانند!» اما آیا واقعا آرزوها به‌این‌شکل برآورده می‌شوند یا به تعبیری دیگر، در زندگی ما نقش موثری دارند؟ دکتر پگ اوکانر؛ استاد فلسفه در کالج Gustavus Adolphus مینه‌سوتا و نویسنده کتاب مطرح Finding Meaning in Addiction and Recovery در مقاله‌ای منتشره به تاریخ 18 مارچ 2016 در نشریه Psychology Today می‌نویسد: «خواستن، تمایل‌داشتن و آرزوکردن، مانند شمشیر دولبه، هم سودمند و هم خطرآفرین است. اگر این پروسه در اختیار ما نباشد و در جهت درستی قرار نگیرد، می‌تواند ما را به سردرگمی، ناامیدی و حتی ازخودبیگانگی بکشاند. دراین‌زمینه، فیلسوفی چون ویلیام جیمز که مکتب پراگماتیسم را بنیان نهاده است، می‌گوید که دسته‌ای از تمایلات ما که به آنها آرزو می‌گوییم، می‌تواند به حقیقت یک خواست فیزیکی، عمق و اعتبار بیشتری ببخشد. برای مثال، کسی که در آرزوی داشتن یک اتومبیل است، با کسی که به‌راحتی امکان تهیه اتومبیل را دارد، از نظر میزان علاقه به آن خواسته مشترک، یکسان نیستند و همیشه آن کسی که در آرزوی داشتن است، میزان تعلق خاطر بیشتری هم به آن خواهد داشت. اینجا مسئله‌ای وجود دارد و آن‌‌هم موانع تحقق آرزوست. اگر این شخص نتواند در زمان مناسب به خواسته‌اش برسد یا اصلا امکان فراهم‌شدن خواسته‌اش وجود نداشته باشد، در صورت اختلال‌هایی چون ضعف شخصیتی یا سایر عوامل روانی، دچار سرخوردگی شده یا ممکن است به‌سمت تامین خواسته به‌هر‌شکل ممکن برود و این می‌تواند عواقب خطرناکی داشته باشد؛ زیرا اینجا او نیست که خواسته‌اش را هدایت می‌کند؛ بلکه خواسته و بهتر بگوییم میزان خواسته‌اش است که او را تحت کنترل درمی‌آورد». شاید بهتر باشد با منطقی‌کردن خواسته‌ها و درک درست تفاوت میان نیازها و خواسته‌ها، در مسیر واقعی زندگی قرار گیریم و البته جدای از آرزوهای دورودرازی که برای خود داریم، در جهت تحقق آرزوی دیگران نیز گام برداریم؛ گاهی آرزوی بزرگ یک نفر، یکی از داشته‌های ماست که اصلا به چشم‌مان نمی‌آید. واشنگتن ایروینگ؛ نویسنده و تاریخ‌دان آمریکایی می‌گوید: «ذهن‌های بزرگ هدف می‌سازند و سایرین فقط آرزو می‌کنند»