دلار‌زدایی در جهان شتاب می‌گیرد

در سال‌های گذشته غرب ازطریق هژمونی دلار تلاش کرده بر تجارت کشورهای دیگر استیلا داشته باشد؛ اما حالا با پایان پترودلار واکنش مثبت بازارهای جهانی به معاملات طلا و سایر ارزها خواهد بود.

توافقنامه پترودلار بین آمریکا و عربستان به پایان کار خود رسید. حالا اقتصاد دنیا در حال پوست‌اندازی است؛ زیرا با کنار رفتن دلار از معاملات نفت باعث می‌شود کشورهای صادرکننده نفت که بیش از 300‌میلیارد‌دلار در بانک‌های خود ذخیره کرده‌اند را کم‌کم در بازار عرضه کنند. Fi به‌گزارش خبرگزاری بازار؛ این کاهش ذخایر دلار باعث کاهش ارزش دلار در برابر طلا می‌شود. به‌طورقطع این اتفاق تغییراتی را در سطح تجارت خارجی ایجاد می‌کند، چراکه بسیاری از کشورهای دنیا در سال‌های اخیر به‌واسطه اینکه باید با دلار معاملات نفتی انجام می‌دادند ریسک خرید و تجارت با کشورهای تحریمی را نمی‌پذیرفتند؛ اما در شرایط کنونی شرایط تغییر می‌کند. این مسئله سطح روابط تجارت منطقه‌ای به‌ویژه با محوریت بریکس و شانگهای را تقویت می‌کند. هرچند در بلندمدت آمریکا و اروپا به‌دلیل در اختیار داشتن فناوری‌های مالی تلاش می‌کنند هژمونی ارزی خود را حفظ کنند. بااین‌حال نمی‌توانند همچون گذشته برتری ارزی خود را حفظ کنند.

پایان پترو‌دلار آغازی بر تغییرات تجاری
کامران ندری، اقتصاددان بااشاره‌به‌اینکه در دهه 70 در آمریکا زمانی‌که نیکسون نتوانست رابطه بین دلار و طلا را حفظ کند و ارزش دلار سقوط کرد پترو دلار را اجرایی کرد، گفت: اما در آن زمان توافق‌نامه پترودلار به هژمونی دلار خیلی تغییر در تجارت جهانی ایجاد کرد؛ زیرا از آن زمان دیگر آمریکا واردکننده نفت نیست. درحال‌حاضر دلار و یورو در دنیا هژمونی دارند زیرا بالغ‌بر 80 درصد تجارت دنیا با این دو ارز است. بااین‌حال پایان پترودلار آغازی بر تغییرات تجاری خواهد بود. او درباره عواملی که مانع کاهش هژمونی دلار و یورو می‌شود، تصریح کرد: درحال‌حاضر بیشترین ابزارهای مالی در نهادهای مالی غرب وجود دارد. به‌همین‌دلیل قدرت نهادهای مالی کشورهای دیگر در هند، چین و ... عقب هستند. از طرف دیگر اقتصاد غرب به‌دلیل اینکه تکنولوژی در صنعت پیشرو است. این وابستگی منجر به بروز چالش‌هایی در کنار زدن دلار در تجارت می‌شود. ندری بااشاره‌به‌اینکه در شرایط کنونی اقتصاد بریکس و شانگهای به‌دلیل حجم بالایی که در تجارت دارند، تصریح کرد: این سازمان‌ها سهم بالایی در اقتصاد دنیا دارند؛ اما هنوز در بحث نوآوری و تکنولوژی عقب هستند. به‌همین‌دلیل روند دلار زدایی نیاز به زمان دارد. درواقع باوجود پیشرفت‌های زیاد اقتصاد چین ازنظر فناوری‌های مالی از کشورهای غرب عقب است.

افت دلار با عامل روانی
او باتأکیدبراینکه به‌طورقطع مدیریت پول مهم است، اظهار کرد: برای نمونه فدرال رزرو در آمریکا یا بانک مرکزی اروپا سیاست‌هایی را بکار می‌گیرند که همچنان بتوانند ارزش پول دلار و یورو را حفظ کنند. به‌همین‌دلیل درصورتی‌که این ارزها از معاملات نفتی حذف شوند سیاست‌های جدیدی را بکار می‌گیرند؛ زیرا فناوری بالایی در اختیار دارند. به‌همین‌دلیل باید شاهد تحولات فناوری در سایر کشورهای قدرتمند اقتصادی باشیم تا بتوانند تابع سیاست‌های مالی غرب نباشند. کامران ندری باتأکیدبراینکه پایان پترودلار احتمال دارد درصدی سقوط در ارزش دلار ایجاد کند. گفت: افت ارزش دلار تحت‌تأثیر توقف پترو دلار در گام نخست جنبه روانی دارد؛ اما باید دید در ادامه چه تغییرات واقعی در تجارت می‌گذارد.

حذف دلار در مراودات جهانی شتاب می‌گیرد
در همین حال مهدی فتحی مقدم کارشناس اقتصادی می‌گوید: اثر درازمدت این اتفاق منجر به کاهش شدید سهم ارز در تجارت خارجی خواهد شد مگر آن‌که آمریکا برای جلوگیری از پایان هژمونی دلار در بازارهای مالی برنامه‌ای داشته باشد که تاکنون اعلام نکرده است. به گفته مهدی فتحی مقدم آنچه در تجارت جهانی مهم است تجارت کالایی است. به‌نظر می‌رسد حفظ دلار در آن شدنی است و نفت هم یکی از مهم‌ترین کالاها برای موتور محرک تولید است. در حوزه تکنولوژی هم اگرچه رمزارزها در حال رصد هستند اما همچنان می‌تواند از این مسیر نیز دلار تضعیف شود. وی افزود: باتوجه‌به روند تغییر مسیر توسعه به شرق و سهم تجارت بالای اعضا بریکس در تجارت جهانی و گرایش فروش نفت توسط عربستان با ارزهای دیگر به‌نظر سرعت دلار زدایی در جهان شتاب بگیرد. فتحی مقدم درباره نقش تکنولوژی پیشرفته غرب در حفظ هژمونی دلار و یورو در تجارت خارجی نیز گفت: آنچه در تجارت جهانی مهم است تجارت کالایی است. به‌نظر می‌رسد حفظ دلار در آن شدنی است و نفت هم یکی از مهم‌ترین کالاها برای موتور محرک تولید است. وی ادامه داد: در حوزه تکنولوژی هم اگرچه رمزارزها در حال رصد هستند اما همچنان می‌تواند از این مسیر نیز دلار تضعیف شود.