کد خبر:
405695
| تاریخ مخابره:
۱۴۰۳ سه شنبه ۷ اسفند -
12:42
چالش‌های حضور زنان در فوتبال مردان
«شما به یک پوستِ کلفت و اعتمادبه‌نفس نیاز دارید؛ اما بازیکنان به‌زودی به شما ایمان می‌آورند!» این‌ها، بخشی از اظهارنظر یکی از مربیان زنی‌ست که در حوزه فوتبال مردان کار کرده. به‌نظر می‌رسد با تمام پیشرفتی که فوتبال در سال‌های اخیر داشته، هنوزهم درخصوص احراز برخی از پست‌های ورزشی، «کلیشه‌های جنسیتی» وجود دارد؛ یکی‌ازاین‌موارد، استفاده از مربیان و متخصصان زن در لیگ‌های حرفه‌ای فوتبال جهان است. بااینکه سال‌هاست مردان در رده‌های مختلف سِنی به‌عنوان سکان‌دار و سرمربی و مدیر تیم‌های فوتبال زنان حضور دارند؛ همچنان عکس این‌ماجرا چندان معمول و موردپذیرش عمومی نیست.
با وجود حضور بی‌‌شمار زنان متخصص درزمینه این‌رشته (فوتبال)، به‌طرز عجیبی تا سال ۲۰۲۳ طول کشیده تا اولین زن، یک تیم حرفه‌ای مردان انگلیس را رهبری کند. آخرین هیاهو دراین‌زمینه به سال 2019 برمی‌گردد؛ زمانی‌که «هانا دینگلی» به‌عنوان مدیر آکادمی در «فورست گرین راورز» استخدام شد و عنوان «اولین زنی‌که مسئول یک تیم آکادمی مردان در انگلستان» است را ازآن‌خود کرد. او بعد از اعلام انتصابش در‌این‌آکادمی، گفت: «من اولین هستم و این، فوق‌العاده است؛ اما نمی‌خواهم اولین و تنها نفر باشم». درواقع، «دینگلی» به زمانی امیدوار بود که چنین انتصاباتی به‌عنوان امری قابل‌توجه تلقی نشود؛ چراکه به‌عقیده او؛ در دیگر جوامع اروپایی مانند ایتالیا و فرانسه، پیشرفت بیشتری دراین‌زمینه صورت گرفته است. سال ۲۰۲۱، آکادمی دختران «فورست گرین» را راه‌اندازی کرد. در ۴ می ۲۰۲۳ و پس از اخراج «دانکن فرگوسن»، به‌عنوان مدیر موقت «فورست گرین» منصوب شد و این‌اقدام، «دینگلی» را به اولین زنی تبدیل کرد که مسئول یک تیم فوتبال حرفه‌ای بزرگ‌سال مردان انگلیس است. او درباره این نقش جدید گفت: «برای مردان، بیش از ۲۰سال مربیگری کرده‌ام. برای من فرق نمی‌کند و هرگز با بازیکنان مشکلی نداشتم. آن‌ها فقط به مربیگری خوب و برنامه خوب نیاز دارند». مالک آکادمی؛ «دیل وینس» گفت: «این یک تصمیم بسیارساده بود. هانا واجد‌شرایط‌ترین فرد در باشگاه برای این شغل بود. هیچ‌چیز دیگری درنظر گرفته نشد». باهمه‌این‌ها او در ۱۷ ژوئیه ۲۰۲۳ از نقش خود به‌عنوان مدیر موقت کناره‌گیری کرد و «دیوید هورسمن» به‌طور دائمی جایگزین او شد. «هانا» به نقشش به‌عنوان «رئیس آکادمی» بازگشت و در آوریل ۲۰۲۴، انجمن فوتبال ایرلند اعلام کرد؛ «دینگلی» به‌عنوان «رئیس فوتبال زنان و دختران» منصوب شده و فعالیت می‌کند. نکته قابل‌توجه این‌است‌که قبل‌ازاینکه «هانا دینگلی» به‌عنوان مدیر موقت در تیم «فارست گرین» انگلستان منصوب شود، «هلنا کاستا»، «کورین دیاکره» و «کارولینا موراتسه» راه را دراین‌حوزه هموار کرده بودند؛ همان‌گونه که شنیدن اخبار مربوط به انتصاب «هانا» در سال 2024 ادامه این‌مسیر را برای زنان بیشتری ممکن کرد. روزنامه «گاردین» به‌قلم «ژنو عبدال» گزارشی را منتشر کرده که در آن، به سه زن پیشرو دراین‌حوزه پرداخته است.
هلنا کاستا: وقتی او در سال ۲۰۱۴ سکان هدایت باشگاه «کلرمون فوت ۶۳» در دسته‌دو را به‌عهده گرفت، به اولین زنی تبدیل شد که یک تیم فوتبال حرفه‌ای مردان را در فرانسه مدیریت می‌کرد. به‌نظر می‌رسید که این، قدم بزرگی برای زنان در فوتبال باشد؛ تااینکه «کاستا» - که اهل پرتغال است و بعد از دوره‌ای که «ژوزه مورینیو»؛ مربی «چلسی» بود، به او لقب «مورینیوی دامن‌پوش» داده بودند - ماه بعد، از کارش استعفا داد و ادعا کرد که توسط همکاران مردش کنار گذاشته شده و فقط یک «چهره» برای جذب تبلیغات بوده است. در‌پاسخ، رئیس باشگاه (کلاود میشی) گفت: «او یک زن است؛ پس ممکن است به‌هردلیل باشد ...؛ این، تصمیمی شگفت‌انگیز، غیرمنطقی و غیرقابل‌درک است». البته «کاستا» قبلاً مربی تیم‌های ملی زنان ایران و قطر بوده، تیم‌های جوانان مردان «بنفیکا» را هدایت و به‌عنوان شکارچی استعدادها برای تیم «سلتیک» در لیگ برتر اسکاتلند فعالیت کرده است. او اکنون در «واتفورد» به‌عنوان رئیس بخش شناسایی استعدادها مشغول‌به‌کار است.
کورین دیاکره: پس از استعفای «هلنا کاستا» مدیریت «کلرمون فوت ۶۳» را برعهده گرفت. به‌عنوان یک بازیکن، «دیاکره» بیش از 100 بازی ملی انجام داد که در بسیاری‌ازآن‌ها کاپیتان فرانسه بود. در سال ۲۰۱۴، به‌عنوان سرمربی «کلرمون فوت ۶۳» منصوب شد (پس از استعفای «کاستا»)؛ و بعد، فرانسه را در جام‌جهانی زنان ۲۰۱۹ هدایت کرد. بااین‌حال، در مدیریت یک تیم مردان، نقش شکننده سقف شیشه‌ای را نپذیرفت. این مربی پیشرو فقط می‌خواست کارش را انجام دهد و مثل هر مدیر دیگری با او رفتار شود. سال ۲۰۱۸، به «گاردین» گفت: «در تمام دوره‌های آموزشی و مدرک‌های مربیگری‌ام، هرگز هیچ مدل آموزشی نداشته‌ام که بگوید اگر زن هستید، این‌گونه مربیگری کنید و اگر مَردید، این‌گونه! ما درمورد فوتبال صحبت می‌کنیم. بدیهی‌ست؛ مردان و زنان ویژگی‌های خاص خود را دارند؛ اما تنها تفاوت واقعی فیزیکی و ورزشی‌ست». در سال ۲۰۲۳، او پس از دوران پرتنش خود، از تیم‌ملی برکنار؛ و باعث تقسیم بازیکنان و مدیریت درمورد شکایت‌ها درباره فرهنگ تیم شد. او این مشکلات ادعایی را افترا و بی‌صداقتی عنوان کرد.
کارولینا موراچه: اولین زنی‌که یک تیم حرفه‌ای مردان را در اروپا مربیگری کرد. او یکی از معروف‌ترین بازیکنان فوتبال زنان ایتالیا بود که قبل از انتصاب «کاستا» در «کلرمون فوت ۶۳» در سال ۲۰۱۴، تنها سرمربی زن یک تیم حرفه‌ای مرد در اروپا شده بود. در زمین فوتبال، او طی ۱۲ فصل در سری آ بهترین گل‌زن بود و در ۱۵۰ بازی برای ایتالیا ۱۰۵ گل به‌ثمر رساند. «موراچه» بعداً به‌عنوان تحلیلگر تلویزیونی فعالیت کرد و در سال ۱۹۹۹ به‌عنوان اولین زن که یک تیم حرفه‌ای مردان را مربیگری می‌کرد، تیم سری C «ویتربزه» را هدایت کرد؛ نیز سه تیم‌ملی زنان ایتالیا، کانادا و ترینیدادوتوباگو را مربیگری کرد. هرچند در سال ۲۰۱۸، برای هدایت تیم زنان انگلستان درخواست داد و به‌شدت از فوتبال انتقاد کرد.
به‌نظر می‌رسد با وجود چنین نمونه‌هایی در دنیای فوتبال حرفه‌ای، اگر زنان از مطالبات خود در احقاق جایگاه‌هایی این‌چنین عقب‌نشینی نکنند، در سال‌های آینده بتوان شاهد حضور بیشتر زنان در عرصه فوتبال مردان بود. هرچند فرهنگ‌سازی دراین‌خصوص برای پذیرش زنان در نقش‌هایی غیرکلیشه‌ای مؤثر است؛ اما واقعیت اینکه فوتبال سال‌هاست دیگر ورزشی مردانه نیست و ازاین‌رو، حضور زنان در پُست‌های مختلف مدیریتی و اجرایی در فوتبال حرفه‌ای، امری عجیب به‌شمار نمی‌رود. کافی‌ست که این‌روند ادامه‌دار باشد. «تینا شیخ»؛ مربی تیم «هرتفورد یونایتد» معتقد است: «وقتی با پسران کار می‌کنید، مهارت‌های متفاوتی لازم دارید. اولین‌قدم برای درگیرشدن در فوتبال مردان به‌عنوان یک مربی زن، این‌است‌که تاجای‌ممکن، با آن تعامل داشته باشید. چه برای تماشای تمرین‌ها باشد یا حضور در مسابقات، مهم است خودتان را در موقعیت خوبی برای یادگیری، برقراری ارتباط و پیداکردن فرصت‌های جدید قرار دهید. من احساس می‌کنم جنسیت نباید مانع اشتیاق شما برای مربیگری بازیکنان مرد یا زن شود. بااین‌حال فکر می‌کنم که مهارت‌های متفاوتی در حین کار با پسران نسبت به دختران به‌کار می‌رود. به‌عنوان یک مربی، شما باید درک کنید که هر تیم و هر بازیکن نیازها، انگیزه‌ها و روش‌های یادگیری متفاوتی دارند. همچنین باید درک کنید که هنوز درحال‌یادگیری هستید و می‌توانید همیشه با چیزهایی مانند دوره‌های آموزشی مربیگری، گرفتن مجوزهای جدید یا فقط گوش‌دادن به وبینارهای آنلاین بهتر شوید؛ و بنابراین، جنسیت شما دیگر مانع نخواهد بود؛ بلکه تبدیل به قدرت فوق‌العاده شما خواهد شد». دراین‌باره «لوسیا آباته»؛ مربی آکادمی باشگاه فوتبال «میلتون کینز دونز» انگلستان نیز گفته است: «می‌فهمم ممکن است برای بعضی از پسرها عجیب باشد که یک زن به‌عنوان مربی‌شان باشد؛ چون احتمالاً هرگز این تجربه را نداشته‌اند؛ اما اگر این یک مشکل است، مشکل آن‌هاست، نه من! من به توانایی‌ام اطمینان دارم و می‌دانم که چه‌کاری می‌توانم انجام دهم تا به بازیکنان کمک کنم بهترین بازی خود را انجام دهند. معمولاً طولی نمی‌کشد که آن‌ها ببینند من چه‌کسی هستم و واقعاً هیچ‌وقت با هیچ‌یک‌از بازیکنانم مشکلی نداشته‌ام. اگر در روزهای بازی مشکلی پیش آید، ازطرف حریف یا مدیریت شرایط توسط بازیکنان است و این‌را شخصی نمی‌گیرم؛ پس مشاوره‌ام این‌است‌که ارزش خود را بشناسید، به توانایی‌تان اعتماد کنید و متأسفانه، پوست‌کلفت باشید!»
سروناز بهبهانی