نشانههای اختلال اینترنتی در کودکان
امروزه بسیاری از خانوادهها با معضل خشونت و بدخلقی نوجوانان به دنبال استفادهی بیش از حد از رایانه دستوپنجه نرم میکنند که بیتوجهی به این مسئله، میتواند ضربهی سنگینی را به زندگی شخصی و در نهایت جامعه وارد کند. به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، با پیشرفت فناوری اطلاعات، اینترنت و به دنبال آن شبکههای اجتماعی جزو جدانشدنی زندگی این روزهای بسیاری از نوجوانان شده است. شبکههای اجتماعی مجازی فواید زیادی دارند؛ اما آسیبهای ناشی از آن همچنان گریبانگیر نوجوانان و خانوادههای آنها را میگیرد. شاید شما هم جزو والدینی هستید که نگران استفادهی مکرر اینترنت به وسیلهی فرزندتان و صرف وقت وی در فضای مجازی باشید و از تلاش برای کنترل خشونتهای ناشی از آنان ناامید شده باشید. امروزه بازیهای کودکانه و نحوهی ارتباط با دوستان در کودکان و نوجوانان دچار تغییراتی شده و پرسه زدن نوجوانان به طور مداوم در اینترنت، علاوهبر اتلافوقت منجر به بروز رفتارهای عجیب و غریب میشود. در این صورت نوجوان پرخاشگر مشکلات رفتاری و یادگیری برخلاف یک نوجوان عادی را از خود بروز میدهد که باید والدین رفتارهای طبیعی و غیرطبیعی ناشی از استفاده طولانیمدت از اینترنت را مشخص کنند. درحالیکه ممکن است تربیت یک نوجوان پرخاشگر کاری سخت به نظر برسد، روشهایی وجود دارد که شما میتوانید با استفاده از آنها به فرزندتان کمک کنید تا آنها را متقاعد به کنترل زمان استفاده از اینترنت کنید.
کنج عزلت گزیدن
فاطمه درویشی، کارشناس ارشد روانشناسی و مشاوره، دربارهی علائم ابتلا به اعتیاد اینترنتی در نوجوانان اظهارداشت: مانند تمامی انواع اعتیادها، اعتیاد اینترنتی نوعی اختلال و بینظمی روانی و اجتماعی با مشخصههایی چون بیقراری در زمان دست کشیدن از اینترنت، دروغ گفتن کاربر در مورد میزان استفاده از اینترنت به خانواده، رعشه، اضطراب، اختلالات عاطفی شامل تندخویی و افسردگی و از همگسیختگی روابط و مناسبات اجتماعی، مشکل در هنگام مطالعه، اندیشههای وسواسی و بیتوجهی به سلامت شخصی بروز میکند.
همرنگ جماعت نشدن
وی افزود: یکی دیگر از معضلات در صورت استفاده بیش از حد اینترنت، بروز رفتارهایی متفاوت با الگوهای رایج در جامعه بوده، ازین رو نوع تفکر او با اکثریت افراد جامعه دچار تغییر شده و در نهایت منجر به خدشهدار شدن تحکیم بنیان خانواده و جامعه میشود.
التیام درد در آغوش اینترنت
درویشی در زمینهی علت گرایش به مصرف بیش از حد اینترنت، عنوان کرد: پناه آوردن به اینترنت برای فرار از مشکلات، باور اشتباه به بهبود اختلالات عاطفی مانند احساس ناامیدی، گناه، اضطراب، افسردگی و ایجاد احساس کاذب رضایتمندی نسبت به خود و جهان اطراف را میتوان از دلایل تمایل افراطی به اینترنت دانست.
خطر خودنمایی و رقابت کاذب با دیگران
این روانشناس تصریح کرد: شبکههای مجازی به شدت خودنمایی نوجوانان را تحریک میکند که مورد توجه قرار گرفتن در فضای مجازی بخش عمل- پاداش مغز را فعال خواهد میکند و فرد تاحدی از این کار لذت میبرد که حاضر است برای بهدست آوردن تائیدهای بیشتر، هزینههای گزاف و اضافه میکند. وی عنوان کرد: تعارض ارزشها یکی دیگر از مسایلی است که موجب کاهش پایبندی به ارزشهای خانوادگی میشوند که در فضای مجازی امکان دسترسی به حجم بالایی از اطلاعات و مفاهیم غیراخلاقی، نژادپرستانه، خشونت آمیز و معضل جهانی بهرهکشی جنسی را فراهم و به شدت تهدید میکند.
قطع ارتباط صمیمانه با خانواده
محمد نوذری، کارشناس ارشد روانشناسی و مشاوره، اظهار داشت: استفاده زياد از اينترنت و شبکههای مجازی با پيوند ضعيف اجتماعی مرتبط بوده و كاربرانی كه حجم زیادی از زمان خود را در اینترنت صرف میکنند، به طور قابل ملاحظهای با والدین و دوستانشان ارتباط کمتری دارند و واضح است که نوجوان به دنبال صرف وقت در فضای مجازی، زمان و مهمتر از آن حوصلهی کافی برای ارتباط واقعی با خانواده و دوستان خود را نخواهد داشت.
تخریب ساختار مغزی
این کارشناس ارشد روانشناسی درخصوص تأثیرات مخرب استفاده افراطی از اینترنت بر روی ساختار مغزی نوجوانان تصریح کرد: نوجوانانی که در استفاده از اینترنت افراط میکنند، دچار اختلال تحلیل مادهی خاکستری مغز میشوند. وی ادامه داد: این اختلال میتواند بر روی تمرکز و حافظه افراد تأثیر نامطلوبی به جا بگذارد، همچنین قدرت تصمیمگیری و تعیین هدف برای زندگی نیز در این افراد دچار اختلال میشود که تحلیل بافت خاکستری مغز میتواند با کاهش توانایی کاربران در جلوگیری از بروز احساسات، در آنها ناهنجاریهای رفتاری به وجود آورد.
غرق شدن در منجلاب تکنولوژی و خطر ابتلا به افسردگی
نوذری با بیان اینکه افرادی که بیش از دیگران در اینترنت وقت میگذارند بسیار مستعد افسردگی هستند، عنوان کرد: این دسته از افراد بهتر است این هشدار را جدی گرفته و چندروز ارتباط خود را با فضای مجازی قطع کنند و برنامهای تفریحی مانند یک سفر چندروزه بدون اینترنت برای خود بریزند.
بروز وسواس فکری و عملی
این روانشناش عنوان کرد: چک کردن مداوم و بیهدف پست الکترونیکی و شبکههای مجازی، مشغولیتهای ذهنی بسیاری بهوجود میآورد که منجر به وسواس فکری، عملی و اختلال در زندگی و کاهش آرامش فرد شده و دیگر از علاقهمندیهای گشته خود لذت نمیبرد. نوذری یادآور شد: به غیر از افرادی که بخش عمدهی زندگی شغلی آنها مرتبط با فضای مجازی است و فعالیت مفید در آنجا دارند، برای چک کردن شبکهها در روز، ساعات و تعداد مشخصی (مثلا سه بار در روز) تعیین کنید. وی افزود: اگر خانوادگی به اعتیاد اینترنت مبتلا هستید، یک قرار خانوادگی و دوستانه توصیه باشید تا ساعاتی را بدون اینترنت و تلفن همراه در کنار خانواده سپری کنید.
جامعهی مدرن روشهای سنتی نمیخواهد
وی ادامه داد: والدین باید پیامدهای منفی استفاده بیش از حد از اینترنت و آسیبهای اخلاقی ناشی از آن را به فرزندان خود بازگو کرده و استفاده صحیح را آموزش دهند تا با هدفگذاری و ریختن برنامهای منسجم در ابعاد مختلف (آموزشی، اجتماعی یا ورزشی و...) بتوانند نوجوان را به عزت نفس واقعی برسانند. پیشرفت تکنولوژی، اینترنت و آثار مخرب آن به دنبال استفاده نادرست بر کسی پوشیده نیست و از مسائلی که در فضای خانهها مشکلآفرینی میکند و حتی روابط والدین و فرزند نوجوان را تحتالشعاع قرار میدهد استفاده نامناسب از اینترنت در نوجوانان و بروز رفتارهای عجیب و غریب است که کنترل نوجوانان از سوی خانوادهها کافی نیست و با پیروی از راهکارهای ارائه شده میتوان از بروز رفتارهای خشونت آمیز در نوجوانان به طرز چشمگیری جلوگیری کرد.